Kaka yapmak, her bebek için değişen bir süreçtir. Emzirilen yenidoğanlar, bir aylık olduktan birkaç gün hatta bir haftaya kadar kaka yapmayabilir. Ancak bebeğiniz düzenli kaka yapmaya başladıktan sonra günde birden az kaka yapıyorsa bu yeterince beslenmediğine işaret ediyor olabilir.
Diğer yandan, mama ile beslenen bebekler hemen hemen her gün kaka yaparlar. Bebeğiniz mamayla da beslense sütle de beslense bezin içinde gördükleriniz normal olduğu sürece bebeğinizin kakası konusunda endişelenmenize gerek yoktur.
Dışkı ince bağırsaktan geçerken, bağırsakta bulunan çeşitli sindirim suları, bakteriler veya diğer kimyasal oluşumlarla birlikte hareket eder. Bebeklerde dışkı rengi ve kokusu bu faktörlerin kombinasyonuna bağlı olarak değişebilir. Bebeğin kaka rengi yedikleri mamaya göre de değişebilir. Bebek anne sütü emiyor olsa bile, dışkı rengi yine de annenin diyetinden etkilenebilir. Bu farklılıkların normal olduğunu belirtmek önemlidir, ancak dışkı renginin değişmesinin hastalık göstergesi olduğu istisnai durumlar olabilir. Anneler, olası sağlık sorunlarının habercisi olabileceğinden, bebeklerinin dışkısına dikkat etmeli ve dikkatli olmalıdır.
Sadece anne sütü ile beslenen bebekler, günde ortalama 8-10 kez olmak üzere daha sık kaka yapma eğilimi gösterirler. Dışkılarının görünümü tipik olarak açık bir sarı tonudur, doku ise yumuşak ve topaklı olarak tanımlanabilir. Tersine, yeterli beslenmeyen ve yavaş kilo alan bebeklerde daha az bağırsak hareketi ve daha az kirli bezler görülür. Öte yandan, gaz sorunu yaşayan bebeklerin bağırsak hareketleri daha sık olabilir ama bezlerinde daha küçük parçalar halinde kaka görülebilir.
1,5 ila 6 aylık bebeklerde emilim ve sindirim süreçlerinde önemli gelişmeler yaşanır, bu da kaka sıklığında bir miktar azalmaya ve renkte koyulaşmaya neden olur. Ek olarak, emzirilen bebekler su içeriğinde hafif bir azalma yaşayabilir ve bu da dışkılarında sarımsı kahverengi veya bronz bir renge neden olabilir. Bu dışkıların hardal tohumlarına benzeyen küçük tanecikli parçacıklar içermesi yaygın bir durumdur. Ayrıca kokuda hafif bir artış olabilir. Tersine, formül mama tüketen bebeklerin dışkıları daha açık kahverengi ve yeşilimsi görünebilir. Bu dışkıların kokusu önceki kakalarına göre daha keskin ve daha rahatsız edici olabilir.
Bir bebeğin kakasının rengi ve kıvamı, hayatlarının ilk 6-12 ayında, tükettikleri yiyecek türlerine atfedilebilecek şekilde değişebilir. Ayrıca bu süre zarfında kakalarının dokusu daha yoğun hale gelir ve daha güçlü bir koku yayar.
1 ila 3 yaş arasındaki bebekler ayrıca yetişkinlerinkine çok benzeyen ve oldukça hoş olmayan bir koku yayma eğiliminde olan daha sert dokulu kakalar yaparlar.
Yenidoğanın ilk kakası, genellikle doğumdan sonraki ilk gün içinde olur, yeşilimsi siyahımsı bir renktedir ve bunun ismi mekonyum olarak bilinir. Daha sonra bebek, yaklaşık üç ila dört günlük bir süre devam eden, koyu yeşilimsi sarı renkte görünen geçici bir dışkı çıkarmaya başlar. Bu özel dışkının sümüksü bir kıvam sergileyebileceğini ve doğum sürecinde bebeğin yuttuğu kandan dolayı bu sümüksü dışkının içerisinde kan görülmesi doğaldır.
Emzirilen bebeklerde kaka rengi tipik olarak altın sarısı veya hardal rengi olarak görünür. Bununla birlikte, bebekler katı yiyecekler tüketmeye başladıklarında, kakalarının rengi açık sarıdan sarımsı kahverengiye, hatta açık kahverengiden kahverengimsi yeşile kadar değişebilir. Demirle güçlendirilmiş bir formülle beslenen veya demir ilacı verilen bebeklerde yeşil, yeşilimsi, koyu kahverengi ve hatta siyah renkte dışkı olabilir. Ek olarak, bağırsak veya mikrobiyal iltihaplanmalar, belirli gıdalara duyarlılık veya diş çıkarma nedeniyle aşırı tükürük üretimi gibi faktörler de bebeklerde yeşil kaka oluşumuna sebep olabilir.
Bebeklerde gri-beyaz kaka gözlemlenebilir, bu da onların safra kesesi, karaciğer veya sindirim sistemi ile ilgili altta yatan rahatsızlıkların belirtisi olabilir. Bu koşullar, bu organları etkileyen hastalıkları veya komplikasyonları içerebilir ve kakalarının rengiyle belirtilebilir.
Bebek, ateş, kusma, aşırı gaz ve kızarıklık görünümüyle birlikte günde 8 ila 10 kez arasında değişen, sık sık gevşek ve sulu bağırsak hareketleri yaşıyorsa, bu, bağırsak enfeksiyonun neden olduğu ishalin varlığını gösterir.
İlk üç gün geçtikten sonra bebeğin kakasının katran kıvamında veya siyah olmaması gerektiğine dikkat edilmelidir. Melana olarak bilinen bu özel dışkı rengini gözlemlerseniz, doktorunuza başvurmanız önerilir.
Bebeklerin bir memeden gelen sütü bitirmeden önce meme değiştirmesi ve bunun sonucunda az yağlı sütle beslenmesi nedeniyle bebeklerde parlak yeşil köpüklü kaka gözlemlenebilir. Bununla birlikte, bir bebeğin kakasının renginin viral enfeksiyonlardan da etkilenebileceğini unutmamak önemlidir. Bebek ateş, halsizlik veya diğer ilgili belirtiler gibi ek semptomlar gösterirse, tıbbi yardım almak zorunlu hale gelir. Bununla birlikte, bu semptomların yokluğunda, bebeğin kakasının rengini belirleyen birincil faktör beslenmesidir.
Yeni doğan bebeklerde iki yaşına kadar arada sırada tanecikli kaka gözlemlenebilir. Bebeklerin sindirim sistemlerinin gelişmekte olmasından kaynaklı olarak tane tane, hatta yediği besinin formu hiç değişmeden kaka yapması da oldukça normaldir.
Bebeklerde kakanın sulu olması, normalden farklı bir renkte olması ve normalden daha sık kaka yapması ishal belirtilerindendir. Eğer bebeğinizin kaka sayısı günde 10-12 üzerine çıktıysa, kırmızı köpüklü veya sümüklü olmaya başladıysa, emmesi azaldıysa, daha fazla gaz çıkarmaya başladıysa, normalden daha huzursuzsa ve cildi kurumaya başladıysa bunlar bebeğinizin ishal olduğu anlamına gelmektedir.
Sadece anne sütü ile beslenen bebekler çok az kabızlık yaşarlar. Devam sütü ile beslenen veya katı gıdaya geçiş yapan bebeklerde kabızlık daha sık görülür. Ayrıca gün içinde yeterince sıvı tüketmeyen veya anne sütü ve devam sütündeki soya proteini gibi bazı maddelere alerjisi olan bebeklerde de kabızlık görülebilir. Kabız bebek kakası sert ve top şeklinde olur. Kabızlığı gidermek için, şu anda bebeğinizi hem anne sütü hem de devam sütü ile besliyorsanız, bir süre yalnızca emzirmeye odaklanabilirsiniz. Kabızlık yakın zamanda katı gıdaya başlamanızdan kaynaklanıyorsa bu, bebeğinizin sindirim sisteminin o gıdaya henüz hazır olmadığını gösterir. Bu gibi durumlarda o besinin verilmesini geciktirmek gerekir. Bebeğiniz arka arkaya 2-3 kez sert dışkı yapıyorsa veya hiç dışkı yapamıyorsa doktora başvurmanız önerilir. Bazen kabız olan bebeklerin dışkılarını çıkarmaya çalışırken popolarında çatlaklar oluşabilir, bu da dışkıda az miktarda parlak veya açık renkli kan görülmesine neden olabilir. Bebeğinizin dışkısında kan görürseniz, önce poposunda çatlak olup olmadığını kontrol edin. Dışkıya eşlik eden çok miktarda koyu renkli kan varsa doktora başvurmak önemlidir.
Sadece anne sütü ile beslenen bir bebeğin dışkısı tipik olarak altın sarısı renkli olur veya hardal rengine benzer. Anne sütüyle beslenen bebek kakası bazen daha sıvı bir kıvama sahip olabilirken diğer zamanlarda küçük partiküller içerebilir.
Formül mama ile beslenen bebeklerin dışkısı, emzirilen bebeklere göre daha serttir. Biraz daha koyu sarı bir renge ve humusa benzer bir kıvama sahiptirler. Devam sütü tüketen bebeklerin dışkı kokusu normal dışkı kokusuna biraz benzer.
Bebekler katı yiyecekler yemeye başladıklarında dışkılarının rengi ve dokusu biraz daha koyulaşır. Başlangıçta, kademeli olarak yeşilimsi kahverengi bir renge ve sonunda kahverengiye dönüşür. Ancak bebeğin diyeti hala ağırlıklı olarak anne sütü veya devam sütünden oluşuyorsa, kıvam yetişkin dışkısına kıyasla daha sıvı ve akıcı kalır. Bebeğin katı gıda alımı arttıkça ve diyetinin daha önemli bir parçası haline geldikçe, dışkı kokusu aşina olduğumuza daha çok benzer hale gelir ve kıvamı katılaşmaya başlar.
Bazen bebeğinizin kakasında turuncu veya yeşil lekeler fark edebilirsiniz. Bu gibi durumlarda, bebeğinizi son öğünlerinde ne ile beslediğinizi dikkate almak önemlidir. Bunlar besinleri sindiremeyen bebek kakasıdır. Özellikle katı gıdalara geçişin erken dönemlerinde bebeğin sindirim sistemi bazı gıdalara tam olarak hazır olmayabilir. Bu besinler düzgün bir şekilde sindirilemediğinde, dışkıda sindirilmemiş parçacıklar olarak görünebilirler. Bu gibi durumlarda o besinin verilmesini bir süre ertelemek ve bebeğin sindirebileceği yiyeceklerle devam etmek önerilir. Katı gıdalara geçiş süreci boyunca, bebeğinize yeni gıdaları kademeli olarak ve ayrı ayrı tanıtmak, vücudunun buna tahammül edip edemeyeceğini ve herhangi bir alerjik reaksiyon olup olmadığını belirlemek için en az bir hafta izin vermek çok önemlidir.
Anne sütü ile beslenen bebekler 1 aylık olduktan sonra birkaç gün hatta bir hafta boyunca bağırsak hareketlerini gerçekleştiremeyebilirler. Bununla birlikte, bebeğiniz ilk ay boyunca günde birden az bağırsak hareketi yapıyorsa, bu onun yeterince beslenmediğinin bir göstergesi olabilir. Bebeğiniz yenidoğan dönemini geçtiyse yani 3-4 günlükten fazlaysa, demir takviyesi almıyorsa, ancak yine de koyu yeşil veya siyah dışkı yapıyorsa veya dışkısında önemli miktarda koyu kan varsa veya bebeğinizin dışkı beyazsa veya sürekli ishal veya kabızlık varsa doktora başvurmaları önerilir.
Sarılık olan bebeklerin kakalarının rengi günlere göre değişiklik gösterebilir. Bununla birlikte, durumun daha şiddetli bir şekli olan kolestatik sarılık söz konusu olduğunda, kaka rengi beyaza dönebilir.
Bebek kakasında kan genellikle gıda alerjisine işaret eder. Eğer bebeğinizin kakasında hem kan hem de mukus bulunuyorsa bu genellikle mikrobik, viral veya bakteriyel kaynaklıdır. Eğer bebeğinizin anüsünde çatlaklar varsa bu genellikle bebeğinizin kabızlıktan dolayı kakasında kan olmasına sebep olur.
Bebeklerde en tehlikeli kaka rengi beyaz ve gridir.
Doymayan bebeğin kakası genellikle kötü kokmaz, eğer sindirim sisteminde bir sıkıntı varsa yediği besinlerin parçalarını bebeğinizin kakasında görebilirsiniz.
Sağlıklı bebek kakası açık sarı, yumuşak kıvamlı ve pütürlü olur.
Bebeklerin sindirim sistemleri doğumdan sonra da gelişmeye devam ettiği için sindiremedikleri besinler pütürlü olarak çıkar.