Yeni doğmuş bebeğiniz önünüzdeki birkaç ay içerisinde hızlı bir büyüme gösterir. Hatta bebeğinizi gece uyutup sabah kalkıp kontrol ettiğinizde daha da büyüdüğünü gözlemlediğiniz zamanlar olmuştur. Bu bebeğin büyüme atakları, bebeğinizin ani duygu değişimleri yaşamasına, iştahının kabarmasına ve uyku düzeninin değişmesine neden olur. Bebeğinizin geçirdiği bebeklerde büyüme atağı dönemlerindeki bu değişimlere anlam veremeyebilirsiniz. Eğer bebeğinizde bu değişimleri gözlemliyorsanız bu yazımız tam size göre! Bu yazımızda, bebeklerin büyüme atak dönemleri ile ilgili bebeklerde büyüme atağı takviminden tutun bebeklerde büyüme atağı nedir, bebeklerde büyüme atakları hangi aylarda olur, bebek büyüme atak haftaları hangileridir, bebeklerde büyüme atakları ne kadar sürer ve bebeklerde büyüme atakları nasıl olur gibi soruların yanıtlarını öğrenebileceksiniz.
Bebeğinizin geçireceği ya da geçirmekte olduğu büyüme ataklarının ayrıntılarına geçmeden önce büyüme atağı nedir kısaca açıklayalım. Büyüme atağı bebeğinizin hızla boyunun uzadığı ve kilosunun artış gösterdiği zaman aralığını ifade eder. Bebeğiniz büyüme atağı sırasında sürekli gelişen vücudunun kalori dengesini sağlamak adına devamlı acıkma hali gösterir. Ayrıca bebeğiniz normalden daha yaygaracı bir kişiliğe bürünür. Uyku düzeni değişerek uykusunda sürekli ağlama eğilimi gösterir. Bebeğiniz büyüme atağı haftaları sırasında düzenli olarak gelişim gösterirken bu evreler ani ve çabucak etkisini gösterir.
Bebeklerde büyüme atakları genellikle 2-3 gün sürer, bazen 1 haftaya kadar da uzayabilir. Bebek büyüme atağı hesaplamada, bebeğin 40. haftada doğduğu kabul edilir. Yani 40. haftadan önce doğum yaptıysanız 40. haftanızın dolduğu günü belirleyip atak haftasını buna göre hesaplayabilirsiniz.
Bebeğinizin belirli haftalarda geçirdiği bebeklerde büyüme atağı haftalarını şimdi detaylı bir şekilde beraber inceleyelim.
Aynı zamanda değişen duyular dünyası diye adlandırılan bu haftada bebeğinizin yüzü olgunlaşmaya başlar. Duyu organları gelişirken aynı zamanda daha hassaslaşmaya başlar. Bu haftada bebeğinizin daha sık ağladığını ve huzursuzlandığını gözlemlersiniz. Bebeğinizin ilk bilişsel ve fiziksel büyümesini geçireceği bu haftada bebeğiniz, etrafında duyduğu seslere daha duyarlı ve etrafındaki hareketlere ilgi duymaya başlar.
Bu haftada bebeğinize mümkün olduğunca daha çok sarılmaya ve yanında olduğunuzu hissettirmeye özen gösteriniz.
2 aylık bebeğinizin büyüme atağındaki bu haftada bebeğiniz hep kucağınızda kalmak isterken aynı zamanda sebepsiz yere ağlamalarında artış gözlemleyebilirsiniz. Bu atak haftası 5 haftalık büyüme atağına göre biraz daha uzun sürebilir. Bu haftada bebeğiniz etrafındaki eşyaların dokusuna karşı farkındalığı ve duyarlılığı artış gösterir.
Bebeklerde büyüme atakları takvimindeki 8. haftada bebeğinizin reflekse dayalı hareketleri azalırken ellerini ve kollarını daha bilinçli bir şekilde hareket ettirmeye başlar. Etrafındaki objelerin rengine ve şekilline karşı daha meraklı olmaya başlar. Gücü ve kuvveti artarak nesneleri itebilme düzeyine ulaşır. Bebeğiniz duyduğu sesleri daha fazla dinler ve ritmik seslere özellikle ilgi duyar. Bir ses duyduğu anda sesin kaynağını aramaya başlar.
Bebeğinize bu haftada yardımcı olmak için ona farklı dokulara sahip objeler gösterebilir, aynı zamanda ses farklılıklarını ayırt etmesi adına farklı ritimlerde müzik ve ninniler söyleyebilirsiniz. Bebeğinizin bu haftada siyah ve beyaz gibi zıt renkler özellikle ilgisini çekecektir.
3 aylık bebeğinizin büyüme atağındaki bu dönemde bebeğiniz, uykusundan sürekli uyanır ve zor uyumaya başlar. Sebepsiz yere ağlamaları yeniden patlak verir ve bu dönem yaklaşık 1 hafta sürebilir.
Büyüme atağı geçiren bebeğinizde kollarını hareket ettirme becerisinde gelişme, reflekse dayalı hareketlerde sonlanma gözlemleyebilirsiniz. Bebeğiniz bu haftada oyuncaklara kendi başına uzanmaya başlar. Bebeğinizi emzirmek için kucağınıza almaya kalkıştığınızda ya da biberonla beslemeye çalıştığınızda bebeğinizin heyecan duymaya başladığını hissedebilirsiniz. Seslere ve görüntülere daha iyi odaklanır ve onları daha iyi takip eder. Etrafındaki insanlarla, özellikle sizlere, daha bilinçli bir şekilde cevap verir.
Bebek büyüme çizelgesindeki 12. haftada seslere daha duyarlı olan bebeğinize yardımcı olma amacıyla ona kafiyeli kısa hikayeler okuyabilir ve şarkı söyleyebilirsiniz. Bebeğinize oyun oynar gibi önüne en sevdiği oyuncağı koyarak ona ulaşmasını isteyebilirsiniz.
5 aylık bebeğinizin büyüme atağı yaklaşık 2 hafta sürebilir. Bu haftada bebeğinizin gelişiminde adeta bir sıçrama gözlemleyeceğinizden bu haftaya aynı zamanda sıçrama dönemi denmektedir. Bu dönemde uykusundan devamlı uyanırken tekrar uykuya dalmada zorluk çekecektir. Bebeğinizde ani duygu değişimleri gözlemlersiniz. Başka bir deyişle, bebeğiniz mutlu gözükürken bir anda ağlayabilir ve kendisini kucağınıza almanızı isteyebilir.
Bebeğinizin hızla gelişim gösterdiği bu sıçrama haftasında özellikle zihinsel anlamda dil gelişiminde ya da motor becerilerinde büyük gelişme gösterir. Farklı sesleri daha iyi ayırt eder ve bu sesleri taklit etmeye başlar. Bebeğinizin adını söylediğiniz zaman hareketleriyle size cevap verdiğiniz gözlemlersiniz. Eşyaları kavrama kabiliyeti gelişir ve eline aldığı eşyayı bir elinden diğer eline geçirmeyi başarır. Bebeğiniz beş duyu organı ile ilgili algılayabilecekleri geçişleri daha iyi kavramaya başlar. Başka bir deyişle, karanlıktan aydınlığa geçişi ve koku değişimlerini daha net algılar.
Bebeklerin büyüme atak zamanlarındaki bu dönemde bebeğinize yardımcı olmak amacıyla farklı sesleri duyabilmesi için onunla doğa yürüyüşlerine çıkabilir, yine doğada gördüğünüz objeleri öğrenmesi için eline tutuşturabilirsiniz.
7 aylık bebeğinizin büyüme atağı yaklaşık 1 hafta sürebilen bu dönemde yine bebeğinizde huzursuzluk ve uyku sorunları gözlemlerken aynı zamanda iştahsızlıkta gözlemleyebilirsiniz. Her bebekte farklılık gösterebilen bebek büyüme atakları arasında bu haftada bebeğiniz eşyalar arasındaki mesafe kavramını algılar ve bir nesnenin başka bir nesnenin yanında mı, altında mı ya da üstünde mi olduğunu kavramaya başlar. Bu durum bebeğinizin yeni keşifler yapmasını teşvik eder. Eşyaları kaldırıp altında başka bir şey olup olmadığını keşfetmeye çalışır.
Bebeğiniz, sizin sürekli ayakta durmanızı gözlemleyip kendisini yukarı doğru kaldırma deneyimleri yapar. Ağzından baloncuk çıkarmaya çalışırken aynı zamanda ağzınıza yiyecek uzatmaya çalışır.
Bu evrede bebeğinize yardım etmek için mesafe kavramını algılamaya çalışan bebeğinizin ondan uzakta olduğunuz vakit endişelenmemesi adına yakın teması arttırabilirsiniz.
Yaklaşık 9 aylık bebeğinizin büyüme atağı 3-4 hafta sürebilmektedir. Bu dönemde de diğer diğer dönemlere benzer şekilde bebeğinizde huzursuzluk, ağlama krizleri gözlemelersiniz. Bu büyüme atağı döneminde bebeğiniz yerden aldığı nesneleri kavramada parmaklarını daha etkili biçimde kullanmayı öğrenir. Dahası bebeğiniz, önüne koyduğunuz sebzeleri ezip ya da ağzına sokarak farklılıklarını anlamaya çalışır. Bunu yaparak hangi sebzenin sert hangi sebzenin yumuşak olduğunu keşfeder.
Bebeğinizin bu davranışları göstermesi ilk başta sizler için basit gözükebilir ama bebeğiniz için dış dünyayı anlamlandırma açısından büyük bir adımdır. Bu dönemde bebeğinize yardımcı olmak için onu dışarı çıkararak çevreyi tanımasını sağlayabilirsiniz. Ona resimli kitaplar alıp nesneleri göstererek tanımasını sağlayabilirsiniz.
1 yaş bebek büyüme atağında her bebekte değişmesine karşın bu büyüme atağı bebeğiniz 41 haftalıkken başlar ve 44 haftalıkken zirve noktasına ulaşır. Bu dönemde de bebeğinizde huzursuzluk, uyku düzensizliği ve ağlama krizleri gözlemlersiniz. Bebeğiniz 47 haftalıkken, başka bir deyişle, yaklaşık 1 yaşına ulaştığında bu büyüme atağı sonlanır.
Bu dönemde bebeğiniz olay zincirini kavramaya başlar. Başka bir deyişle, bebeğiniz olaylar arasındaki neden sonuç ilişkisini anlamaya başlar. Bebeğinizin eline bir anahtar verdiğinizde onu deliğe sokmaya çalışır. Bu durum prizmalar içinde geçerlidir. Aynı zamanda, beslenme sırasında kaşığı kendi ağızlarına sokmaya çalıştığını fark edersiniz. Ek olarak, sıkılıp oynamayı bıraktığı oyuncakları tekrardan favori oyuncakları konumuna gelebilir. O oyuncaklarla farklı oyunlar oynamaya başlar.
Bu dönemde bebeğinize yardımcı olmak için yemeği kendi başına yemeye çalışmasına izin verebilirsiniz. Bu sayede bebeğinizin el ve göz koordinasyonu gelişirken aynı zamanda kendi başına bir şeyler başarması hem kendisini hem de sizi gururlandıracaktır.
Bebeğinizin 1 yaşını doldurduğu bu büyüme atağı dönemi 4 hafta sürmektedir. Yine her bebekten bebeğe değişebileceğini aklınızda tutmanızda fayda var. Bebeğinizin bir önceki büyüme atağında olay zincirlerini kavramaya başladığını söylemiştik. Bu dönemde ise olay zincirlerini tam anlamıyla kavramaya başlarlar. Başka bir deyişle, bebeğiniz olaylar arasındaki neden sonuç ilişkilerinde nedene odaklanırken şimdi sonuca da odaklanmaya başlar. Örneğin, anahtarın kapı deliğine sokulacağını önceden öğrenen bebeğiniz, bu evrede anahtar çevrildiğinde kapının açılacağını da öğrenmiş olur. Böylece olayları bir bütün olarak kavramayı başarır.
Bebeğinize bu dönemde yardımcı olmak için onunla olaylar zincirini daha iyi kavrayabilmesini sağlayacak basit oyunlar oynayabilirsiniz.
17 aylık bebeğinizin büyüme atağında 2 yaş çocukluk dönemi gelişimlerinin gözlemlenmesiyle beraber 5 hafta sürmektedir. Bu dönemde bebeğinizin hareketlerinizi ve duygularınızı taklit etmeye başladığını gözlemlersiniz. Bebeğiniz dil gelişiminde önemli bir gelişme kaydeder. Örneğin, evet ya da hayır gibi basit kelimeleri kullanmaya başlayarak isteklerini daha belirgin bir şekilde ifade etmeye başlar. Günlük hayatında rol yapmaya başlar. Ayrıca benim, senin gibi aitlik kavramları bebeğinizin kafasında oturmaya başlar. Ek olarak, bebeğiniz oyunların kurallarını değiştirmek isteyip kendi oyunlarını üretmeye başlar. İstediği şeyleri size kabul ettirmek adına sürekli diretirler.
Bu dönemde bebeğinize yardımcı olmak amacıyla onunla basit rol yapma oyunları oynayabilirsiniz. Ek olarak, bebeğinizin farklı duyguların yüz ifadelerini öğrenebilmesi için ayna karşısında bu yüz ifadelerini taklit edebilirsiniz.
Son büyüme atağı dönemine girmiş bulunmaktayız. Yaklaşık 19 aylık bebeğinizin büyüme atağında daha önceki büyüme ataklarında edindiği kabiliyetleri daha belirgin ve iyi şekilde kullanırlar. Bu dönem yaklaşık 4 hafta sürerken bebeğinizde yine huzursuzluk ve iştahsızlık gözlemlersiniz. Bu dönemde bebeğiniz ‘ben’ ve ‘sen’ gibi aitlik kavramlarını net bir şekilde anlamaya başlar. Olaylara göre davranış ve tavırlarını şekillendirmeye başlar.
Bu dönemde bebeğinize yardımcı olmak için kendi başına karar almasını teşvik ederek ona güven aşılayabilirsiniz.
Eğer bebeğinizin büyüme atağı dönemlerine girip girmediğinden emin olamıyorsanız bebeklerde büyüme atağı belirtilerini gözlemleyerek anlayabilirsiniz. Ancak bu belirtilerin bebekten bebeğe değişebileceğini unutmayın.
Bebeğiniz büyüme atağı evrelerinde normalden daha fazla acıkma eğilimi gösterir. Sürekli acıkan bebeğiniz durmadan ağlama krizlerine girer, yorgun görünür ya da dilini dışarı çıkarıp baş parmağını emerek acıkma belirtisi gösterir.
Bebeğiniz büyüme atağı evresine girmeden hemen önce normalden daha huysuz olur hatta devamlı ağlama krizleri geçirir. Ancak, huysuzluk ve bu ağlama krizlerinin belirtileri gaz sancısı olarak bilinen kolik belirtileri de olabilir. Bu durumu saptamak adına özellikle bebeğinizin her gün aynı zamanda aralığında mı ağladığını gözlemlemenizde fayda vardır.
Normalde geceleri deliksiz uyuyan bebeğiniz, büyüme atakları sırasında huysuzlaşıp uykusundan birdenbire uyanıverir. Bu uyanma öğle arası yaptığı şekerlemeler için de geçerlidir. Bu tür durumda bebeğinizin büyüme atağı dönemlerine girdiğini düşünebilirsiniz.
Eğer bebeğinizde yukarıda sıraladığımız belirtileri fark ettiyseniz büyük ihtimalle bebeğiniz büyüme atağı geçiriyordur. Büyüme atakları sırasında ne yapanız gerektiğini bilmeniz önemlidir.
Büyüme atağı dönemlerinde ilk yapmanız gereken bebeğinizin gelişimi ve büyüme ataklarını sağlıklı bir şekilde atlatabilmesi için önemli olan gerekli besinleri aldığından emin olmaktır. Eğer bebeğinizi emziriyorsanız büyüme atağı dönemlerinde emzirme sıklığını arttırabilirsiniz. Eğer formül sütleri kullanıyorsanız bebeğinizin her öğündeki aldığı süt miktarını arttırabilirsiniz.
Bebeğinizin büyüme atağı dönemlerinde daha huzurlu uyması adına odasındaki ışık seviyesini azaltıp bebeğinizin rahat edeceği şekilde uyuma düzeni planlayabilirsiniz. Bebeğiniz öğlen şekerlemelerinde 3-4 saat arası uyuyor olabilir. Eğer bebeğim öğlen şekerlemelerinden dolayı gece uykusunu tam alamıyor diye endişeleniyorsanız öğlen arası uyuma saatini azaltıp bebeğinizle oyunlar oynayabilirsiniz.
Ayrıca bebeğinizin telaşlı ve huysuz olmasının altında yatan başka sorunlar olmadığından emin olduysanız, bebeğinizi rahatlatmak için sallamak ve kucaklamak gibi sakinleştirici yöntemler uygulayabilir ya da bebeğinizin huysuzluğunu gidermek adına onunla eğlenceli oyunlar oynayabilirsiniz.
Bebeklerde büyüme atağı bebekten bebeğe değişebilir. Ancak genel olarak, bebekler 0-2 yaş arası dönemde şiddeti ve uzunluğu birbirinden farklı olan 10 büyüme atağı geçirirler. Bu ataklar sırasıyla bebeğiniz 5, 8, 12, 19, 26, 36, 46, 55, 68, 75 haftalıkken gerçekleşir.
Bazı bebeklerde bu atakların şiddeti veya süresi o kadar az olur ki, bebeğinizin bir büyüme atağını geçirdiğini bile fark etmezsiniz. Bazı bebeklerde ise bir veya iki hafta gecikmeli olarak meydana gelebilir.
Evet, bebeklerde büyüme atağı bebeğin davranışını değiştirebilir. Bebekler büyüme atakları sırasında normalden farklı davranabilir, daha fazla kucak isteyebilir, daha çok ağlayabilir, uyumak üzereyken bile huzursuz olabilir. Bu davranış değişiklikleri bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişim gösterdiği dönemlerdir.
Evet, bebeklerin farklı dönemlerde büyüme atağı gerçekleştirmesi normaldir. Bebeklerde büyüme atakları, normal bir süreçtir. Her çocukta farklılıklar gösterebilir. Bu atak sırasında çocuğunuz, fiziksel yönden hızlı bir gelişim yaşarken aynı anda dış dünyayla ilgili yeni bir şey keşfeder veya yeni bir yetenek kazanır.
Evet, bebeklerin katı gıdaya geçtikten sonra büyüme atağı yaşaması normaldir. Bebekler 0-2 yaş arası dönemde şiddeti ve uzunluğu birbirinden farklı olan 10 büyüme atağı geçirirler. Katı gıdaya geçişle birlikte 23.haftada yeni bir büyüme atağına daha girerler. Bu atak sırasında bebeğiniz, fiziksel yönden hızlı bir gelişim yaşarken aynı anda dış dünyayla ilgili yeni bir şey keşfeder veya yeni bir yetenek kazanır.
Bebekler büyüme atağı döneminde daha çok mu uyur sorusunun cevabı net değildir. Uyku düzeni ile büyüme arasında bir bağlantı olsa da çoğu bebeğin büyüme atakları sırasında daha az ya da daha fazla uyuduğuna dair yeterli kanıt yoktur. Bazı bebekler büyüme atakları sırasında daha fazla uyur. Bu normal bir gelişmedir.
Evet, büyüme atağı döneminde bebeğinizi daha çok besleyebilirsiniz. Bebeğiniz normalden daha aç ise büyüme atağı nedeniyle daha fazla kaloriye ihtiyaç duyuyor olabilir. Onu biraz daha fazla emzirebilir veya daha çok mama ile besleyebilirsiniz. Bebeğiniz büyüme atağı geçirdiğinde normalden daha sık acıkabilir, iştahı artabilir veya azalabilir. Bu dönemde uzmanlar bebeği onun istediği kadar beslemenizi önerir. Eğer anne sütüyle besleniyorsa daha fazla süt üretmenize destek olacağından bebeğinizi daha sık emzirebilirsiniz. Eğer mama ile besleniyorsa mama miktarı ile yedirme sıklığını artırabilirsiniz.
Bebeklerde büyüme atağı bebekten bebeğe değişebilir. Ancak genel olarak, bebekler 0-2 yaş arası dönemde şiddeti ve uzunluğu birbirinden farklı olan 10 büyüme atağı geçirirler. Bu ataklar sırasıyla bebeğiniz 1, 2, 3, 5, 7, 9, 12, 14, 17, 19 aylıkken gerçekleşir.
Büyüme atağı nasıl anlaşılır sorusunun cevabı bebeğinizin davranışlarında ve ihtiyaçlarında farklılıklar gözlemleyerek verilebilir. Bebeklerde büyüme atağı, bebeğin daha yoğun ve hızla büyüdüğü bir süreci ifade eder. Bu süreçte bebek kilo artışı ya da boy uzaması gibi fiziksel gelişim unsurlarının yanı sıra zihinsel gelişim de gösterir. Hızla yeni beceri ve yetenekler geliştirir. Ancak içinde bulunduğu yoğun sürecin doğal bir sonucu olarak bebek genel bir huzursuzluk halinde olabilir. Daha fazla beslenmek isteyebilir. Uyku düzeninde de değişimler olasıdır.
En zor büyüme atağı bebeğe göre değişebilir. Her bebeğin gelişimi kendine özel ve benzersizdir. Bazı bebekler büyüme atakları sırasında çok fazla belirti göstermezken, bazıları çok huzursuz ve huysuz olabilir. Ancak genel olarak, bebeklerde en zor büyüme atağı olarak kabul edilen dönem 19. haftadır. Bu dönemde bebekler olaylar dünyasını keşfederler. Yani, nesnelerin birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu, sebep-sonuç ilişkisini, hareket ve zaman kavramlarını anlamaya başlarlar. Bu da onların çok meraklı ve keşifçi olmalarına neden olur. Ancak aynı zamanda onları çok yorar ve huzursuzlaştırır. Bebekler bu dönemde daha fazla beslenmek, uyumak, kucaklanmak isteyebilir. Ayrıca anneye düşkünlük gösterebilir, yabancılara karşı çekingen olabilir.
Bebeklerde büyüme atağında bebeğinizin fiziksel ve zihinsel gelişiminde önemli değişiklikler olduğunu gösterir. Bebeklerde büyüme atağı, bebeğin daha yoğun ve hızla büyüdüğü bir süreci ifade eder. Bu süreçte bebek kilo artışı ya da boy uzaması gibi fiziksel gelişim unsurlarının yanı sıra zihinsel gelişim de gösterir. Hızla yeni beceri ve yetenekler geliştirir. Örneğin, dönmek, emeklemek, oturmak, yürümek, konuşmak gibi.
Bebeklerde büyüme atağı sırasında bebeğinizin ihtiyaçları ve davranışları da değişebilir. Bebeğiniz normalden daha fazla beslenmek, uyumak, kucaklanmak isteyebilir. Ayrıca anneye düşkünlük gösterebilir, yabancılara karşı çekingen olabilir. Bebeğiniz normalden daha çok ağlayabilir, mızmızlanabilir, huzursuz olabilir. Bu belirtiler bebeğinizin fiziksel ve zihinsel gelişim gösterdiği dönemlerdir.