Su, tüm canlı organizmaların yaşamını sürdürebilmesi için gerekli olan temel bir sıvıdır. Bireylerin günlük olarak yeterli miktarda su tüketmemesi durumu potansiyel olarak çeşitli sağlık sorunlarına neden olacaktır. Bununla birlikte, bebeklerin su tüketip tüketemeyeceği sorusu ortaya çıkıyor. Ayrıca, bebeklerin sıvı gereksinimlerinin nasıl karşılanacağını anlamak çok önemlidir. Bu yazıda, bebeğinizin beslenmesine ek sıvı olarak su vermeye başlamak için uygun zaman ve bu süreci etkili bir şekilde kolaylaştırmak için gerekli adımlar hakkında kapsamlı bilgiler derledik.
Küçük çocuklarınıza erken yaşta su vermemek doğal değilmiş gibi görünse de bebekler yaklaşık 6 aylık olana kadar su tüketmemelidir. Bebeklerin bu dönem içerisinde neden su içmemesi gerektiğine dair geçerli bilimsel kanıtlar vardır.
Dünya Sağlık Örgütü, anne sütü ile beslenen bebeklerin ek suya ihtiyaç duymadığını, çünkü anne sütünün yüzde 80'inden fazlasının su olduğunu ve bebeğinizin ihtiyaç duyduğu sıvıları sağladığını belirtmektedir. Hazır mama ile beslenen bebekler de mamalarının yardımıyla susuz kalmayacaktır.
Bu sebeple bebeğinize su verene kadar belli bir süre beklemeniz önerilir. Bebeğinize altı aydan önce su verilmesinin önerilmiyor olması bu sebeplerden kaynaklanmaktadır:
Bebeklerin, vücutlarına oranla normal bir boyutta olmasına rağmen mideleri oldukça küçüktür. Su içmek bebeğinizin karnını doyurarak anne sütü emmeye daha az ilgi göstermesine neden olur. Yaklaşık beş ila on mililitre kapasitesi olan bu minik mideleri su ile doldurmak hazır mama veya anne sütünden alınacak vitamin, mineral, yağ ve kaloriden faydalanmayı çok büyük ölçüde engeller. Bu durum da aslında kilo vermeye ve bilirubin seviyelerinin yükselmesine sebep olabilir.
Yenidoğan bebeğinize su vermek su zehirlenmesine neden olabilir ve bu da bebeğin vücudundaki diğer besin seviyelerini seyreltebilir.
Çok fazla su, böbreklerin sodyum da dahil olmak üzere elektrolitleri dışarı atmasına neden olarak dengesizliklere yol açar.
Bebekler yaklaşık altıncı aylarını tamamladıklarında katı gıda takviyeleri yeme düzenleri içeresine dahil edilmeye başlanır. Bu sebepten dolayı altı aydan sonra ek besinlere geçilmesi sonrası vücudun su ihtiyacı artar. Öncesinde mama veya anne sütü ile tüm su ihtiyacını karşılayabilmekte olan bebek artık beslenmesine yeni maddeler eklendiği için ek olarak su içerek vücudunda oluşan su açığını kapatmalıdır.
Su içmeye başlayan bebeklerin bu etkinliğe alışmaları gerekir. Bunun sebebi ilerleyen dönemlerde vücudunun tüm su ihtiyacını su ile karşılayacak olmasıdır. Bebeğiniz katı gıdaları tüketmeye başladıktan sonra, yemek sırasında bardaktan su içme alışkanlığını kazandırmanız önerilir. Bu sadece bağımsız olarak içmeyi geliştirmelerine yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kabızlığa karşı önleyici bir önlem olarak da hizmet eder. Bebeğinizi bir bardaktan yudum alma kavramına kademeli olarak alıştırmak çok önemlidir, çünkü bu, on iki aylık olduklarında birincil içecek tercihi olacaktır.
Bebekler on iki aylık olduklarında birincil içeceklerin su, mama veya anne sütünden oluşması önerilir. Ebeveynler, biberondan geçişi kolaylaştırmak için bardağa su veya süt verme seçeneğini sunabilir. Ayrıca bebek bir yaşına geldikten sonra içme suyu güvenli olduğundan musluk suyunun kaynatılmasına gerek yoktur. Bebeklerin katı gıdaları tüketmeye başladıkları dönemde düzenli su alımının sağlanması çok önemlidir. Yiyecek alımları miktar ve yapı bakımından kademeli olarak arttıkça, vücutlarının sıvı talebi de artar. Bu nedenle, su vermek, bu noktada hidrasyon ihtiyaçlarını karşılamak için en faydalı yaklaşım haline gelir.
Bireyler yetişkinliğe doğru adım attıkça, ideal olan sıvı alımını elde etmek için su en önemli kaynak olarak kullanılır. Bu yaşamı sürdüren sıvı sadece susuzluğumuzu gidermekle kalmaz, aynı zamanda tüm vücut sistemlerimizin dengesini korumada çok önemli bir rol oynar. Vücut içerisinde çalışmakta olan tüm sistemlerin nem ihtiyacını da karşılar.
Öte yandan, on iki aylıktan küçük bebeklerin yetişkinlerle aynı şekilde su alımına ihtiyaç duymadıklarını not etmek çok önemlidir. Aslında, su içmek bebeklerin hassas sistemleri için potansiyel riskler oluşturabilir ve tehlikeli durumlara yol açabilir.
Bebeklerin beslenme ve sıvı ihtiyacı, temel sıvı gereksinimlerini karşılayan anne sütü veya formül mama yani hazır mama tüketimi ile yeteri kadar karşılanır. Bebeğinizin anne sütü, mama ya da her ikisiyle de iyi beslendiğini varsayılacak olursa, sıvı alma durumu endişe kaynağı olmamalıdır.
Eğer altı aylıktan küçük bebeğinizin su içmeye başlaması veya altı ay ile bir yaş arasındaki bebeğinizin su tüketiminin arttırılıp arttırılmamasını gerektirecek sağlık durumları mevcut olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuza danışmaktan çekinmemelisiniz.
Pek çok ebeveyn, bebeklerin su içmesinin belli büyüme aşamaları içerisinde tavsiye edilmediğinin zaten farkındadır ve küçüklerinin su içmemesi için gerekli önlemleri almaktadır. Bununla birlikte, potansiyel olarak bebeklerin aşırı miktarda su tüketmesine neden olabilecek çevresel faktörleri de göz ardı etmemek çok önemlidir.
Bebeklerin fazla su tüketmemesi, içmesinin uygun olduğu miktarı ve içtiği suyun nasıl olması gerektiğini belirlemek için alınması gereken bazı önlemler vardır.
Bebekler su ihtiyaçlarını anne sütünden aldıkları için anneler de kendi su tüketimlerine dikkat etmelidir. Annenin gün içinde tüketmesi gereken su miktarı, boy ve kilo oranına göre ve yapılan emzirme işleminin sıklığına göre belirlenir.
Anne sütünün yetersiz olduğu durumlarda bebeklere mama takviyesi yapılması gerekebilir. Bu besinleri hazırlarken dikkatli olmak ve kullanılan su miktarına dikkat etmek önemlidir. Mama suyla çok fazla seyreltilirse bebeğe zarar verme riski artar. Bebek için mama hazırlamadan önce, kullanılan suyun tüketim için güvenli olduklarından emin olmak için bu suları kaynatmak gerekir.
6 civarındaki bebeklerin musluk veya şişe suyu steril olmadığı için içmesi önerilmez. Bebeğiniz altıncı ayına geldiği zamandan itibaren ona küçük miktarlarda su verebilirsiniz. Bu süreçte takip edebileceğiniz en iyi yol, bebeğinize suyu vermeden önce kaynatıp soğumasını sağlamaktır. Suyu bu şekilde hazırlayarak altı ay ile on iki ay arasındaki bebeğinize gönül rahatlığı ile su verebilirsiniz.
Bebeklerin su içmeye başladıkları dönemde günlük ortalama 300-400 ml su almaları önerilir. Bir yaşına geldiklerinde verilen su miktarı günde yaklaşık 700-800 ml'ye çıkarılmalıdır.
Bebek havuzları genellikle 6. aydan sonra kullanıma açılır, ancak bazı kuruluşlar 4 aylık bebeklere izin verebilir. Bu gibi durumlarda bebeğin su yutmaması için önlem alınması önemlidir.
Bebeklerde dehidrasyon belirtileri, yeni doğanlar ve daha büyük bebeklerin daha hızlı susuz kalabildiğinden, ebeveynlerin dikkatle yaklaşması gereken bir durumdur. Özellikle bebeğiniz hasta olduğunda, aşırı sıcağa maruz kaldığında veya diş çıkarma gibi beslenmeyle ilgili zorluklar yaşadığında bu belirtilere dikkat etmek çok önemlidir. Bebeklerde susuzluk belirtilerinin belirlenmesi zamanında müdahale için çok önemlidir. Bazı işaretler oldukça yaygındır ve göz ardı edilmemelidir.
Çok yoğun ve sarı veya turuncunun koyu bir tonu gibi görünen idrar; kabızlık, dudak kuruluğu, ağız kuruluğu, kuru mukoza zarları, aşırı uyku hali, sinirlilik, 24 saatlik bir süre içinde altıdan az bez ıslatma, biberon alma veya emmeye karşı duyulan ilgisizlik, ağlarken gözyaşı akıtmama durumu, soluk renk, kafada çökük fontanel yani yumuşak nokta veya bıngıldak, buruşuk cilt, bebeklerde susuzluğun belirtileridir. Susuzluğun gözle görülür herhangi bir belirti olmadan da meydana gelebileceğini unutmamak önemlidir, bu da bebeğinizin yeterince sıvı almasını sağlamanın çok önemli olmasını sağlar. Bunu izlemenin bir yolu, düzenli olarak bezlerini kirletip kirletmediklerinin kontrol etmektir. Bebeğinizin bezini kirli bulma oranınız yenidoğanlarda çoğu beslenmeden sonra veya birkaç saatte bir veya daha fazla olmalıdır.
6 aylıktan küçük bebeklere su verilmez. Ek besine geçen bebeklere su verilmeye başlanır.
Bebeklere 6 aya kadar su vermemek gerekir. Su ihtiyaçlarını anne sütü ve mama ile karşılarlar.
Bebekler su ihtiyaçlarını anne sütü veya formül mamalardan karşılamaktadır.
6 aylıktan küçük sadece mama ile beslenen bebekler su ihtiyacının tamamını mama sayesinde karşılayabilmektedir. Bu bebeklere ekstra su verilmez.