Bebeğinizle vakit geçirmek, birlikte bağ kurmak eğlenceli ve keyifli anlardır. Bu keyifli anların dışında her anne gibi sizde durmadan bebeğinizi gözlemliyorsunuzdur. Bebeğinizin beslenmesi, uyku düzeni gibi etkenler eminiz ki gözlemledikleriniz arasındadır. Bu gözlemleme reçetenize gaz çıkarmayı da ekleyebilirsiniz. Evet, bebeğiniz içinde çok gaz biriktiriyor ve bu gazı çıkarması gerekiyor. Peki ama yeni doğan bebeğin ne kadar gaz çıkarması normaldir, bebek gazı nasıl çıkarılır, bebeklerde gaz kokusu neden olur ve ne anlama gelir, bu yazımızda öğrenebileceksiniz.
Gaz çıkarmak, her yaşta normal karşılanması gereken, vücut için faydalı bir ihtiyaçtır. Özellikle bebeğinizin günde birkaç kez gaz çıkarması gayet doğaldır. Ancak, bebeğinizin yetişkinlerden fazlaca gaz çıkarmasının belli başlı nedenleri vardır. Eğer bebeğiniz çok fazla gaz çıkarıyorsa içinde normalden daha fazla gaz birikmiş olabilir. Aşırı gaz birikimi bebeğinizi huysuz ve rahatsız hissettirebilir.
Bebeğinizin gaz çıkarması, mide şişkinliğine sebep olan birikmiş gazı atmasını sağladığı için kendisini rahatlatır. Eğer bebeğiniz sadece anne sütünden besleniyorsa gaz kokusu genellikle kötü kokmaz. Katı besinler yemeye başladığında yavaştan ciddi kokular almaya başlarsınız.
Bebeğinizi ne ile beslediğiniz onu nasıl beslediğiniz kadar önemlidir. Bu nedenle bebeğinizi besleme şekliniz aşırı gaza sebep olabilir. Bebeğinizi beslerken nasıl konumlandırdığınız ve beslenmesinden sonra ilgilenme şekliniz bebeğinizin gazına etki eden faktörlerdendir.
Yemekten sonra bebeğinizin geğirmesine yardımcı olarak gazını çıkarmamanız durumunda aşırı biriken gaz, diğer yollardan çıkmaya çalışır. Bu durum bebeğinizin fazla gaz çıkarmasına neden olur. Gaz bebeğinizde kolayca biriktiği için her yemek sonrası düzenli olarak bebeğinizi geğirtmeniz aşırı gaz çıkarmasının önüne geçecektir.
Bebeğinizi emzirirken daha rahat emebilmesi adına onu yarı dik pozisyona getirin. Bu pozisyon sütün daha iyi akmasını ve havanın da daha rahat dışarı çıkmasını sağlayacaktır.
Ek olarak, bebeğinizin emme becerisi henüz tam anlamıyla gelişmediyse memenizin ucunda süt olsa bile doğru şekilde ememediği için ağzına hava kaçırıyor olabilir. Böyle bir durumda hava kaçmasını önlemek için meme ucunuzu bebeğinizin ağzına uygun bir şekilde yerleştirin ve öyle emzirmeye başlayın.
Bebeğinizi biberonla beslerken süt akışının muntazam şekilde sağlandığından emin olun. Çünkü bazen bebeğinizi biberondan beslerken emzik üzerinden süt akışı doğru sağlanmıyor olabilir. Böyle bir durumda bebeğiniz durmadan hava emer ve vücudunda aşırı gaz biriktirir. Bu yüzden hava kaçmasını önlemek için biberonun ucunu uygun şekilde tutmaya özen gösterin.
Bebeğin gaz sancısı yaşamasını etkileyen noktalardan biri de formül mamaların hazırlanma şeklidir. Bebeğinizi beslemeden önce hazırladığınız mamanın hava kabarcıklarına dikkat etmeniz gerekir. Mamayı çalkaladıktan sonra hava kabarcıklarının gitmesi için biraz bekleyip öyle beslemeye başlamanız gaz sancılarının önüne geçer.
Bebeğinizin gaz çıkarması normal bir durumdur ve genellikle beslenme sırasında veya sonrasında hava yutmasından kaynaklanır. Bebeğin çıkardığı gaz miktarı değişkenlik gösterebilir ve kimi zaman kokulu olabilir. Bebeğinizin sindirim sistemi henüz tam gelişmediği için gaz sorunu doğal olarak ortaya çıkar. Gaz sancısı bebeğinize rahatsızlık verebilir ama ciddi bir hastalığın belirtisi değildir. Bebeğinizin gaz sorunu 3-4 aylıkken kendiliğinden geçecektir.
Yine de bebeğinizin gaz sancısını önlemek için de bazı önlemler alabilirsiniz:
-Bebeğinizi düzenli olarak besleyin ve çok aç bırakmayın. Aç kalan bebek daha çok ağlar ve daha çok hava yutar.
-Bebeğinizi anne sütüyle besliyorsanız tükettiğiniz besinlere dikkat edin. Çünkü gaz, süt üzerinden bebeğe aktarılabilir. Lahana, brokoli, fasulye, soğan, sarımsak gibi yiyecekler hem sizde hem de bebeğinizde gaz oluşturabilir.
-Bebeğinizin ortamının çok sıcak veya çok soğuk olmamasına özen gösterin. Aşırı ısı değişimleri de gaz sancısını tetikleyebilir.
-Bebeğinizin hareket etmesini engellemeyin. Uzun süre aynı pozisyonda tutmayın veya kundaklamayın. Hareket eden bebek daha kolay gaz çıkarabilir.
Eğer bebeğinizi hala anne sütü ile ya da formül mamayla besliyorsanız büyük ihtimalle bebeğinizin çıkardığı gaz kötü kokmuyordur. Bebeğiniz katı yiyecekler yemeye başladığı zaman çıkardığı sizi endişelendirecek derecede kötü kokmaya başlayabilir. Endişeye mahal vermemek adına bebeğinizden gelen bu kötü kokunun nedenini anlamalı ve uygun yöntemler geliştirmelisiniz. Bunun için bebeğinizin gün içinde ne sıklıkla gaz çıkardığını ve bebeğinizin gaz kokusunu gözlemlemenizde fayda var. Bebeğinizin gaz kokusunu gözlemlediğinizde bu problemin çözülmesi adına ne yapmanız gerektiğini daha iyi anlayabileceksiniz. Ayrıca bu tarz durumlarda her zaman panik olmanızı önleyecektir.
Bebeklerde gaz kokusu nedenleri farklı kaynaklara dayanabilir. Bu bağlamda gaz kokusu da değişkenlik gösterecektir. Aynı zamanda çocuğun gazı nasıl giderilir sorusunun cevabını da gaz sebepleri ve kokusu etkileyecektir. Gaz kokusu, bebeklerin gaz kaynaklarını anlamada oldukça önemli bir kaynaktır.
Bebeklerin gaz kokusu dayanılmaz bir şekilde sülfür kokabilir. Az bir miktardaki sülfür bile rahatsız edici kokuya sebebiyet verebilir. Genellikle yediğiniz meyve sebzelerin içinde bulunan sülfür, anne sütünüze karışır. Bebeğinizi emzirdiğiniz zaman da sülfür kendisine geçer. Brokoli, karnabahar, brüksel lahanası, fasulye, lahana ve ıspanak gibi sebzeler yoğun miktarda sülfür içermesinden dolayı bebeklerde gazın kokulu olmasına sebep olur.
Sebzelerden alınan sülfürün gaz kokusu kötü olmakla beraber etlerden alınan sülfür daha kötü kokar ve kokusu daha uzun sürer. Lifli ve nişasta bakımından zengin yiyecekler sülfür açısından da zengin olurlar.
Sülfür kokusundan kurtulmak için gaz yapıcı besinleri azaltabilir ve sindirimi kolaylaştıran besinleri tercih edebilirsiniz. Yoğurt, kefir, elma sirkesi gibi probiyotik içeren besinler ise bebeğinizin mide florasını düzenleyerek gaz sorununu azaltabilir.
Eğer bebeğinizin gazı ekşimiş süt gibi kokuyorsa laktoza hassasiyeti olabilir. Aynı zamanda laktozun bebeğinizin hazmedeceğinden daha hızlı birikmesi sonucu da olabilir. Bebeğinizi emzirirken ki ilksüt, sonsütten daha fazla şeker içerir. Bu da ilksütün laktoz seviyesinin sonsütten daha fazla olduğu anlamına gelir. Bu durum bebeğinizin ekşi süt gibi kokmasının ana nedenlerinden biridir.
Anne sütlerindeki laktoz birikimi genellikle bir memenin tamamen boşaltılmadan diğerine geçilmesinden kaynaklanmaktadır. Uzmanlar laktozu dengelemek adına iki memenin de boşaltılması gerektiğini söylüyor. Bebeğinizin laktoza karşı hassas olduğunu öğrendiğiniz zaman laktozsuz besin programı için doktorunuza danışmanızı öneririz.
Bebeğinizin gazı, beslenmesindeki yoğun demir içeren besinlerden dolayı metal gibi kokabilir. Garip ve kötü kokulu gaz, bazı yemek alerjisinin veya tıbbi hastalıkların belirtisi olabilir. Bebeğiniz tıpkı sizin gibi günde 15 ya da 20 defa gaz çıkarabilir. Tıpkı yetişkinlerdekine benzer olarak aşırı ve pis kokulu gazlar bir şeylerin yanlış gittiğinin habercisidir.
Bebeğinizin aşırı ve kokulu gaz çıkarmasının sebebi besinleri sindirememesi değilse, bir enfeksiyondan kaynaklı olabileceğini aklınızda tutmalısınız. Bu gazın, yenidoğan bebeğinizde gaz sancısı veya kramplara neden olduğunu fark ederseniz, çocuk doktorunuzla konuşabilir ve doktorunuzdan bebeğinizin başka sorunları olup olmadığını görmek için bazı testler yapmasını isteyebilirsiniz.
Bebekte kokulu gaz, genellikle sindirim sisteminin olgunlaşmamış olmasından veya beslenme şeklinden kaynaklanan normal bir durumdur. Bebeklerde gaz olup olmadığı, gaz çıkarma sıklığı ve sesi, karnın şişmesi, bacakları karnına çekmesi, huzursuzluk gibi belirtilerle anlaşılabilir. Bebeklerde gaz sancısı en çok 2-4 aylıkken olur ve 6 aya kadar azalır.
Bebeklerde gaz olup olmadığı, gaz çıkarma sıklığı ve sesi, karnın şişmesi, bacakları karnına çekmesi, huzursuzluk gibi belirtilerle anlaşılabilir. Bebekler normalde günde 15-20 defa gaz çıkarırlar. Eğer bebeğiniz daha sık veya daha az gaz çıkarıyorsa, gaz sorunu olabilir. Ayrıca gaz çıkarma sesi çok yüksek veya çok zayıf olursa, gazın sıkıştığını gösterebilir. Bebeğinizin karnı gazdan dolayı şişkin ve sert olabilir. Karnına hafifçe bastırdığınızda ağrı veya rahatsızlık hissedebilir. Bebeğiniz gaz sancısı çektiğinde, bacaklarını karnına doğru çekebilir. Bu şekilde gazın atılmasını kolaylaştırmaya çalışır. Bebeğiniz gazlı olduğunda, huysuz, ağlamalı ve uyumakta zorlanabilir. Gaz sancısı genellikle akşam saatlerinde artar ve bebeği rahatsız eder.
Bebek gazı çıkarılmazsa, gaz sancısı yaşayabilir. Gaz sancısı, bebeğin ağrı ve rahatsızlık hissetmesine, huzursuzluk, ağlama krizleri, uyku sorunları gibi belirtiler göstermesine neden olur. Bebek gazı çıkarılmazsa, gazın bağırsaklarda birikmesi ve enfeksiyonlara yol açması da mümkündür. Bu durumda bebeğin ateşi yükselebilir, kusma, ishal gibi ciddi belirtiler gösterebilir.
Yeni doğan bebeklerde gaz problemi, genellikle ilk 3 ay çok yoğun olabilir; ancak 4. aydan itibaren hem bebeğin dış dünyaya adapte olarak hava yutmasının azalması hem de hareketlenerek bağırsaklarına yardımcı olması ile gaz sancısı giderek sona erer.
Bebeğiniz devamlı gaz çıkarıyorsa, bu beslenme şekliyle ilgili olabilir. Bebeğiniz anne sütü alıyorsa, annenin yediği bazı besinler bebeğin gazını artırabilir. Lahana, brokoli, fasulye, soğan, sarımsak gibi yiyecekler hem annede hem de bebekte gaz oluşturabilir. Bebeğiniz mama ile besleniyorsa, mamaya bağlı gaz sorunu da olabilir. Doktorunuza danışarak mamayı değiştirmeyi düşünebilir ya da biberon kullanımınızın doğru olup olmadığına emin olabilirsiniz. Bebeğiniz devamlı gaz çıkarıyorsa, bu hava yutmasıyla da ilgili olabilir. Bebeğiniz beslenirken veya ağlarken hava yutabilir ve bu da gaz yapabilir. Beslenme sırasında bebeğinizi dik tutun ve başını göğsünüzün üzerine koyun. Böylece bebeğiniz daha az hava yutar. Beslenme sonrasında bebeğinizi omzunuza yaslayın ve sırtını hafifçe sıvazlayın veya vurun. Bu şekilde bebeğiniz gazını çıkartabilirsiniz.