Anne adayları için yaklaşık 40 haftalık gebelik süreci oldukça heyecanlı geçer. Bu heyecanın en büyük sebeplerinden biri de minik yavrularıyla taşınacakları doğum anıdır. Doğum, birçok anne adayı tarafından zahmetli ve acılı bir süreç olarak değerlendirilir ancak gelişen tıbbi yöntemler sayesinde doğumu çok daha rahat şekilde geçirmek mümkün hale gelmiştir. Bununla birlikte hamilelik süresince ve doğum öncesinde uygulayabileceğiniz bazı normal doğumu kolaylaştıran yöntemler de bulunur. Peki, normal doğumu kolaylaştırmak için yapılması gerekenler nelerdir? Kolay bir doğum süreci geçirmek için uygulayabileceğiniz püf noktalarını öğrenmek için yazımızın devamını okuyabilirsiniz!
Hamilelik sürecini sonlandıracak olan doğum, iki şekilde gerçekleştirilebilir. İlk yöntem doğumun doğal yollarla başlaması ve tamamlanması şeklinde tanımlanabilen ve normal doğum adıyla da bilinen vajinal doğumdur. Diğer yöntem ise doğal yollarla doğumun gerçekleşememesi ya da tercih edilmemesi durumunda uygulanan sezaryen doğumdur. Son yıllarda doğuma hazırlık imkanlarının çeşitlenmesi ve tıbbi imkanların gelişmesi ile vajinal doğumu tercih eden anne adayı sayısı artış göstermiştir. Vajinal doğuma dair endişelerin giderilmesi ve doğum sürecinin kolaylaştırılması için uygulanabilecek doğumu kolaylaştıran yöntemler bulunur.
Doğumun acılı bir süreç olduğuna dair yerleşmiş kanı da doğumla ilgili olarak endişe yaratabilir. Anne üzerinde bir stres oluşturan bu düşünce doğuma girmeyi zorlaştırabilir. Doğum herkes için açılı bir süreç değildir, bununla birlikte doğum sürecini hafifletmek için geliştirilen tıbbi yöntemler sayesinde ağrıları azaltmak ve daha kolay bir doğum gerçekleştirmek de mümkündür.
Doğuma dair endişeler genellikle sürecin işleyişi hakkında yeterli bilgi sahibi olmamaktan gelir. Belirsizliği gidermek için doktorunuzla iletişim halinde olabilir, doğuma hazırlık eğitimlerine katılarak kendinizi hazırlayabilirsiniz. Aynı zamanda doğum sürecinizi baştan sona planlamak da gebelikte doğumu kolaylaştıran şeyler arasında yer alır. Bu bağlamda doktorunuzla doğum sürecini konuşmak, olası problemler durumunda izlenecek yol haritasını öğrenmek, doğumdan sonra kalacağınız odayı belirlemek gibi uygulamalar doğum sürecini mümkün olduğunca rahat geçirmenize yardımcı olabilir.
Doğumu kolaylaştıran yöntemler hangileridir sorusuna cevaben akla genellikle uygulanabilecek egzersizler gelir. Elbette egzersizler anne ve bebek sağlığı açısından oldukça önemlidir ancak yardımcı yöntemlerle desteklenmedikleri sürece yetersiz kalabilirler. Bu noktada doğuma yardımcı olan yöntemlerin incelenmesi de faydalı olacaktır.
Doğuma yardımcı olan yöntemler arasında öne çıkanlardan biri perine masajıdır. Vajinal doğum sırasında doğumu hızlandırmak için epizyotomi adıyla da bilinen vajinal kesi işlemi gerçekleştirilir ancak bu durum annenin iyileşme sürecini yavaşlatabileceği gibi doğum sırasında çeşitli risklere de yol açabilir. Kesinin yapılma sebebi açılmayı hızlandırmak ve bebeğe alan sağlamaktır. Perine masajı, kesiye gerek kalmadan açılma sağlamak için yardımcı olabilir. Otuz dördüncü haftadan itibaren uygulanması önerilen perine masajı vajina ve rektum arasında bulunan perineal bölge üzerine uygulanır. Masaj sırasında zeytin yağı, badem yağı, Hindistan cevizi yağı ve lavanta yağı gibi yağların kullanımı önerilir. Perine masajından önce mesanenin boşaltılmış, ellerin temizlenmiş ve uygun bir yağ ile yağlanmış olması gerekir. Sonrasında işaret parmaklarınızı vajinanın yaklaşık 4 santimetre içine yerleştirin. Ardından baş parmaklarınızı vajinal duvarın yanlarından makata doğru bastırarak bölgeyi U şeklinde yaklaşık 3 dakika kadar ovun. Bu sırada gerilme ya da yanma hissi yaşanması normaldir, aşırı rahatsızlık durumunda masajı durdurabilirsiniz. Günde yaklaşık 10 dakika boyunca perine masajı yapılması doğumda açılmayı hızlandırmak için yeterli olur. Daha az sürelerle başlayıp bölgeyi yumuşattıkça masaj süresini uzatabilirsiniz. Perine masajı sayesinde bölgedeki yumuşamayı ve açılmayı hissedebilirsiniz.
Doğumun sağlıklı şekilde ilerlemesi için annenin vitamin ve mineral değerlerinin kontrol edilmesi de oldukça önemlidir. Yapılan araştırmalar D vitamini değeri normal değerlerde olan kadınların doğum sırasında daha az ağrı yaşadığını ve daha hızlı bir doğum süreci geçirdiğini göstermektedir. Bu sebeple doktor gözetiminde D vitamini kullanmaya ve yeterli güneş almaya özen göstermeniz önerilir.
Sakıncalı bulunmadığı sürece hamilelik boyunca düzenli seks yapılması da doğumu kolaylaştıran yöntemler arasında yer alır. Orgazm esnasında yaşanan rahim büzülmesi, doğum sırasındaki kasılmalara benzer şekilde işler. Bu sebeple kasların çalışması için uygun bir egzersiz görevi görür. Aynı zamanda seks sonucunda doğum sırasında ağrı kesici özellik gösterdiği bilinen hormonlar da salınır.
Doğumu kolaylaştıran hormonlardan biri de oksitosin hormonudur. Oksitosin hormonu normal doğum için kullanılan suni sancı ile vücuda verilen hormondur. Dolayısıyla doğumun başlaması ve ilerlemesi için oksitosin hormonu oldukça önemlidir. Bu hormonun vücutta doğal şekilde salgılanması için göğüs uçlarının uyarılması yönteminden faydalanılabilir.
Vajinal doğumun gerçekleşebilmesi bebeğin kilosu ve annenin fiziksel özellikleri başta olmak üzere birçok faktöre bağlıdır. Annenin hamilelik sürecinde kilosunu dengede tutması, doğumun sağlıklı ve kolay şekilde gerçekleşebilmesi açısından büyük önem taşır. Beslenme düzeninin yanı sıra günlük olarak uygulanabilecek hafif egzersizler kilo kontrolünde faydalı olur. Bununla birlikte bu egzersizler normal doğuma hazırlanmak ve doğum sürecini rahat geçirebilmek için de olumlu etkilere sahiptir.
Doğum sürecinin kolay şekilde ilerleyebilmesi için temel nokta nefesinizi kontrol etmeyi öğrenmenizdir. Doğuma hazırlık eğitimlerinde nefes egzersizleri üzerinde fazlaca durulur. Kasılmalar arasında kullanabileceğiniz küçük nefesler ile ıkınma sırasında kullanabileceğiniz büyük nefesleri tanımak nefes egzersizlerine başlamak için idealdir. Diyafram yerine göğüsten alınan nefes küçük nefes olarak tanımlanabilir. Bu nefes tipinde göğsünüz şişer. Büyük nefeslerde uzun ve derin nefes alma söz konusudur. Doğum sırasında enerjinizi dikkatli harcamak, dinlenebilmek ve etkin bir ıkınma gerçekleştirebilmek için nefes kontrolü egzersizleri uygulamanız önerilir. Nefesinizi tutma, karından ya da göğüsten nefes almanın ayırdına varma, oksijen bakımından zengin derin nefesler alma gibi farklı egzersizler uygulayarak kolay doğum yöntemlerinden biri olarak kilit rol oynayan nefes almayı öğrenebilirsiniz.
Doğumu kolaylaştıran egzersizlerin başında yürüyüş gelir. Hamilelik süreci boyunca tehlikeli durumlar dışında her gün kısa yürüyüşler yapmak fit kalmanız ve kaslarınızı güçlendirmeniz açısından oldukça faydalıdır. Doğuma yaklaşırken yapılan hafif yürüyüşler, doğum sırasında açılmanızı kolaylaştırabilir. Bununla birlikte pilates topu üzerinde zıplama ve esneme de açılmayı hızlandırdığı bilinen normal doğum kolaylaştıran yöntemler arasında yer alır. Aynı zamanda doğuma az kalmışken merdiven çıkmak da kaslarınızı güçlendirmek ve doğumu hızlandırmak için uygulayabileceğiniz basit egzersizler arasında yer alır.
Kaslarınızı güçlendirmek ve doğum sırasında oluşabilecek ağrıları hafifletmek için vücudunuzu eğitebilirsiniz. Öfkeli kedi ya da yedi inek duruşu adlarıyla bilinen pelvik eğim egzersizi, kolayca uygulayabileceğiniz etkili doğumu kolaylaştıran hareketler arasında yer alır. Kedi inek duruşunda kollar ve dizler kullanılır. Kollar omuz genişliğinde açılır ve düz tutulur ancak dirseklerin kilitlenmemesine özen gösterilmesi gerekir. Bacaklar ise kalça genişliğinde açılır ve dizlerin üstüne çökülür. Nefes alma sırasında karın sıkılır, kalça içeri çekilir ve sırt kaldırılır. Bu sayede karın ve pelvik kaslar çalışır, sırt güçlenir. Bu pozisyonda beş saniye kadar durulduktan sonra yine beş saniye boyunca nefes vererek sırt rahatlatılır ve eski pozisyona geri dönülür. Bu hareket ortalama olarak beş kez tekrarlanabilir.
Doğumu kolaylaştıran rahim açma hareketleri dendiğinde akla ilk gelen egzersizlerden biri Kegel egzersizleridir. Kegel egzersizleri pelvik tabandaki kasları çalıştırmak ve güçlendirmek için uygulanır. Bu noktada vajina, rahim, mesane, ince bağırsak ve rektum gibi bölgelerde bulunan kasların çalıştırılması hedeflenir. Kegel egzersizinden verim alabilmek için doğru kasların çalıştırılması önemlidir. Bunun için klozet üzerinde otururken idrar akışını durdurup yeniden başlatma yöntemini uygulayabilirsiniz. Bu esnada kullandığınız kaslar, Kegel egzersizlerinde çalıştırılması gereken kaslardır. Doğru kasları bulduktan sonra bu kasları sıkıp bırakarak çalıştırabilir, bu sayede doğum sırasında aktif olarak çalışan kaslarınızı güçlendirebilirsiniz.
Kolay bir doğum süreci için göz önünde bulundurulabilecek noktalardan biri de beslenme düzenidir. Hamilelik sürecinde bebeğin gelişimi ve annenin sağlığı açısından beslenme programı büyük önem teşkil eder. Doğumun yaklaşmasıyla birlikte doğumu kolaylaştırmaya yardımcı olduğu bilinen gıdaları tüketmek faydalı bir yöntem olabilir. Doğumu kolaylaştıran yiyeceklerin başında hurma bulunur. Hurma, antioksidan bakımından zengin ve lifli bir besindir. Besleyiciliğinin yanı sıra hurma, doğumu kolaylaştırmaya yardımcı olmasıyla da öne çıkar. Yapılan araştırmalar doğuma dört hafta kala günde ortalama 6 hurma tüketen kadınların rahimlerinin doğum sürecine daha çabuk adapte olduğu görülmüştür. Bununla birlikte hurma tüketen hamilelerin tüketmeyenlere göre vajinal doğum sırasında ortalama 3 santimetre kadar daha fazla açılma gösterdiği de edinilen veriler arasında yer alır.
Ananas besin değeri, lezzet ve içerdiği C vitamini bakımından oldukça zengin bir meyvedir. Bununla birlikte ananasın içeriğindeki bromelain enziminin rahim kaslarını gevşeterek doğumu kolaylaştırdığı bilinir. Bu sebeple doğuma yaklaşırken ananas meyvesini de öğünlerinize ekleyebilirsiniz.
Doğumda doktorlar tarafından takip edilen önemli noktalardan biri de amniyotik sıvıdır. Doğumun kolay geçmesi ve bebeğin sağlıklı doğması için amniyon sıvısı miktarının ideal değerlerde olması gerekir. Kavun, annenin vücudundaki sıvı miktarını dengelemek için ideal bir besin olmasının yanında amniyon sıvısı miktarı üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. Bu sebeple doğuma yaklaşırken tüketilmesi önerilen besinler arasında kavun da yer alır. Salatalık ve karpuz da tıpkı kavun gibi amniyon sıvısı ve annenin vücudundaki sıvı miktarı açısından dengeleyici görev alır.
Tatlı patates, doğumu kolaylaştıran bir diğer besindir. İçeriğindeki A, B6 ve C vitaminleri sayesinde doğum sırasında açılmayı hızlandırır. Bununla birlikte süt ve süt ürünleri de içeriğindeki zengin vitamin ve mineraller sayesinde daha kolay ve sağlıklı bir doğum için annenin vitamin ve mineral depolarını doldurmak için tercih edilebilir. Karaciğer de aynı amaçla tüketilebilecek temel besinlerden biridir.
Meyan kökü de doğumu kolaylaştırdığı söylenen besinler arasında yer alır. Ancak erken doğumu tetikleme riski bulunduğundan dolayı meyan kökü dikkatli tüketilmelidir. Eğer hamilelik sürecinizde ideal ilerleme gösteriyorsanız doğumun beklenmeye başladığı kırkıncı haftada meyan kökü tüketebilirsiniz. Bal, normal doğum sırasında ağrı ve acı hissini azalttığı kanıtlanan besinler arasında yer aldığından dolayı doğum yaklaştıkça tüketimi artırılabilecek besinlerdendir.
Normal doğumu kolaylaştıran bitki çayları da doğum yaklaştıkça beslenme düzenine eklenebilecek ürünler arasında yer alır. Ahududu yaprağı çağı, içeriğindeki antioksidanlar ile rahim kaslarını güçlendirmeye ve bu sayede daha rahat bir doğum geçirmeye yardımcı olur. Aşırı tüketimi erken doğumu tetikleyebileceğinden dolayı yalnızca doğum yaklaştığında tüketilmesi önerilir. Fatma ana eli otu çayı da östrojen miktarını artırarak doğumu kolaylaştırdığı bilinen bitki çayları arasında yer alır. Bu sebeple doğuma birkaç gün kala tüketilmesi tavsiye edilir. Ancak hamilelik sürecinde bitki çaylarının tüketimi kimi zaman temkinli yaklaşılan bir konu olduğundan dolayı bu konuyu doktorunuza danışmanız gerekir.
Doğumda açılmayı hızlandırmak için uygulanabilecek çeşitli yöntemler bulunur. Bunlar, doğum başladığı andan itibaren hareketli olmaktır. Yürümek, pilates topu üzerinde esnemek ve zıplamak, merdiven çıkmak gibi hareketler açılmayı hızlandırır. Aynı zamanda oksitosin hormonu da açılmayı hızlandırıp doğumu kolaylaştırır.
Kolay doğum yapmak için ananas, hurma, tatlı patates ve meyan kökü tüketimi önerilir. Bunlarla birlikte Fatma ana eli otu çayı ve ahududu yaprağı çayı da içilebilir.
Kolay bir doğum süreci geçirmek birçok faktörle bağlantılıdır. Bunların başında annenin kilosu gelir. Aşırı kilolu ya da aşırı zayıf olmak normal doğum sürecini zorlaştırabilir. Bu sebeple hamilelik boyunca ideal kiloda olmak doğumu kolaylaştırmak için dikkat edilebilecek noktalar arasında yer alır. Gebelik boyunca alınması ideal olan kilo 18 kilogram olarak bilinir. Aynı zamanda bebeğin kilosu da önemli bir noktadır. Dört buçuk kilogram ve üzeri bebeklerde normal doğum zorlu ve riskli olabilir. Bu sebeple dört buçuk kilonun altındaki bebeklerde normal doğum kolay olur. Aynı zamanda bebeğin baş çevresinin annenin pelvik çeperiyle uyumlu ölçüde olması da normal doğumun kolay gerçekleşmesi için önemli bir noktadır.
Kolay ve hızlı bir doğum süreci geçirmek için doğuma az vakit kala hazırlanmaya başlamanız önerilir. Bunun için doğum öncesinde yürüyüş yapmak, merdiven çıkmak, pilates topu üzerinde esnemek, Kegel egzersizlerinden faydalanmak gibi yöntemler kullanabilirsiniz.