Bebekleriyle tanıştıkları ilk günden itibaren ebeveynler, minik yavrularının en sağlıklı ve mutlu şekilde büyüyüp gelişmesi için ellerinden geleni yapar. Bu bağlamda her ay bebeklerinin yaşayacağı değişimleri, kazanacakları yeni becerileri ve ihtiyaçlarını öğrenmek isteyen ebeveynler, bebek gelişiminde 8.ayda da bu konu hakkında bilgi edinmek ister. 8 aylık bebek gelişimi ve hareketleri ebeveynleri şaşırtacak derecede hızlı şekilde ilerleyip çeşitlenebilir. Bu bağlamda bebeklerin sağlığının takibi için 8 ay bebek gelişim tablosunun kullanılması önerilir. Peki, 8 aylık bebeğin gelişimi nasıl olur? Fiziksel, zihinsel ve bilişsel açıdan bebeklerin sekizinci ayda kazanacakları tüm becerileri öğrenmek ve 8 aylık bebek gelişimi için neler yapılmalı sorusunun cevabını edinmek için içeriğimizi okumaya devam edin!
8 aylık bebek gelişimi bebeğin edindiği beceriler, hareket kabiliyetinde ve iletişim becerilerinde görülen ilerlemeler gibi çeşitli noktalara göre takip edilebilir. Bununla birlikte 8 aylık bebek gelişimi persentil değerleriyle de takip edilmelidir. 8 aylık bebek gelişimi boy kilo baş çevresi bilgilerinin bebeğinizle aynı yaşta ve cinsiyette olan diğer bebeklerin ortalama ve ideal değerleriyle karşılaştırılmasıyla elde edilen değere persentil adı verilir. Bu değer sayesinde bebeğinizde gelişim geriliği ya da hızlı gelişim gibi durumlar olup olmadığını öğrenebilir, bebeğinizin sağlığı hakkında en doğru bilgiye erişebilirsiniz.
8 aylık bebek gelişimi kilo boy ve baş çevresi ölçüleri bebeklerin cinsiyetlerine göre değişiklik gösterir. Sekiz aylık kız bebeklerin ortalama 8200 gram ağırlığa ulaşması beklenirken bu değer erkek bebekler için ortalama olarak 8500 gram kadardır. Sekiz aylık kız bebeklerde boy uzunluğunun 62 santimetre ile 75 santimetre arasında olması beklenir. Sekiz aylık erkek bebekler için ise boy uzunluğu alt sınırı 63 santimetre ve üst sınırı ise 77 santimetre şeklinde belirtilir.
Beyin gelişimiyle doğrudan doğruya ilişkili bir veri olan baş çevresi ölçüsü konusunda sekiz aylık kız bebeklerin ortalama olarak 43.4 santimetreye ve erkek bebeklerin ise 44.5 santimetreye ulaşmış olması beklenir.
Bu değerlerin farklı etkenlere göre belirlenmiş ortalama değerler olduğu ve çeşitli sebeplerden ötürü değişiklik gösterebileceği asla unutulmamalıdır. Bebeğinizin gelişim süreci ve sağlığı hakkında en doğru bilgiyi çocuk doktorunuzdan alabilirsiniz.
8 aylık bebek gelişim özelliklerinin ideal şekilde ilerleyebilmesi için en önemli noktalardan biri de beslenme düzenidir. Altıncı ay itibariyle ek gıdaya geçiş sürecine başlayan ebeveynler, 8 aylık bebek beslenmesi nasıl olmalı sorusunu sıkça sorar. Sekizinci ayda da bebeklerin beslenme düzeninin temeli anne sütüne dayanmalıdır. Bu süreçte bebekler günde ortalama 5 kez emzirilebilir. Anne sütünün gelmemesi ya da yetersiz kalması durumunda formül mamalardan ya da devam sütlerinden faydalanılabilir.
Sekizinci ayına giriş yapan bir bebeğin beslenme programında katı gıdalar daha yaygın şekilde yer alabilir. Bu bağlamda sekiz aylık bebekler günde iki ya da üç kez ek gıdayla beslenebilir. Altıncı ve yedinci ayda beslenme programına giriş yapan yoğurt, sebze ve meyve püreleri, pirinç lapası, sebze çorbası gibi gıdalara daha pürüzlü bir dokuya sahip olan koyu kıvamlı gıdalar eklenebilir. Bu süreçte bebekler kırmızı ve yeşil mercimek, nohut, kuru fasulye ve barbunya gibi baklagillerle tanıştırılabilir. Haşlanmış makarna, top haline getirilmiş köfteler, basit sebze yemekleri de yine bu dönemde bebeklerin beslenmesine eklenebilir.
Sekizinci ayda bebeklerin ana öğünleri anne sütü ya da formül mama iken ara öğünlerinde katı gıdaya yer verilebilir. Sabah bebeğinizi emzirdikten sonra tam buğday ekmeği, bir yumurta sarısının çeyreği ve bir miktar tuzsuz lor peynir ile yeterli ve dengeli bir kahvaltı geçirebilirsiniz. Kuşluk vakti taze meyve ya da sebzeler tercih edebilirsiniz. Öğlen kıymalı sebze yemeği ve yoğurt ikilisinin ardından bebeğinizi emzirebilirsiniz. Ara öğün olarak meyve tercih edebileceğiniz gibi bebeğinizi yine emzirmeyi de tercih edebilirsiniz. Uyku öncesinde ise ek gıdaya dayalı bir öğün oluşturmak yerine bebeğinizi emzirmeniz önerilir.
Sekizinci ayda bebekler, “parmak gıda” adı verilen dilimlenmiş olmaları sebebiyle bebeklerin kolayca kavrayarak tüketebildiği besinlerle tanıştırılmalıdır. Dilimlenmiş elma, armut, muz gibi meyveler; haşlanmış havuç, brokoli ve patates, haşlanmış penne tipi makarna gibi gıdalar “parmak gıda” kategorisinde yer alır. 8 aylık bebek beslenmesi blw adıyla da bilinen bebeğin neyi ne kadar yiyeceğini kendisinin seçtiği ve kendi kendini beslediği yeni nesil bir beslenme yöntemine dayandırılabileceğinden dolayı parmak gıdaların önemi büyüktür.
BLW yönteminde bebekler, ebeveynleriyle birlikte sofrada oturur. Mama sandalyesine oturtulan bebeklerin önüne çeşitli miktarda gıdalar konulabilir. Bebek, beslenme için ellerini kullanır ve tüm süreci kendi iradesi doğrultusunda yönetir. Bu süreçte etraf dağılabilir, bebek önüne konan tüm besinleri yemeyebilir. Ancak BLW yöntemi sonucunda bebek ince motor becerilerini geliştirir ve özgüven kazanır.
Yeni bir besin maddesini bebeğinizle tanıştırırken mutlaka “üç gün kuralı”nı uygulamanız önerilir. Üç gün kuralına göre bebekler tek seferde yalnızca bir yeni gıda maddesiyle tanıştırılır ve yeni besin, üç gün boyunca miktarı artırılarak bebeğe beslenir. Bu süreçte bebeğin bu yeni besinin tadına, kokusuna, dokusuna ve kıvamına verdiği tepkilerin yakından incelenmesi gerekir. Aynı zamanda besinlerin bebek üzerinde alerjik reaksiyona sebep olup olmadığı da gözlemlenmelidir.
Bebeklerin sağlıklı şekilde büyüyüp gelişebilmesi için günlük rutinde büyük öneme sahip olan noktalardan bir diğeri de uyku düzenidir. 8 aylık bebek zeka gelişimi açısından günde ortalama olarak 14 saatlik uykuya ihtiyaç duyar ve bu ihtiyacın büyük kısmını gece uykusundan karşılar. Gündüzleri ise bir ya da iki kez şekerleme yapmak bebeklere keşfetmeye devam etmek için gerekli olan enerjiyi sağlar.
Sekizinci ay, bebeklerin uyku eğitimine devam etmesi açısından da kıymetli bir dönemdir. Bu dönemde bebeklerin kendi beşiklerinde uyumaya alışmaları için onlara ait bir alan hazırlanması gerekir. Bununla birlikte bebeğin kendi başına uykuya geçmeye hazırlanabilmesi için bir uyku rutini oturtulması çok önemlidir. Bu dönemde bebekler için gece uykusuna yatış vakti 18.00 ile 20.00 arasında olmalıdır. Bu sayede büyüme ve gelişme için gerekli hormonlar salgılanabilir. Uyku rutini içinse her akşam uyku vakti geldiğinde bebeğinizle birlikte dişlerinizi fırçalayabilir, pijamalarınızı giyip yatağa geçebilirsiniz.
Sekizinci ay, bebeklerin diş çıkarmaya devam ettiği bir süreç olduğundan dolayı gece uykularında huzursuzluk ya da uykuya dalmada güçlük görülebilir. Bununla birlikte sekizinci ayda bebekler ayrılık anksiyetesi de geliştirebilir. Bunun sebebi bebeklerin iletişim becerileri geliştikçe bakım veren ebeveynlerine daha sıkı bağlanmasıdır. 8 aylık bebeğin duygusal gelişimi açısından bebekler kendilerini kaygılı ve güvensiz hissettiklerinde yalnız bırakılmamaları gerekir. Bebek uykuya dalana kadar ebeveynler onun yanında olmalı, onunla temas etmelidir. Ancak bu süreçte elzem bir durum olmadıkça bebek kendi beşiğinden alınıp ebeveynlerin yatağına yatırılmamalıdır. Aksi halde uyku eğitimi sekteye uğrayabilir.
Sekizinci ay, bebeklerin pek çok açıdan geliştiği bir dönemdir. 8 aylık bebek gelişim aktiviteleri fiziksel, zihinsel, bilişsel, duygusal, sosyal beceriler ve motor becerileri açısından değerlendirilebilir.
8 aylık bebek fiziksel gelişimi bebeklerin çok daha hareketli ve güçlü olmasına olanak tanır. Bebekler, sekizinci ayda rahatça emeklemeye başlar. Dizlerinin üstünde ileri geri sallanabilen bebekler, farklı pozisyonlar arasında hızlıca geçiş yapabilir. Bu dönemde bir yerlere tutunarak kolayca ayağa kalkabilen bebekler, aynı zamanda tutundukları yerde zıplayabilir. Ayakta dururken ağırlıklarını ayakları üzerinde dağıtma becerisi kazanan bebekler, sekizinci ayda kollarından desteklendiklerinde küçük adımlar atabilir.
8 aylık bebek zihinsel gelişimi bebeklerin iletişim becerilerini geliştirecek şekilde ilerler. Bununla birlikte bu zihinsel gelişim bebeklerin dünyayla kurduğu etkileşimi de olumlu yönde etkiler. Sekizinci ayda bebekler, eşyalarını koydukları yeri hatırlayabilir. İstedikleri nesneleri işaret parmaklarıyla gösterebilir, bir noktaya ya da nesneye ulaşmak istiyorsa bunu nasıl gerçekleştireceğine dair amaç sonuç ilişkisi kurabilir.
8 aylık bebek motor gelişimi bebeklerin çeşitli nesneleri kavrama ve taşıma gibi kaba motor becerilerini geliştirmelerine olanak tanıyacak şekilde ilerlerken aynı zamanda ince motor becerileri açısından da büyük gelişmeler yaratır. Sekizinci ayda bebekler, küçük nesneleri dahi kolayca kavrayarak dikkatli şekilde inceleyebilir. Nesneleri iki elleri arasında transfer edebilen bebeklerin parmak kasları da gelişir. İşaret parmakları ve baş parmakları arasına sıkıştırdıkları objeleri taşıyabilen bebekler, bu gelişim sayesinde “parmak gıdalarla beslenme”ye geçebilir.
8 aylık bebek bilişsel gelişimi bu dönemde bebeklerin hiç olmadıkları kadar aktif ve sosyal olmasına sebep olur. Evde buldukları herhangi bir objeyi dahi büyük bir ilgiyle inceleyen ve bir oyuncak haline getirebilen 8 aylık bebek sosyal gelişimi açısından da büyük ilerleme kat eder. Öyle ki, bu dönemde bebekler kendi isimlerini duyduklarında hemen tepki verebilirler. Kendileriyle iletişime geçen kişilerin ses tonu, kullandığı kelimeler ve yüz ifadeleri bebeklerin vereceği tepkileri doğrudan etkiler. Sekizinci ay bebeklerin ebeveynlerine çok daha sıkı şekilde bağlandığı bir dönemdir. Bu dönemde ebeveynlerle vakit geçirmeye istekli olmak, ebeveynlerin hareketlerini taklit etmek gibi durumlar gözlemlenebileceği gibi bakım verenlerin etrafta bulunmaması durumunda çocuklarda stres oluşabilir. Bu sebeple bebeklerle yakından ilgilenmek, tensel temas kurmak ve iletişime geçmek çok önemlidir. Bununla birlikte bu dönemde bebekler “mama”, “banyo”, “park” gibi sık kullanılan kelimeleri ve bu kelimelerin bağlı olduğu eylemleri anlayabilir. 8 aylık bebeğin dil gelişimi bu bağlamda ilerler. Bebekler, amaca yönelik sesler çıkarabilir. “Anne” ve “baba” gibi kelimeleri, iletişim kurma amacıyla kullanabilir. “Bay bay” dendiğinde el sallayan, kimi zaman öpücük gönderen bebekler bu dönemde ritim duygusunu iyiden iyiye geliştirir ve alkışla müzik ritmi tutabilir.
8 aylık bebek gelişimi için oyunlar ve oyuncaklar büyük önem taşır. Bu dönemde bebeklerin hafıza gelişiminin pekişmesi için oyuncakları saklayıp birlikte aramak ve bulmak, bebeğin yiyeceği besinleri fincanların altına saklayıp fincanların yerini değiştirerek bebeği eğlenceli bir hafıza oyununa teşvik etmek faydalı olabilir. 8 aylık bebek gelişimi oyuncakları doldurup boşaltma, sınıflandırma gibi çeşitli aktivitelere olanak tanıyan sök tak oyuncaklar, iç içe geçen kaplar, halkalar ve toplar gibi çeşitlendirilebilir. Hem ilgi çekici olduklarından hem de 8 aylık bebek dil gelişimi için neler yapılmalı sorusuna verilebilecek en kıymetli cevapların arasında yer aldıklarından dolayı sesli kitaplar da sekizinci ayın vazgeçilmez oyuncaklar arasındadır. Bu dönemde bebekleri parmaklarını kullanmaya teşvik edecek kurmalı oyuncaklar, yakalama oyuncakları, mutfak setleri ve doktor setleri de tercih edilebilir. Aynı zamanda ritim duygusunu pekiştirmek amacıyla ksilofon, bebek piyanosu ve davul gibi müzik aletleri de edinilebilir.
Sekizinci ayda kimi bebekler ilk adımlarını atmak için fazlasıyla hevesli olabilirler. Bu durumda yürümeye yardımcı oyuncakların edinilmesi düşünülebilir. Yürüteç kullanımına dokuzuncu aydan itibaren başlanması bebeklerin kas ve eklem sistemi açısından en doğrusudur ancak yürümeyi teşvik edici oyuncaklar için sekizinci ay uygun bir dönem olabilir. Bu noktada bebeğinizin eğilimlerini, ağırlığını ayaklarına nasıl dağıttığını, ayakta durduğunda tek başına denge sağlayıp sağlayamadığını incelemeniz gerekir.
8 aylık bebek gelişimi için önerilere ihtiyaç duyan ebeveynlerin karşısına özellikle beslenmeye dair ipuçları çıkar. Sekizinci ayda bebekler genellikle ilk dişlerini çıkarmış ve çoktan katı gıdayla tanışmış olurlar. Bu sebeple ek gıda maddeleri bebek beslenmesinde yaygın şekilde yer almaya başlayabilir. Yeni gıda maddeleriyle tanışma sürecinde bebeklerin besinleri kolayca tüketebilmesi için püre haline getirme, çatalla ezerek yumuşatma gibi yöntemlerin sık uygulanması bebeklerin çene gelişimlerinin ideal şekilde ilerlememesine yol açabilir. Aynı zamanda bebeklerin sürekli sıvı ve pürüzsüz kıvamdaki besinlerle beslenmesi ısırma, çiğneme, koparma ve yutma becerilerinin de gelişmemesine sebep olabilir. Bu sebeple sekizinci aydan itibaren “parmak besinler” adı verilen ısırılıp çiğnenebilecek sertlikte ve bebeklerin kolayca kavrayabileceği formda sebze ve meyvelerden faydalanılması önerilir.
Sekizinci ayda çeşitlenen ek gıda programında bal bulunmaması oldukça önemlidir. Bununla birlikte bebeklerin yemeklerine tuz da eklenmemelidir. Patlıcan ve domates gibi alerjen riski yüksek olan sebzeler ile çilek, ananas, kivi, nar gibi yüksek alerjik etki gösterebilen meyveler de bebeklerin beslenme programında bulunmamalıdır. Aynı zamanda bebeklere inek ya da keçi sütü verilmemelidir. Ancak bu tip sütlerle mayalanmış yoğurt ya da hazırlanmış muhallebi bebekler için güvenlidir.
Sekizinci ayda bebeklerin baklagillerle tanışması kimi zaman gaz sancılarına yol açabilir. Bu sebeple bebeğinize baklagil yemeği hazırlarken mutlaka ürünleri önceden kaynatmanız ve gazını almanız gerekir. Bu sayede bebeğiniz, bu besinleri tükettikten sonra gaz sancısı yaşamaz.
Sekizinci ay, bebeklerin çok daha hareketli olduğu ve bulundukları ortamı aktif şekilde keşfettiği bir dönemdir. Bu sebeple ev kazalarını engellemek için bazı önlemler alınması önerilir. Bebeklerin ulaşabileceği mesafedeki prizler güvenlik kapağıyla kapatılmalı, kablolar güvenceye alınmalıdır. Dolap kapaklarına ve çekmecelere çocuk kilidi takılmalıdır. Aynı zamanda kapılar ve pencerelere de güvenlik önlemi olarak çocuk kilidi takılmalıdır.
Bebekler, bir yerlere tutunup kalkma ya da emekleme gibi hareketlerde bulunduklarından dolayı olası yaralanmaları engellemek için masa ve sehpa gibi eşyaların sivri köşelerine plastik köşebent takılması önerilir.
Sekizinci ayda bebekler ulaşmak istedikleri yerlere emeklediklerinden dolayı dizleri ve elleri aşınabilir. Bu durumu engellemek için bebeklerde emekleme dizliği kullanımı tercih edilebilir. Aynı zamanda bu dönemde bebeklerin dizlerinin ve dirseklerinin sürekli olarak nemlendirilmesi de ciltte ciddi tahrişleri ve aşınmaları engellemeye yardımcı olur.
Sekizinci ay, bebeklerin “tanıdık” ve “yabancı” ayrımının pekiştiği bir dönemdir. Bu sebeple sekizinci ayda bebekleri yabancılarla iletişim kurmaya zorlamamak gerekir. Aksi halde ilerleyen dönemde bu durum bazı tehlikelere davetiye çıkarabilir.
Sekiz aylık bebekler fiziksel, zihinsel ve bilişsel açıdan büyük gelişim gösterir. Emekleyebilen ve çeşitli yerlere tutunarak ayağa kalkabilen bebekler aynı zamanda isimlerine tepki verir ve iletişim kurmak için sesler, mimikler ve jestler kullanır. Göz teması kuran, amaç sonuç ve sebep sonuç ilişkisi dahilinde hareket edebilen bebekler sekizinci ayda “anne” ve “baba” gibi basit kelimeleri de etkin şekilde kullanabilir.
Sekiz aylık bebekler bilişsel açıdan kelimelerin iletişim kurmaya yardımcı olduğunu ve çeşitli tepkilere olanak tanıdığını kavrayabilecek duruma gelmiştir. Bu bağlamda sekiz aylık bebekler dışarı çıkarken “atta”, yemek zamanlarında “mama” kelimelerini söyleyebilir. “Anne”, “baba”, “dede” gibi basit hece tekrarlarından oluşan kelimeleri de amaca yönelik şekilde kullanabilir.
Sekiz aylık bebekler fiziksel, zihinsel ve bilişsel açıdan ciddi gelişim kaydeder. Sekizinci ayda bebeklere el sallamak, öpücük göndermek, alkışla ritim tutmak gibi basit motor becerileri aşılanabilir. Bununla birlikte bebeklere basit kelimeler de aşılanabilir.
Bebeklerin gelişim süreçlerinin takibi için kullanılan en temel verilerden biri de kilo değeridir. Sekiz aylık bebeklerin persentil değerlerinin takip edilebilmesi için kilo ölçümü yapılması gerekir. Bu bağlamda ideal gelişim için sekiz aylık kız bebeklerin ortalama 8200 gram ve sekiz aylık erkek bebeklerin ise ortalama 8500 gram olması beklenir.