Bebeğiniz için seçtiğiniz oyuncakların ne kadar büyük bir önem taşıdığını biliyor muydunuz? Bebekler çok hızlı büyüyüp geliştikleri için bu süreçte oynadığı oyuncakların da gelişimine katkısı çok büyüktür. Ay ay seçeceğiniz oyuncakların bebeğinizin gelişimi ile doğrudan orantılı bir şekilde değişmesi gerekmektedir. Bu yazımız, bebeğinizin her ayında ona en doğru oyuncakları seçerken en büyük yardımcınız olacaktır.
Her ay farklı özellikleri gelişen bebeğiniz için oyuncak seçerken dikkat etmeniz gereken pek çok nokta vardır. Seçtiğiniz oyuncağın hem bebeğinizin gelişimine olumlu katkı sağlaması, hem de parçalarının ve malzemesinin bebeğinize zarar vermemesi gerekmektedir. Örneğin bazı oyuncakların yutulabilecek boyutlarda parçaları olabilir, ya da bebeğinizin rahatça kavrayamayacağı kadar büyük oyuncaklar seçmiş olabilirsiniz. Bazı oyuncaklar bebeğinizin anlayamayacağı kadar karmaşık ya da gelişimine katkı sağlamayacak kadar basit olabilir. Buna benzer tehlikeli veya istenmeyen durumların yaşanmaması için oyuncak seçerken bebeğinizin yaşına dikkat etmelisiniz.
Bebeklerde oyuncak seçimi yaparken, oyuncağın hangi yaş grubu için tasarlandığına dikkat etmelisiniz. Bebekler çok hızlı geliştikleri için onlara özel üretilen oyuncaklar da her yaş grubunda farklılık gösterir. Eğer bebeğinizden daha küçük bebekler için üretilmiş oyuncaklar alırsanız, bebeğinizin zihinsel ve fiziksel gelişimine büyük bir katkı sağlama fırsatını kaçırmış olursunuz. Aynı zamanda bebeğinizden daha büyük bebekler ve çocuklar için üretilmiş oyuncakları alırsanız, bu oyuncakların takılıp çıkarılabilen küçük parçalardan oluşma ihtimali yüksektir. Bebeğiniz, siz ne olduğunu anlamadan bu küçük parçaları ağzına götürebilir ve boğulma tehlikesi geçirebilir. Buna benzer çok ciddi risklere mahal vermemek için bebeğinizin yaş grubuna uygun oyuncaklar seçmeniz çok önemlidir.
Bebeğinizi oyuncaklarla oynamaya teşvik etmek için hem onun ilgisini çekecek hem de oynarken rahatsız etmeyecek oyuncaklar seçmelisiniz. Bunun için seçeceğiniz oyuncağın materyali büyük önem taşımaktadır. Bebeğinizin yaşına göre tercih edeceğiniz materyaller de farklılık gösterir. Örneğin 4 aydan daha küçük bebeğiniz için tercih edeceğiniz oyuncaklar daha çok kumaştan yapılma, yumuşak oyuncaklar olmalıdır. 6 aylık bebeğiniz artık seslere daha duyarlı olduğu için ona konuşan oyuncaklar almalısınız.
Bebeklerin her ay farklı bir becerileri geliştiği için oynayacakları oyuncaklar onların bu gelişen becerilerini destekleyecek nitelikte olmalıdır. Örneğin yenidoğan bebekler henüz oyun oynayamayacak kadar küçük ve keşfetme sürecinde oldukları için onlara izlemeleri için beşiğinin üstüne asacağınız renkli, dönen oyuncaklar tercih etmelisiniz. Ya da 11 aylık bebeğiniz artık yürümeye başlayacağı için onun ayakta durmasına ve yürümesine yardım edecek oyuncaklar alabilirsiniz.
Bebeğinizin oynayacağı oyuncakları seçerken bu oyuncakların hangi malzemeden yapıldığına dikkat etmeniz önemlidir. Sürekli bebeğinizin elinde olacak olan bu oyuncağın insan sağlığına zararı olmayan malzemelerden yapılması gerekir. Bunun için CE sertifikalı oyuncakları tercih etmelisiniz. CE sertifikası, oyuncağın Avrupa Birliği tarafından oluşturulan standartlara uygun olduğunu, gerekli sağlık, güvenlik ve kalite kontrol testlerinden başarıyla geçtiğini gösterir.
Bebekler için en çok tercih edilen oyuncaklar; çıngıraklar, yumuşak dokulu oyuncaklar, peluş hayvanlar, parmak kuklaları, tahta bloklar, sesli ve müzikli oyuncaklar, renkli karton kitaplar olarak sıralanabilir. Bu tür oyuncaklar bebeklerin keşfetme duygusunu, motor becerilerini, el-göz koordinasyonlarını geliştirmelerine yardımcı olur. Bebeklere oyuncak seçerken onların her ay değişen özelliklerine uyum sağlayacak bir oyuncak seçmeniz bebeğinizin gelişimi açısından çok önemlidir. Bebeğiniz kendi yaşından küçük oyuncaklarla oynamaktan çabucak sıkılacaktır ve becerilerini geliştiremeyecektir. Öte yandan bebeğinizin yaşından büyük oyuncaklar tercih ederseniz bu oyuncakları amacına göre kullanamayacak, yine sıkılacak ve başarısızlık duygusu, daha sonra da özgüven eksikliği hissedecektir. Bütün bunların önüne geçebilmek için ay ay bebeğinize hangi oyuncakları tercih etmeniz gerektiğini öğrenelim.
Yenidoğan bebekler henüz oyun oynayamazlar, bu yüzden oyuncağa da ihtiyaçları yoktur. Günün çoğunu uyuyarak geçiren yenidoğan bebeğiniz uyanık olduğu saatlerde etrafını gözlemliyor ve keşfediyor olacaktır. Onun için en uygun oyuncak, yatağının üstüne asacağınız dönence oyuncaklarıdır. Yavaş yavaş dönen şekilleri izlemek ve seslerini dinlemek yenidoğan bebeğinizin keşif sürecine katkıda bulunacaktır.
2. aydan itibaren bebeğiniz hareketlenir, sesleri dinlemeye ve nesneleri daha uzun süre takip etmeye başlar. Bebeğiniz için en uygun oyuncak, çıngıraklardır. Ses çıkaran yumuşak dokulu oyuncaklar da aynı işlevi görecektir. Yenidoğan döneminde kullandığınız dönence de hala bebeğinizin ilgiyle izleyeceği bir oyuncaktır.
3. ayında daha da hareketlenen bebeğiniz etrafında gördüğü objelere karşı daha dikkatli hale gelir. Algıları daha da güçlenen bebeğinizin ilgisini en çok canlı ve kontrastlı renklerde sesli oyuncaklar çeker. Yumuşak dokulu amigurumi oyuncaklar da tercih edebilirsiniz. Bu oyuncakları bebeğinizin uyku arkadaşı olarak da kullanabilirsiniz. Bunlara ek olarak parmak kuklaları ile de çocuğunuzla oynayabilirsiniz.
4 aylık bebeğiniz artık seslere karşı çok daha duyarlıdır. Bu ay onun dil gelişimine katkıda bulunacak olan resimli, dokulu kitaplar veya sesli kitaplar, bebeğinizin hem tek başına oynayabileceği hem de sizinle okuyabileceği güzel bir seçenektir. Bu kitaplar bebeğinizin hem sesleri ve kelimeleri taklit ederek konuşma becerisinin temelini atmasına yardımcı olacak, hem de farklı renkler ve şekilleri öğrenmesini sağlayacaktır. Ayrıca 4 aylık bebeğiniz için renkli oyun halıları da alabilirsiniz.
5 aylık bebeğinizin keşfetme arzusu çok daha yüksektir, bu yüzden eline alabildiği her şeyi ağzına götürmeye çalışacaktır. Bu oldukça normaldir, o yüzden önüne geçmeye çalışmak yerine bebeğinize zarar vermeyecek yumuşak malzemelerden yapılmış oyuncaklar tercih edebilirsiniz. Bebeğiniz 5. ayda oturmaya ve dik durmaya başlar, bu yüzden onun motor becerilerini geliştirmek için oyuncaklarını ondan biraz daha uzağa koyup uzanmasını sağlayabilirsiniz. Bu sayede bebeğinizin motor becerileri, uzanma ve kavrama yetileri büyük gelişme gösterecektir.
Bebeklerin diş çıkarmaya başladıkları ay yaygın olarak 6. aydır, bu yüzden yakaladığı her şeyi ağzına sokma alışkanlığı devam edecektir. Yumuşak dokulu oyuncakların yanı sıra sıkıldıkça ses çıkaran oyuncaklar da bebeğinizin ilgisini çekecektir. Konuşan peluş oyuncaklar dil becerilerini, elleriyle tutabileceği küçük toplar da kavrama yetisini geliştirecektir.
Bebekler bir elinden diğer eline nesneleri geçirebilmeye 7. ayda başlarlar. Farklı büyüklüklerde oyuncaklar bebeğin kavrama yetisini ve iki el becerilerini geliştirir. Hala diş çıkarmakta olan bebeğiniz diş kaşıyıcılara da ihtiyaç duyacaktır. Üst üste koyulabilen renkli bloklardan alabilirsiniz.
Neden-sonuç ilişkisi kurmaya başlayan bebeğiniz 8. ayda keşfetmeye ve öğrenmeye her zamankinden çok daha yatkındır. Birbirinin içinden geçebilen eğitici bloklar bu ay için idealdir. İki parçalı oyuncaklar hem el ve kavrama becerilerini geliştirir hem de bebeğinizin oynama süresi tek parçalı oyuncaklara kıyasla daha uzundur.
9. aylarında daha çok oturan bebeklerin ilgisini oturduğu yerden yeni şeyler öğrenebileceği oyuncaklarla çekebilirsiniz. Eğitici kartlar ve kitaplar bu ay için ideal oyuncaklardır. Geçen aydan kalan iki parçalı oyuncaklar da hala bebeğinizin keyifli vakit geçirmesini sağlayacaktır.
Artık emeklemeye ya da bir yere tutunup ayağa kalkmaya çalışan bebeğinize aktivite masası almayı düşünebilirsiniz. Aktivite masalarını ilerleyen aylarda da rahatlıkla kullanabilirsiniz. Hayvan oyuncakları, müzikli oyuncaklar ve sesli peluş oyuncakları tercih edebilirsiniz. Karalama yapabilecekleri beyaz tahtalardan almayı da düşünebilirsiniz. Bu tür oyuncaklar bebeğinizin bilişsel gelişimini desteklemeye yardımcı olur.
Neredeyse 1 yaşına gelen bebeğinizin algıları açıktır, bu nedenle tuşlu ve sesli oyuncakları tercih edebilirsiniz. Büyük parçaları olan legolar da aynı zamanda motor becerilerini geliştirmeye devam etmek açısından tercih edilebilecek oyuncaklardır. Bunlara ek olarak iç içe geçebilen renkli halkalar ve aktivite masalarını tercih edebilirsiniz.
1 yaşını dolduran bebekler yavaş yavaş yürümeye ve konuşmaya başlar. Sesli kitapların ve yürüteçlerin en verimli kullanılacağı dönem bu yaşlardır. Aynı zamanda keşfetme duygusu gelişen bebeğiniz için artık her şey bir oyuncak haline gelmiştir. Farklı renk ve büyüklerdeki toplar, çocuğunuzun zeka gelişimine katkı sağlayacak basit puzzlelar, geometrik şekilleri öğrenebileceği bloklar ve büyük parçalı legolar tercih edebilirsiniz. Çocuğunuzun ilgi alanına ve cinsiyetine göre de oyuncak bebek veya arabalar tercih edebilirsiniz.
Bebeğinizin ilk oyuncağı beşiğinin üstüne asacağınız bit dönence olmalıdır. Yenidoğan bebeklerin en rahatlıkla ilgilenip takip edeceği oyuncak budur.
Bebeklerin her ayı için farklı oyuncaklar seçilebilir. Genel olarak bebeğinizin oyuncakları yutulabilecek kadar küçük parçalardan oluşmamalı, tek başına oynayabileceği şekilde tasarlanmış olmalıdır. Bebeğinizin yaşına göre gelişen becerilerini destekleyecek oyuncaklar seçilmelidir.
Bebeğiniz için güvenli oyuncaklar aldığınıza emin olmalısınız. Bu oyuncaklar küçük ve yutulabilir olmamalı, sağlıklı malzemelerden yapılmış ve CE sertifikasına sahip olmalı ve yaşına uygun, dolayısıyla rahatça ve keyifle oynayabileceği kadar basit olmalıdır.
Bebeklerin oyuncaklarla oynamaya başlama yaşları 3-5. aylarıdır.