Bekarken Kısırlık Nasıl Anlaşılır?

Kısırlık, hem erkek hem de kadınlarda görülebilen bir sorundur. Özellikle kadınlar, yaşı ilerledikçe doğurganlığını büyük oranda kaybetmeye başlar. Bu nedenle kısırlık vakaları belli bir yaşı geçmiş kadınlarda daha sık görülür. Diğer yandan, yaş ilerlemesi, erkekleri kadınlarda olduğu kadar etkilememektedir. Türkiye’deki çiftlerin yaklaşık %15 ila %20’sinde kısırlık vakalarına rastlanılmaktadır.  

Genelde kısırlık bir ilişki içerisindeyken anlaşılsa da bazı testler yardımıyla hem bekar erkek hem de bekar kadın için kısırlık saptanabilmektedir ancak kısırlık testleri pahalı olabilir ve sigorta kapsamında olmayabilir. Bu nedenle sigortanızın kapsam alanını önceden öğrenmenizde fayda vardır.

Bu yazımızda bekarken yapılabilecek kısırlık testlerini keşfederek “Bekarken kısırlık nasıl anlaşılır?” öğrenebileceksiniz. Ek olarak “Bekarlara kısırlık testi yapılır mı?” sorusu hakkında fikir sahibi olabileceksiniz.

Kısırlık Nedir?

Kısırlık yaşa bağlı olarak, 6 ay ila 1 yıl boyunca korunmasız düzenli cinsel ilişki sonunda hamile kalamama durumudur. Özellikle 35 yaş altındaki kadınlarda bu süre 1 yıl iken 35 üstü kadınlarda bu süre 6 aya düşer. Yani 35 yaş altı bir kadın 1 yılı aşkındır korunmasız düzenli cinsel ilişkiye rağmen hamile kalamıyorsa kısırlıktan şüphelenilebilirken, bu süre 35 yaş üstü bir kadın için 6 aydır.

Kısırlığın iki farklı çeşidi vardır. Bunlar birincil infertilite ve ikincil infertilite olarak adlandırılır. Birincil infertilite daha önce hiç hamilelik yaşamamış kadınlarda görülürken ikincil infertilite daha önce başarılı hamilelik yaşamış ancak ikinci denemesinde sorun yaşayan kadınlarda görülür.

Kadınlarda Kısırlık Belirtileri

Kadınlarda adet döngüsündeki ve yumurtlamadaki değişiklikler kısırlıkla ilgili bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu belirtiler arasında anormal adetler, düzensiz adet dönemleri, adet aksaması ve ağrılı adet dönemleri yer alır. Anormal adetlerde kanamanın normalden daha ağır veya daha hafif olması gözlemlenirken düzensiz adet dönemlerinde her dönem arasındaki gün ve ay sayısında düzensizlik gözlemlenir. Adet aksaması, normalde adet görülmesi gereken aylarda adetin kesilmesi durumudur. Adet döneminde sırt ağrısı, pelvik ağrı ve kramplar gözlemlenebilir. 

Bazı durumlarda bu belirtiler hormonal problemlerle ilişkilidir. Bu durumdaki belirtiler arasında akne gibi deri rahatsızlıkları, cinsel dürtü ve istekte değişiklikler, dudakta, göğüste ve çenede artan kıllanma, saç zayıflaması ya da dökülmesi ve aşırı kilo alımı yer alır. 

Kısırlığa yol açabilecek diğer belirtiler arasında emzirmeden bağımsız, meme uçlarında süt beyazı akıntı ve cinsel ilişki sırasında ağrı yer alır. 

Kısırlık ile ilgili belirtiler sadece bunlardan ibaret değildir. Daha detaylı bilgi edinmek için doktorunuza danışmanız önerilir.

Erkeklerde Kısırlık Belirtileri

Erkeklerde kısırlık belirtileri çoğu zaman göze çarpmaz.  Bir erkek, bebek sahibi olmaya çalıştığı süreç içerisinde bu belirtiler daha kolay fark edilmeye başlar. Erkeklerde kısırlık belirtileri kişiden kişiye göre değişkenlik gösterebilir. Bu belirtiler arasında saç yapısında ve büyümesinde bozukluklar, cinsel arzuda azalma, testislerde ağrı, yumru veya şişlik, ereksiyon ve boşalmayla ilgili sorunlar yer alır.

Bekar Kadınlara Yapılabilecek Kısırlık Testleri

Kadınlar için doğurganlık, yumurtalıkların sağlıklı yumurta bırakmasına bağlıdır. Üreme sisteminde yumurtanın fallop tüplerine geçmesi ve döllenme için spermle birleşmesi gerekir. Döllenmiş yumurta rahme giderek rahim zarına yerleşmelidir. Kadınlarda kısırlık testleri, bu süreçlerde herhangi bir aksama ya da bozukluk olup olmadığını tespit etmeye yarar.

Kısırlık tedavisinde jinekolog muayenesi de dahil olmak üzere genel bir fiziksel muayeneden geçebilirsiniz. 

Yumurtlama Testi

Kadınlarda bekarken yapılabilecek kısırlık testleri arasında yumurtlama testi yer alır. Bu test, yumurtlama döneminde olup olmadığınızı tespit etmek adına hormon seviyelerinizi ölçmeye yarayan kan testidir.

Histerosalpingografi (HSG – Rahim Filmi)

“Histerosalpingografi” sırasında rahminizin ve fallop tüplerinizin durumu incelenerek tıkanıklık veya başka sorunlar olup olmadığına bakılır. Rahminize röntgen kontrastı enjekte edilerek rahim boşluğunun sağlıklı olup olmadığını tespit etmek ve fallop tüplerinizden sıvı akıp akmadığını görmek için röntgen çekilir.

Yumurtalık Rezervi Testi

Yumurtalık rezervi testi, ne kadar döllenmeye hazır yumurta olduğunu tespit etmeye yarar. Bu test genellikle adet döngüsünün ilk evresinde hormon kontrolüyle başlar. 

Görüntüleme Testleri

Pelvik ultrason, rahim veya yumurtalık hastalıklarını inceler. “Salin infüzyon sonogramı” olarak da adlandırılan “sonohisterogram”, rahim içinde normal ultrasonda görülmeyen ayrıntıları görmek için kullanılır.

Histeroskopi

Belirtilerinize bağlı olarak, doktorunuz rahminizdeki bir anormallikten şüphelenerek histeroskopi isteyebilir. İşlem sırasında doktorunuz olası anormallikleri görüntülemek için rahim ağzınızdan ince, ışıklı bir cihaz yerleştirir. 

Laparoskopi

Laparoskopi, minimal bir invaziv ameliyatıdır ve bu ameliyatta göbek altından küçük bir kesik ile fallop tüplerini, yumurtalıkları ve rahmi incelemek adına ince bir görüntüleme cihazı yerleştirilir. Laparoskopi yardımıyla yumurtalıklarda ve rahimde meydana gelebilen “endometriozis” (çikolata kisti), yara izi, tıkanıklık gibi sorunlar tespit edilir.

Diğer Hormon Testleri

Diğer hormon testleri yumurtlama hormonlarının yanı sıra üreme süreçlerini kontrol eden hipofiz hormonlarının seviyelerini kontrol etmeye yarar.

Bekar Erkeklere Yapılabilecek Kısırlık Testleri

Kısırlık potansiyeli olan birçok kişinin olası rahatsızlıkları tespit etmek ve zamanında müdahale için doktora başvurması gerekir. Kısırlığın nedenini belirlemek için bir dizi test yapılması gerekebilir. Doktorunuz test önermeden önce genellikle genital bölgeniz, doğurganlığınızı etkileyebilecek kalıtsal hastalıklar, daha önce geçirdiğiniz kronik sağlık sorunları, yaralanmalar ve ameliyatlar hakkında sorular sorar. Ayrıca, doktorunuz cinsel alışkanlıklarınız ve ergenlik dönemindeki cinsel gelişiminiz hakkında da sorular sorabilir. Bu sorular, olası rahatsızlıkların nedenini saptamak ve uygun kısırlık testini tespit etmek adına sorulmaktadır. Ancak, ne yazık ki çoğu durumda kısırlığın neyden kaynaklandığı tespit edilememektedir. 

Semen Analizi (Sperm Testi)

Sperm örnekleri birkaç farklı yolla elde edilebilir. Muane sırasında doktorunuz çoğu zaman örnek kabı içerisine meninizi boşaltmanızı ister. Ancak dini veya kültürel inançlar nedeniyle bazı erkekler alternatif bir meni toplama yöntemini tercih eder. Bu gibi durumlarda, cinsel ilişki sırasında özel bir prezervatif kullanılarak meni toplanabilir. 

Meniniz daha sonra mevcut sperm sayısını ölçmek ve spermin şeklinde (morfoloji) ve hareketinde (motilite) herhangi bir anormallik olup olmadığını incelemek için bir laboratuvara gönderilir. Laboratuvarda ayrıca meninizde enfeksiyon gibi sorunlar olup olmadığı da kontrol edilir.

Genellikle sperm sayıları bir örnekten diğerine önemli ölçüde değişkenlik gösterir. Çoğu durumda, doğru sonuçlar elde etmek için belirli bir süre boyunca birkaç semen analizi testi yapılır. Sperm analiziniz normalse, genellikle üreme sağlığınızın iyi olduğunu gösterir. Bu durumda, spermler genellikle sayı, hareketlilik ve şekil açısından sağlıklı; üreme için uygun niteliklere sahiptir.

Skrotal Ultrason

Erkeklerde bekarken yapılabilecek kısırlık testleri arasında skrotal ultrason yer alır. Skrotal ultrason, genital bölgenizde görüntüler elde etmek için yüksek frekanslı ses dalgaları üretir. Skrotal ultrason, doktorunuzun testislerde ve destekleyici yapılarda varikosel veya başka sorunlar olup olmadığını görmesine yardımcı olur.

Transrektal Ultrason

Transrektal ultrasonda küçük, kayganlaştırılmış bir çubuk rektumunuza yerleştirilir. Doktorunuz prostatınızı kontrol eder ve meniyi taşıyan tüplerde tıkanıklık olup olmadığına bakar.

Hormon Testi

Hipofiz bezi, hipotalamus ve testisler tarafından üretilen hormonlar cinsel gelişim ve sperm üretiminde önemli bir rol oynar. Diğer hormonal veya organ sistemlerindeki anormallikler de kısırlığa sebep olabilir. Kan testi, testosteron ve diğer hormonların seviyesini ölçmede kullanılır.

Meni Salımı Sonrası İdrar Testi

Meni salınımı sonrası idrar testi, spermlerinizin salınım sırasında penisinizden çıkmak yerine mesaneye doğru yönelip yönelmediğini tespit etmeye yarar. Bu sperm yönelimine “retrograd ejakülasyon” adı verilir. 

Genetik Testi

Sperm konsantrasyonu aşırı düşük olduğunda, bu genetik bir rahatsızlığın habercisi olabilir. Kan testi, Y kromozomunda genetik bir anormalliğin belirtileri olan ufak değişikliklerin olup olmadığını tespit eder. Doktorunuz çeşitli konjenital veya kalıtsal sendromları teşhis etmek için genetik testler isteyebilir.

Testis Biyopsisi

Testis biyopsisinde testisten bir iğne ile örnek alınır. Testis biyopsisinin sonuçları sperm üretiminin normal olduğunu gösteriyorsa, sorununuz muhtemelen bir tıkanıklıktan veya sperm taşınmasıyla ilgili başka bir sorundan kaynaklanmaktadır.

 Özel Sperm Fonksiyon Testleri

Spermlerinizin meni salınımı sonrası ne kadar canlı kalabildiğini, yumurtaya ne kadar iyi nüfuz edebildiğini ve yumurtaya tutunmada herhangi bir sorun olup olmadığını kontrol etmek için bir dizi test uygulanabilir. Bu testler sıklıkla kullanılmamaktadır ve genellikle tedavi önerilerini önemli ölçüde değiştirmemektedir.

Bekarken Kısırlık Testi Yaptırmanın Faydaları Nelerdir?

Bekarken kısırlık testi yaptırmanın faydaları, gelecekteki üreme sağlığınızı daha iyi anlamak, olası sorunları önceden tespit etmek ve gerektiğinde önlemleri almak için önemlidir. Eğer gelecekte çocuk sahibi olma düşünceniz varsa veya sağlık durumunuz hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, bir doktora danışarak bu testleri yaptırmayı düşünebilirsiniz.

Bekarken Kısırlık Belirtileri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kısır Olup Olmadığımı Nasıl Anlarım?

Kadın bireyde kısırlık belirtileri arasında hamile kalmama, düzensiz menstrüel döngü, ağrılı adet dönemleri, cinsel ilişki sırasında ağrı ve yaş etkisi yer alırken erkek bireylerde kısırlık belirtileri arasında sperm problemleri ve hormonal bozukluklar yer alır. Bu belirtileri gösteriyorsanız kısırlıktan şüphelenebilirsiniz. Ayrıca bu belirtilerin yanında hem erkek hem de kadın için uygulanan kısırlık testleri mevcuttur. 

Evlenmeden Önce Kısırlık Testi Yapılır Mı?

Evet, kadınlarda bekarken yapılacak testler arasında hormon testleri, yumurtlama testleri, tübal açıklık araştırması ve serviks araştırması sayılabilir. Bu testler, kadının doğurganlık durumunu ve kısırlığa neden olabilecek bazı hastalıkları veya bozuklukları tespit etmeye yardımcı olur. Erkeklerde bekarken kısırlık için sperm kalitesini ölçecek testler ve hormon testleri yapılır. Bu testler, erkeğin doğurganlık durumunu ve kısırlığa neden olabilecek bazı hastalıkları veya bozuklukları tespit etmeye yardımcı olur.

Kısırlık Testi Var Mı?

Evet, kadınlarda kısırlık testleri arasında hormon testleri, yumurtlama testleri, tübal açıklık araştırması, serviks araştırması, rahim filmi (HSG), MRI, laparoskopi ve histeroskopi sayılabilir. Bu testlerin bazıları kan veya idrar örneği alınarak yapılırken, bazıları ise vajinal ultrason veya küçük bir kamera ile yapılır. Bekarken yapılacak testlerde vajinal girişim olmaması gerekir.

Erkeklerde kısırlık testleri arasında sperm analizi ve hormon testleri sayılabilir. Bu testlerin yapılması için 3-5 günlük cinsel perhiz sonrası meni örneği alınır. Fiziksel bir sorun olup olmadığının kontrolü için doktor muayenesi yeterli olacaktır.

Bekar Biri Sperm Testi Yapabilir Mi?

Evet, sperm testi, erkeklerin üreme sağlığını değerlendirmek ve sperm kalitesini belirlemek için kullanılan bir testtir. Bu test, çocuk sahibi olma isteği veya gelecekteki aile planlaması için yapılabileceği gibi, mevcut sağlık durumunun anlaşılması amacıyla da tercih edilebilir. Sperm testi sonuçları, sperm sayısı, hareketliliği, morfolojisi gibi faktörleri değerlendirir ve üreme sağlığı hakkında önemli bilgiler sunabilir. Bu bilgiler, gelecekteki aile planlaması veya üreme sağlığı hakkında bilinçli kararlar almak için yardımcı olabilir.