Bebeklerin sağlıklı ve ideal gelişim gösterebilmesi için onların ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve giderilmesi gerekir. Her ay yeni beceriler kazanan ve hızla gelişen bebeklerin büyüme sürecinin takip edilmesi için kullanılabilecek çeşitli veriler bulunur. 22 aylık bebek gelişimi cetveli bebeklerin boy ve kilo gibi fiziksel değerleri aracılığıyla gelişim takibi yapmayı mümkün kılar. 22 aylık bebek gelişim özellikleri ise bilişsel, zihinsel ve sosyal becerilerin edinilmesi ve pekiştirilmesi yoluyla tespit edilebilir. Bu bağlamda 22 aylık bebek gelişiminde dikkat edilmesi gereken birçok nokta olduğu söylenebilir. Peki, 22 aylık bebek gelişimi nasıl olmalıdır? Konuyla ilgili merak ettiğiniz tüm detayları içeriğimizin devamında bulabilirsiniz!
22 aylık bebek kilosu ve boyu gelişim sürecinin takibi için kullanılan en önemli veriler arasında yer alır. Bebeğinizle yaşıt ve aynı cinsiyette bebeklerin ortalama ve ideal boy uzunluğu ve ağırlık değerleri alınarak oluşturulan “persentil eğrileri”, ideal gelişim sürecinin neresinde olduğunuzu tespit etmenizi sağlar. 22 aylık bebek gelişim tablosunda yer alan değerler cinsiyetlere göre birbirinden ayrılır çünkü kız bebeklerle erkek bebeklerin gelişim süreci birbirinden farklı ilerler.
22 aylık kız bebek kilosu için belirlenen alt sınır 8800 gram ve üst sınırsa 14100 gramdır. Bu dönemde kız bebeklerin ortalama ağırlığı 11300 gram kadardır. 22 aylık kız bebek boy uzunluğu için belirlenen alt sınır 78.7 santimetredir. Yirmi iki aylık kız bebeklerin boy uzunluğu için üst sınırsa 90.5 santimetre şeklinde belirlenmiştir. Bu dönemde kız bebeklerin ortalama boy uzunluğu 85.5 santimetre kadardır.
22 aylık erkek bebek kilosu için alt sınır 9500 gram ve üst sınır ise 14500 gram şeklinde belirlenmiştir. 22 aylık erkek bebek ortalama ağırlığı 12 kilogram civarındadır. 22 aylık erkek bebek boy uzunluğu için belirlenen alt sınır 80.5 santimetreyken üst sınır ise 91.6 santimetredir. Bu dönemde erkek bebeklerin ortalama boy uzunluğu 86.9 santimetredir.
Bebeklerin beyin gelişimiyle ilgili önemli veriler sağlayan değerlerden biri de baş çevresi uzunluğudur. 22 aylık kız bebeklerin baş çevresinin 44.1 santimetreyle 49.5 santimetre arasında olması beklenir. Bu dönemde kız bebekler için ortalama baş çevresi ölçüsü 47 santimetre kadardır. 22 aylık erkek bebek baş çevresi uzunluğu 45.4 santimetreyle 50.5 santimetre arasındadır. Yirmi iki aylık erkek bebeklerin ortalama baş çevresi uzunluğu 48 santimetre civarındadır.
Bebeklerin gelişim özellikleri genetik, hormonlar ve çevresel etkenler gibi birçok faktör doğrultusunda oluşur. Dolayısıyla bebeğinizin değerlerinin belirtilen bu değerlerle uyumlu olmaması bir sağlık sorununun ya da gelişim probleminin varlığına dair kesin kanıt oluşturmaz. Bebeğinizin gelişimiyle ilgili en doğru bilgiyi çocuk doktorunuzdan alabilirsiniz.
Bebeklerin sağlıklı büyüyüp gelişebilmesi için dikkat edilmesi gereken noktaların başında beslenme gelir. Bu bağlamda 22 aylık bebeğin günlük beslenmesinin nasıl olması gerektiği merak edilen konular arasında yer alır. Yirmi ikinci ayda da bebeklerin anne sütü almaya devam etmesi önerilir. Buna göre bebekler yirmi ikinci ayda günde ortalama üç kez emzirilebilir. Bu dönemde bebeğin emdiği süt miktarı azalabilir, bebek emme sürecini bir oyuna dönüştürebilir. Eğer bebeklerin günlük olarak tükettiği süt miktarının azaldığı görüldüyse memeden ayırma süreci başlatılabilir. Bu süreç yavaş şekilde yönetilmeli ve bebek memeden kademeli olarak ayrılmalıdır. Günlük emzirme sayısının sınırlandırılması bu dönemde memeden ayırma işlemi için atılabilecek ilk adım olabilir. Emzirme sürecinde anne sütü gelmiyorsa ya da yetersiz kalıyorsa formül mamalar ya da devam sütleri tercih edilebilir. Bu noktada bebeğin yaşına ve ihtiyaçlarına uygun bir formül mamanın ya da devam sütünün doktor kontrolünde seçilmesi gerekir.
Yirmi ikinci ayda bebekler, evde pişen hemen hemen tüm yemekleri tüketebilir. Tuz, yağ, baharat ve salça konusunda özenli olmaya devam edilmesi önerilir ancak bu dönemde bebeklerin mide ve bağırsak sistemleri birçok besini kolayca sindirebilecek kadar gelişmiş hale gelir. Bebeklerin dengeli ve yeterli beslenebilmesi için günlük olarak üç ana ve en az iki ara öğünden oluşan bir beslenme programı uygulanması önerilir. Günlük olarak yeterli proteinin ve gerekli vitaminlerle minerallerin alımına özen gösterilmesi gerekir.
Bebeklerin ihtiyaç duydukları proteini alabilmeleri için süt ve süt ürünleri, yumurta, tavuk ve kıyma mutlaka beslenme programında bulunmalıdır. Sağlıklı karbonhidratlar için tam buğday makarnası, tam tahıllı ekmek ve patates gibi besinler tercih edilebilir. Sağlıklı yağların alınabilmesi için zeytinyağı ve has tereyağı tercih edilebileceği gibi fındık, badem, ceviz gibi kuruyemişler de kullanılabilir. Boyut olarak küçük kuruyemişlerin beslenme sırasında soluk borusuna kaçmaması için bu gıdaların beslenmesi sırasında bebeğin yanında durulması gerekir.
Bu dönemde bebeklerin sofra adabı kazanabilmesi ve özgüven geliştirmesi için mümkün olan tüm öğünlerini ebeveynleriyle birlikte, aynı sofranın etrafında tüketmesi önerilir. Bu sayede bebeklerde iştahsızlık davranışında da azalma görülebilir. Besleme esnasında bebeklerin telefon, tablet gibi dikkat dağıtıcılarla bir araya getirilmesi uzun vadede dikkat dağınıklığına ve damak tadının gelişmemesine neden olabilir. Ancak bebeklerin ebeveynleriyle birlikte yemek yemesi onları beslenmeye teşvik edecektir.
Göz sağlığı açısından önemli olan A vitamini için havuç, kabak ve kavun; bağışıklık sistemi için en önemli vitaminlerden biri olan C vitamini içinse narenciye ürünleri, çilek, kivi ve brokoli tercih edilebilir. Somon ve sardalya, D vitamini bakımından zengin olmaları sebebiyle bebek beslenmesinde yer almalıdır. Hormon dengesi ve bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi için E vitamini içeren avokado, brokoli ve fındık tercih edilebilir. Yeşil yapraklı sebzeler ve baklagiller de K vitamini bakımından zengindir. B grubu vitaminlerine dair ihtiyacın karşılanması için yoğurt başta olmak üzere süt ürünleri, mercimek ve nohut gibi kuru baklagiller, yulaf ve tam tahıllar, sığır eti ve tavuk göğsü gibi et ürünleri, ıspanak başta olmak üzere yeşil yapraklı sebzeler ve badem başta olmak üzere kuru yemişler kullanılabilir. Bebeklerde demir eksikliğinin önüne geçmek için kırmızı et, mercimek, ıspanak ve kuru kayısı tercih edilebileceği gibi çinko deposu olan kabak çekirdeği ve yer fıstığı da mutlaka bebeklerin günlük beslenmesinde yer almalıdır.
Bu dönemde bebeklerde şeker düşkünlüğü görülebilir. İşlenmiş şeker ve doymuş yağ içerek çikolata, bisküvi, bonbon ve dondurma gibi gıdalar yerine ev yapımı kurabiye, kek, muhallebi ve meyveli yoğurt gibi seçenekler değerlendirilebilir. Bununla birlikte komposto, taze sıkılmış meyve suyu ve reçel gibi besinler de bebeklerin şeker ihtiyacını karşılamak için tercih edilebilir.
Bebek beslenmesinde önemli noktalardan biri de günlük su alımıdır. Yirmi ikinci ayda bebeklerin günde yaklaşık 1500 mililitre su alması önerilir. İshal ve aşırı terleme sebebiyle su kaybı gibi durumlarda su alımı mutlaka dengelenmelidir.
Bebeklerin sağlıklı büyüyüp gelişebilmesi için uyku düzeni oldukça önemlidir. Büyüme için gerekli hormonların uyku sırasında salgılanması, bebeklerin gün boyu öğrendiklerini uykuda hafızaya aktararak pekiştirmesi ve keşfetmeye devam etmek için gerekli enerjinin uyku tarafından sağlanması; bebeklerin sağlıklı bir uyku düzenine sahip olmasının önemini gösterir. Bu dönemde bebeklerin günde ortalama 14 saatlik uykuya ihtiyacı olur. Bu ihtiyacın büyük bölümü gece uykusundan karşılanır. Yirmi ikinci ayda bebeklerin uyku düzeni için 7-7 sistemi tercih edilebilir. Bu sisteme göre bebekler akşam 7’de uykuya dalmış ve sabah 7’de uyanmış olmalıdır. Yirmi ikinci ayda gündüz tek uyku düzenlemesine geçilebilir. Bu bağlamda bebeklerin gündüz uykularını öğlen 12 ve 2 arasında uyumaları doğru olur. Gündüz uykusu yarım saatlik küçük bir şekerleme olabileceği gibi 3 saatlik bir uyku da olabilir. Bu durum tamamen bebeğin ihtiyacıyla ilgilidir, dolayısıyla uyku süresinde yaşanan değişimler ebeveynleri endişelendirmemelidir.
22 aylık bebek uyku eğitimine devam edebilir. Bu dönemde bebeklerin kendi odalarında ve yataklarında uyumaları beklenir. Aynı zamanda bebek yirmi ikinci ayda sallama gibi aktiviteler olmadan kendi kendine uykuya dalabilmelidir. Bebeklerin sağlıklı bir uyku süreci geçirebilmesi için her akşam tekrarlanan bir uyku rutinine sahip olması önemlidir. Bu bağlamda uyku vakti yaklaştığında bebekler ebeveynleriyle birlikte pijamalarını giyebilir ve dişlerini fırçalayarak yatağa gitmeye hazırlanabilir.
Uyku vakti yaklaşırken bebeklerin yüksek fiziksel aktivite gerektiren egzersizlere yönlendirilmemesi önerilir. Aynı zamanda bebekler televizyon, tablet ve telefon gibi ekranlardan da uzaklaştırılmalıdır. Bebeği uykuya hazırlamak için birlikte kitap okumak ya da bebeğe ılık bir banyo yaptırmak gibi yöntemler kullanılabilir.
Bebeğin kendini güvende hissedip kolayca uykuya dalması için uygun bir gece lambası sağlanabilir. Aynı zamanda pelüş oyuncaklar arasından seçilen bir “uyku arkadaşı” ve bebeğin sürekli kullandığı bir battaniye olan “güvenli battaniye” de bebeğin uykuya kolayca dalmasına yardımcı olabilir.
Yirmi ikinci ayda bebekler aktif olarak rüya gördüklerinden dolayı kimi zaman gece ağlayarak uyanabilir. Bununla birlikte diş çıkarma ya da hastalık gibi sebeplerle huzursuzluk da yaşanabilir. Uyku eğitiminin devamlılığı ve başarısı açısından bebeklerin zaruri durumlar dışında asla kendi yataklarından alınıp ebeveynlerinin yatağında uyutulmaması önerilir.
Bebeklerde 22.ay gelişimi birçok yeni becerinin edinilmesine olanak tanıdığı gibi aynı zamanda önceki aylarda edinilen becerilerin pekiştirilmesini de mümkün kılar. Bu bağlamda yirmi iki aylık bebeklerin edindiği beceriler birkaç başlık altında incelenebilir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin fiziksel gelişimi onların büyük kas gruplarını koordine şekilde hareket ettirmesine olanak tanır. Bu bağlamda bebekler için engebeli yollarda denge kaybı yaşamadan yürümek, geri geri yürümek, koşmak gibi aktiviteler oldukça kolay hale gelir. Bu dönemde bebekler dans edebilir, sıçrayabilir, zıplayabilir ve bir yerlere tırmanabilir. Ayağıyla topa vurmak, elleriyle topu fırlatmak, duraksamadan top oynamak bebekler için mümkün hale gelir. Yirmi ikinci ayda bebekler destek almadan merdiven inip çıkabilir, kapıları açıp kapatabilir.
22 aylık bebek zeka gelişimi bebeklerin düşünme, ilişki kurma ve kendini ifade etme becerilerini olumlu yönde etkiler. 22 aylık bebek zihinsel gelişimi doğrultusunda sebep sonuç ve amaç sonuç ilişkilerini kavrar. Bu sayede gerçekleştirdiği eylemlerin sonuçlarını öngörebilir. Aynı zamanda ev aletlerinin kullanım amacını ve şeklini kavrayabilir. Bu dönemde bebeklerin düşünme ve mantık kurma becerileri de fazlasıyla gelişmiştir. Bu bağlamda sık sık soru soran bebekler aynı zamanda nesnelerin isimlerini de ezberleyebilir. Bebekler yirmi ikinci ayda problem çözme becerisi bakımından da gelişir. İlerlemek istedikleri yolda bulunan engelleri kaldırmak, bir nesneye ulaşmak için yöntemler bulmak gibi aktiviteler gerçekleştirebilirler. Bu dönemde bebeklerin benlik algıları pekişir. Ayna karşısında vakit geçirmekten hoşlanan bebekler vücut bölümlerini keşfetmekten zevk alır. Yirmi ikinci ayda bebeklerin hafızaları da gelişir. Tanıdık yerler, yiyecekler, kokular ve insanlar bebekler tarafından kolayca ayırt edilebilir.
22 aylık bebek motor gelişimi bebeklerin kaba motor ve ince motor becerileri bakımından birbirinden farklı ilerler. Kaba motor becerileri bakımından bebekler tüm vücut bölümlerini koordine şekilde hareket ettirebilir. Kaslarının güçlenmesi sayesinde bebekler itme, çekme, taşıma gerektiren aktiviteleri kolayca gerçekleştirebilir. Aynı zamanda bu dönemde bebeklerin denge kurma becerisi de gelişir. İnce motor becerileri bakımından ellerini ve parmaklarını koordine şekilde çalıştırabilen bebekler bu dönemde dişlerini fırçalayabilir, çatal ve kaşık kullanarak çok daha düzgün şekilde kendini besleyebilir. Bir bardaktan dökmeden içecek içebilen bebekler kalem kullanarak çizgi çekebilir ve karalama yapabilir. Aynı zamanda bu dönemde bebekler birkaç küpü ya da yapı bloğunu üst üste koyarak dengeli bir kule oluşturabilir. Yirmi ikinci ayda bebekler parmaklarını doğru şekilde kullanarak parmak baskısı yapabilir. Bu dönemde bebekler kitap sayfalarını kolayca çevirebilir, el yıkamak ya da saç taramak gibi basit kişisel bakım rutinlerini gerçekleştirmek için gerekli olan motor becerilerini edinebilir. Bu dönemde bebekler fermuarlarını açıp kapatabilir, kutuların kapaklarını takıp çıkarabilir ve kendi kıyafetlerini giyip çıkarma konusunda daha başarılı hale gelir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin bilişsel gelişimi onların dünyayı çok daha farklı algılamaya başlamasına olanak tanır. Bu dönemde bebekler için şekil, boyut, renk ve büyüklük gibi kavramlar anlam kazanmıştır. Buna göre bebekler benzer ve farklı objeleri birbirinden ayırabilir. Zihinsel gelişimin de etkisiyle hızla gelişen hafızaları sayesinde bebekler yalnızca yüzleri tanımakla kalmaz, aynı zamanda isimleri de ezberlemeye başlar. 22 aylık bebek dil gelişimi bebeklerin basit isimleri dillendirebilmesine, kişilere isimleriyle seslenmeye başlamasına olanak tanır. Bu dönemde bebekler bilişsel anlamda günlük rutinleri kavramaya başlar. Bu sebeple ev işlerine katılmak, ebeveynlerin gerçekleştirdiği aktiviteleri taklit ederek kopyalamak gibi eğilimler gösterebilirler. Uzaktan kumandayı televizyona doğrultmak, çaydanlıktan bir fincana çay boşaltır gibi davranmak bebeklerde yirmi ikinci ayda gözlemlenebilecek en temel davranışlar arasında yer alır.
Bebekler büyüyüp gelişirken dünyayı bir oyun bahçesi ve erişebilecekleri her objeyi de bir oyuncak olarak algılar. Bu bağlamda bebekleri eğitmek ve onlara çeşitli beceriler kazandırmak için oyunlaştırma yöntemini kullanmak doğru olur. Yirmi ikinci ayda bebeklerin becerilerinin pekiştirilmesi için yapbozlar, bul tak oyuncaklar kullanılabilir. Halkalar, iç içe geçebilen kaplar gibi oyuncaklar da bebeklerin motor becerilerini geliştirir.
Yapı blokları ve küpler yirmi ikinci ayda da bebeklerin severek oynayacağı oyuncaklar arasında yer alır. Ayrıca mutfak setleri, çay takımları, doktor aletleri ve tamir takımları gibi oyuncaklar da yirmi ikinci ayda bebeklerin oyuncakları arasına eklenebilir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin dikkat süresi uzamaya başlar. Bu sebeple bebeklerin uzun süre odaklanarak çözmeye çalışabileceği labirent oyuncaklar da bu dönemde tercih edilebilir. Arabalar, uçaklar, kamyonlar ve gemiler de bebeklerin zevkle oynadığı oyuncaklar arasında yer alır. Bebeklerin gelişimi açısından çiftlik hayvanları, evcil hayvan figürleri, oyuncak bebekler de mutlaka edinilmelidir.
Bebeklerin sosyal ve duygusal gelişimi açısından evcilik oyunu oldukça önemlidir. Bu dönemde bebekler sosyal açıdan daha girişken ve hevesli olduğundan dolayı gerek ebeveynleriyle gerekse yaşıtlarıyla kaynaşıp evcilik oyunu kurabilecekleri imkanlar yaratılmalıdır.
Bebeklerin severek oynadığı ve aynı zamanda fiziksel egzersiz de yaptığı oyuncaklar olan sallanan at ve üç tekerlekli bisiklet gibi oyuncaklar da yirmi ikinci ayda kullanılmaya devam edebilir. Bahçeli evlerde oyun alanları ve kum havuzları kurulabilir. Bu imkan yoksa bebek sık sık parklara ve oyun alanlarına götürülmelidir.
22 aylık bebek dil gelişimi için neler yapılmalı sorusunun cevabı ise kitaplardan geçer. Bu dönemde bebeklere sesli kitaplar sağlanabileceği gibi ilgi çekici renklere ve resimlere sahip olan çocuk kitapları da okunabilir. Bu kitapların çeşitli değerleri aşılaması, uyku eğitimi ve tuvalet eğitimi gibi konularda heveslendirici özellik taşıması önerilir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin yaratıcı yönünü pekiştirmek ve onlara eğlenceli bir aktivite ortamı sağlamak için renkli jumbo boya kalemleri, dermatolojik olarak onaylanmış, alerjen içermeyen ve su bazlı olan parmak boyaları edinilebilir.
Bu dönemde oyun halıları ve aktivite masaları bebeklerin zevkli vakit geçirebileceği güvenli ortamlar oluşturur. Aynı zamanda bu etmenler bebeklerin kendi odalarında zaman geçirmeye alışmasına, odalarına bağlanmalarına da yardımcı olur.
Bebeklerin sağlıklı ve güvenli bir ortamda büyüyüp gelişebilmesi için ebeveynlerin dikkat etmesi gereken noktalar yalnızca beslenme ve uyku düzenleriyle sınırlı değildir. Her dönemde bebeklerin yaşayacağı değişimlerin takip edilmesi, bebeklerin ihtiyaçlarının karşılanabilmesi açısından çok önemlidir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin ev kazalarına karşı korunması için alınması gereken bazı önlemler bulunur. Bu önlemlerin başında elektrikli aletlerin güvenli hale getirilmesi gelir. Bebeklerin erişebileceği yükseklikteki prizlerin güvenlik kapağıyla kapatılması ve kabloların güvenli hale getirilmesi gerekir. Bu dönemde bebekler çok daha hareketli ve meraklı olduğundan dolayı evdeki mobilyalar da kazalara yol açabilir. Bu durumun önüne geçmek için çekmece ve dolap kapaklarının çocuk kilidiyle kapatılması, sivri köşeli mobilyalara plastik köşebent takılması ve devrilme riski taşıyan mobilyaların sabitlenmesi önerilir. Kapıların takoz ve pencerelerin de çocuk kilidiyle güvenceye alınması kazaları önlemeye yardımcı olur. Bebeklerin beşiğine ve yatağına koruma parmaklığı yerleştirilmesi, özellikle çok katlı evlerde bebek güvenlik kapısı kullanılması da alınabilecek diğer güvenlik önlemleri arasında yer alır.
Yirmi ikinci ayda bebekler özellikle ebeveynlerinin gerçekleştirdiği davranışları gözlemler, özümser ve taklit eder. Bu bağlamda kişisel bakım rutinlerinin de bebeklere tanıtılması oldukça önemlidir. Bu dönemde bebekler ellerini yıkayıp kurulayabilir, dişlerini fırçalayabilir, çoraplarını çıkarabilir ve kendi kıyafetlerini giymeyi deneyebilir. Bebeklerin bu davranışları desteklenerek kişisel hijyenin ve bakımın önemi açıklanabilir. Bu sayede bebeklerin özgüveni de artacaktır.
22 aylık bebek diş gelişimi bebeklerin ortalama olarak 15 dişe sahip olmasına olanak tanır. Bu dönemde bebeklerin tükettiği besinler, ısırma ve çiğneme davranışları diş temizliğinin ve bakımının çok daha özenli şekilde yapılmasını zorunlu kılar. Yirmi ikinci ayda bebekler ergonomik tutuşa uygun bir sapa sahip olan yuvarlatılmış kıl uçlu diş fırçalarıyla diş temizliği gerçekleştirebilir. Bu dönemde diş doktorunun önerisiyle diş macunu kullanımına başlanabilir.
Yirmi ikinci ayda bebekler önceki aylardan farklı olarak yaşıtlarıyla sosyalleşmeye daha açıktır. Yaşıtlarıyla birlikte oyunlar oynamak, iletişim kurmak ve vakit geçirmek bebekler için ilginç hale gelir. 22 aylık bebek sosyal gelişimi açısından oyun grupları, parklar gibi alanlarda sosyalleşmek için teşvik edilmelidir. Kimi bebekler yaşıtlarına kıyasla daha utangaç davranabilir. Böyle durumlarda kaynaşma sırasında ebeveynlerin bebeğe destek olması özgüven gelişimi açısından tavsiye edilir. Bebeklerin güvenli şekilde sosyalleşebilmesi ve iki yaş sendromunun getirdiği olumsuzlukları göstermemesi açısından gözetim altında tutulması önerilir. Sağlıklı sosyalleşme için bebeklere sıra bilincinin ve paylaşma davranışının aşılanması gerekir.
Yirmi ikinci ayda bebekler sağlıklı şekilde sosyalleşmek için gerekli olan bilişsel seviyeye erişir. Bu bağlamda bebeklerin ev ortamında ebeveynleri tarafından sosyal ilişkilere hazırlanması, sıra bilincine dair bilgilendirilmesi ve paylaşma davranışıyla tanıştırılması gerekir. Bebeklere sıra bilincinin kazandırılması için birlikte yemek yapılabilir; bir süre ebeveyn yemeği karıştırdıktan sonra “şimdi karıştırma sırası sende!” diyerek kaşığı bebeğe bırakabilir. Oyuncaklarla oynarken sıra sistemi kullanmak, salıncağa binerken sıra beklemek ve dönüşümlü olarak eşyalardan faydalanmak da bebeklerin sıra bilincine erişmesini sağlar. Bu uygulamaların hepsi paylaşma davranışını da pekiştirir.
Bebeklere paylaşma bilinci aşılanırken dikkat edilmesi gereken nokta paylaşmanın farklı biçimlerinin olabileceğinin bebeğe yansıtılması gerektiğidir. Bebek, kurabiyesini paylaştığında bu kurabiye tükenecektir ancak oyuncağını paylaştığında bir süre sonra yeniden oyuncağına kavuşabilir. Paylaştığı şeyin yok oluşu bebeği huzursuz ediyorsa öncelikli olarak nesnelerin ortaklaşa kullanımı uygulamasına gidilebilir. Paylaşma sürecinde bebeğin huzursuzluk yaşamaması için “paylaşılabilecek oyuncaklar” ve “paylaşılmayacak oyuncaklar” kutularının ayrılması önerilir. Aynı zamanda bebeklere “benim” ve “senin” kavramları da açıklanmalıdır. Bu sayede bebekler karşılıklı mülkiyet ve paylaşım hakkında fikir sahibi olabilir.
Bebeklerde on sekizinci ayda başlayan ve genellikle otuz altıncı aya kadar devam eden iki yaş sendromu belirtileri, 22. ayda da görülebilir. İki yaş sendromu bebeklerin benlik algısının gelişmesi sebebiyle ortaya çıkar. 22 aylık bebek psikolojisi bebeklerin sürekli ilgi görmek istemesine yol açar. Çünkü bu dönemde bebekler, fark edilmek ister. Kendi başlarına özgürce hareket edebilmek isteyen bebekler, özgürlük alanlarının kısıtlandığını hissettiklerinde hırçınlaşabilir. Tutturma, aksi davranma gibi davranışlarla ilerleyebilen iki yaş sendromunda bebeklerin tüm davranışlarının fark edilmek ve kendilerini anlatmak için gerçekleştirildiği bilinmelidir. Bu sebeple bebeklere her zaman sevgiyle yaklaşılmalı, onun farkında olunduğuna dair işaretler verilmelidir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerde rutin takıntısı başlayabilir. Buna göre bebekler sürekli aynı kıyafeti giymek, aynı şarkıyı dinlemek, aynı besini tüketmek isteyebilir. Eve yeni alınan nesneler bebeklerde gerginliğe sebep olabilir. Bu durum oldukça doğaldır. Eğer rutin takıntısı bebeğin hırçınlaşmasına sebep oluyorsa bu noktada bebeğe çeşitli seçenekler sunulması ve rutinin kırılması gerekebilir.
Yirmi ikinci ay, bebeklerde tuvalet eğitimi açısından önemli bir dönemdir. On sekizinci aydan itibaren tuvalet ihtiyacına dair farkındalık kazandırılan bebekler, yirmi ikinci ayda hazır olmaları durumunda uygulamalı eğitime geçebilir. Tuvalet eğitiminde her bebeğin ilerleme şekli birbirinden farklıdır. Dolayısıyla bebek henüz bezden ayrılmaya hazır görünmüyorsa lazımlık kullanmaya zorlanmamalıdır. Ebeveynlerin tuvalet eğitimini doğru şekilde yönetebilmesi için dört temel adımdan oluşan bir süreç izlemesi önerilir.
1. Geri Çekil ve İzle: Tuvalet eğitiminin ilk adımında ebeveynlerin bebeği gözlemlemesi gerekir. Eğer bebek bezini iki saat boyunca kuru tutabiliyorsa, tuvalet ihtiyacını jest ve mimiklerle belli edebiliyorsa ya da ebeveynlerine bildiriyorsa, tuvaletini yapmak için kapı arkası ya da koltuk arkası gibi yerlere gizlenme ihtiyacı duyuyorsa pratik eğitime başlanabilir.
2. Bebeği Cesaretlendir: Tuvalet eğitiminin ikinci adımında bebeğin tuvaletine dair verdiği sinyaller desteklenmelidir. Bebek tuvaletini belli ettiğinde sözlerle cesaretlendirilmeli, ödül sistemiyle desteklenmelidir. Bu noktada bebeğe pelüş oyuncaklar ya da oyuncak bebeklerle lazımlık kullanımı gösterilebilir. Ebeveynler lazımlık, klozet ve tuvalet kağıdı gibi nesneleri bebekle tanıştırabilir.
3. Limit Belirle: Lazımlığın ve diğer tuvalet malzemelerinin farkına varmak bebeklerde merak duygusu uyandırabilir. Bu durum bebeklerin lazımlığı bir oyuncak ve tuvalet eğitimini de oyun şeklinde değerlendirmesine yol açabilir. Bu durum, tuvalet eğitimi sürecini zedeleyebilir. Bu sebeple bebeğin lazımlık üzerinde geçirdiği süreyi sınırlandırmak, tuvaletini yapsa da yapmasa da lazımlığı temizleyip bebekle birlikte elleri yıkamak gibi davranışlarla bebeğin eğitilmesi gerekir.
4. Öv ve Destekle: Bebeklerin olumlu davranışları övgü ve ödül ile desteklenmelidir. Tuvalet eğitimi sürecinde bebeğin tuvaletini ebeveynlerine bildirmesi, lazımlığı kullanmak istemesi ve tuvalet ihtiyacını kendi kendine lazımlık üzerinde giderebilmesi mutlaka övgüyle desteklenmelidir.
Tuvalet eğitimi süreci ebeveynler için gergin bir dönem olabilir ancak bu süreçte bebekle samimi iletişim kurmak ve onu anlamaya çalışmak oldukça önemlidir. Tuvalet eğitimi sürecinde bebeği zorlamamak, psikolojik ve fiziksel olarak yeterince hazırlandığına emin olmadan pratik sürece geçmemek ve sabırlı olmak gerekir.
Yirmi iki aylık bebekler için gerçekleştirilmesi gereken bir rutin kontrol bulunmaz. Bununla birlikte aşı takviminde bu ay bebeklere yapılması zorunlu bir aşı da mevcut değildir. Ancak doktor tavsiyesi üzerine grip aşısı uygulaması yapılabilir. Bununla birlikte yirmi ikinci ayda ailenin talebi ve doktorun önerisi üzerine menenjit, kolera, kuduz, zona, tifüs, tifo, sarıhumma, rotavirüs gibi çeşitli aşılar uygulanabilir.
Yirmi ikinci ayda bebeklerin dil gelişimi onların ortalama 3 kelimelik cümleler kurabilmesine ve mantıklı soru cümleleri oluşturabilmesine olanak tanır. Bu dönemde bebekler ortalama 60 kelimeyi kullanabilir, kişilerin isimlerini kullanarak onlara seslenebilir. Nesnelerin ve objelerin birçoğunun ismini bilen bebekler vücut bölümlerini de öğrenebilir.
Yirmi iki aylık bebekler fiziksel, zihinsel ve bilişsel açıdan önemli ilerlemeler kaydeder. Bu dönemde bebekler koşabilir, geri geri yürüyebilir, destek almadan merdiven çıkabilir. Bu dönemde bebekler problem çözme becerisi bakımından gelişir. Tanıdık yüzleri ve isimleri tanıyan bebekler birçok kelimeyi mantıklı şekilde kullanabilir.
Bebeklerin büyüme ve gelişme sürecinde en önemli noktalardan biri de uyku düzenidir. Yirmi ikinci ayda bebekler günde ortalama 14 saatlik uykuya ihtiyaç duyar ve bu ihtiyacın büyük bölümünü gece uykusundan karşılar. Gündüz uykusu için yarım saat ile üç saat arasında değişen tek bir uyku tercih edilebilir. Bu dönemde bebeklerin akşam 7’de uyumuş ve sabah 7’de uyanmış olması beklenir. Gündüz uykusunun ise öğlen 12 ve 2 arasında gerçekleştirilmesi önerilir.
Bebeklerin gelişiminin takip edilmesinde kullanılan en önemli verilerden biri de ağırlık ölçüsüdür. Yirmi iki aylık kız bebeklerin ağırlığının 8800 gram ve 14100 gram arasında olması beklenir. Bu dönemde kız bebeklerin ortalama ağırlığı 11300 gramdır. Yirmi iki aylık erkek bebeklerin ağırlığı için belirlenen alt sınır 9500 gram ve üst sınır da 14500 gram şeklinde belirlenmiştir. Bu dönemde erkek bebeklerin ortalama ağırlığı 12 kilogram kadardır.