Bebek Reflüsü ve Reflü Yatağı

Bebek sağlığı ebeveynlerin yakından gözlemlemesi gereken bir konudur. Her bebeğin gelişimi birbirinden farklı ilerleyeceği gibi bebeklerde görülen sağlık problemleri ve bu problemlerin yol açtığı semptomlar da değişiklik gösterebilir. Bebeklerde yaygın şekilde görülen sağlık problemlerinden biri de bebek reflüsüdür. Reflü, bebeklik döneminde tedavi edilmediğinde yemek borusunda tahriş, yeme bozuklukları, kilo alımı problemleri ve gelişim bozukluğu, orta kulak iltihabı ve solunum yolu enfeksiyonları gibi birçok soruna yol açabilir. Bebeklerde reflüyü engelleme ya da tedavi etme yöntemi olarak kullanılabilecek bazı aracılar mevcuttur. En yaygın kullanılan aracılar ise bebek reflü yatakları ve yastıklarıdır. Peki bebek reflü yatağı nedir ve bebek reflü yatağı ne işe yarar? Bu konuya dair merak ettiğiniz tüm noktaları içeriğimizin devamında bulabilirsiniz!

Bebek Reflüsü Nedir?

Reflü, en kolay haliyle mide asidinin yemek borusundan yukarı kaçması durumu şeklinde tanımlanabilir. Halk arasında da yaygın şekilde deneyimlenen reflü problemi bebeklerde de ortaya çıkabilir. Bu duruma "yenidoğan reflüsü" adı verilir. Yenidoğan reflüsünde bebeğin tükettiği süt çeşitli sebeplerle mideden yukarı çıkar. Bu durum kusmaya ve gaza sebep olabilir. Yenidoğan reflüsü kendi içinde ikiye ayrılır.

Fizyolojik Reflü

Bebeklerde gelişim süreci anne karnında başlar ve doğumdan sonra da devam eder. Bu bağlamda bebeklerin gelişimi ideal düzeye erişene kadar çeşitli sağlık sorunları görülebilir. Fizyolojik reflü de bu sorunlardan biridir. Bebekler bir yaşına gelene kadar mide ile yemek borusu arasında yer alan ve açılıp kapanarak bu iki bölge arasındaki aktarımı kontrol eden "sfinkter" kası henüz yeterince gelişmemiş olabilir. Buna göre bu kas gerekli şekilde işlev gösteremeyeceğinden dolayı mideden yemek borusuna kaçak oluşması mümkündür. Fizyolojik reflü de bu sebeple meydana gelir. Fizyolojik reflü deneyimleyen bebeklerin yüzde sekseninde bir yaşına gelene kadar bu sorun, sfinkter kasının gelişimini tamamlaması sayesinde kendiliğinden ortadan kalkar.

Yanlış Beslenme Sonucu Oluşan Reflü

Bebeklerin sağlığı oldukça hassastır. Bu sebeple özellikle yeni doğan döneminde bebeklere fazlasıyla dikkatli yaklaşılması gerekir. Aşırı besleme, beslenmeden hemen sonra bebeği yatırma, bebeğin yanlış pozisyonda yatırılması gibi durumlarda mide içeriği yemek borusundan yukarı çıkabilir. Bu durum, yanlış beslenme sonucu oluşan reflü olarak değerlendirilir. Tedavi edilmediği zaman bebeklerin bir yaşından sonraki hayatında da etkilerini göstermeye devam edebilen bu reflü tipi sinüzit ve üst solunum yolu enfeksiyonları gibi ikincil komplikasyonlara da yol açabilir.

Bebeklerde Reflü Sebepleri

Bebeklerde reflü sebepleri genellikle reflü tipine göre birbirinden ayrılır. Bunun yanı sıra bebeği aşırı beslemek de reflüye yol açabilir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde bebek doğduğunda memeden uzaklaşma eğilimi gösterir ancak biberonla beslenen bebeklerde bebeğin doyup doymadığını anlamak zor olabilir. Bebekleri mamayla aşırı beslemeyi engellemek için gelişim dönemlerine göre bebeklerin mide kapasitelerini ve öğün başına ihtiyaç duyacakları mama miktarını öğrenmek gerekir.

Bebekler beslenme sırasında süt ya da mamayla birlikte bir miktar hava da yutar. Besleme sonrasında bu havanın dışarı çıkarılmaması kusmaya ya da gaz sancılarına sebep olabileceği gibi reflüyü de tetikler. Bu sebeple bebeklerde beslenme sona erdikten sonra bebek uygun pozisyona getirilmeli ve yutulan gaz dışarı çıkarılmalıdır.

Bebeği besledikten hemen sonra yatırmak da bebeklerde reflü oluşumuna yol açabilir. Mide kaçaklarını engellemek için bebek emzirildikten en az on dakika sonra yatış pozisyonuna geçirilmelidir. Bu aralıkta bebeğin gazı çıkarılabilir.

Bebeğin tamamen düz bir zeminde yatırılması da kimi zaman reflüyü tetikleyebilen bir durumdur. Bu sebeple yenidoğan döneminde bebeklerin ortalama otuz derecelik açıyla yatırılması önerilir.

Bebeklerde Reflü Belirtileri

Yenidoğan reflüsü tedavi edilmediğinde bebeğin ilerleyen yıllarda çeşitli sağlık sorunları yaşamasına sebep olabileceğinden dolayı reflü belirtilerine dikkat edilmesi büyük önem taşır. Bebek reflüsünün yaygın belirtileri beslenmeyi reddetme ya da besleme sırasında kısa süreli solunum durması, öğürme, sütün boğaza kaçması sebebiyle öksürme şeklinde sıralanabilir. Reflülü bebekler gaz sancısı çeker ve huzursuz olur. Kilo almada problemler, hırıltılı nefes alma ve burun tıkanıklığı, uzun süreli ve tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları, orta kulak iltihabı gibi durumlar da bebeklerde reflü belirtileri arasında sıralanabilir. Bebekler beslenme sonrasında yoğun miktarda tükürük salgılıyor ve tükürmenin ardından ağlıyorsa bu durum reflü kaçağı sonucunda midede ve yemek borusunda meydana gelen şiddetli acının belirtisi olabilir. Reflü durumunda mide asidinin yemek borusunu tahriş etmesi sebebiyle bebeklerde öksürük de görülebilir. Beslenme ve uyku problemleri yaşamak da bebeklerde reflü teşhisi için kullanılan belirtiler arasında yer alır.

Bebeklerde Reflü Tedavisi

Teşhisin ardından bebeklerde reflü tedavisi genellikle ebeveynlerin dikkat edeceği ufak uygulamalarla gerçekleştirilebilir. Besleme sırasında biberonu doğru açıyla tutmak ve bebeği düz yatırmamak, reflüyü önlemek ve tedavi etmek için başvurulabilecek yöntemlerden biridir. 

Anne sütüyle beslenen bebeklerde bazı öğünlerde anne sütünün sağılması ve bu sütün içine kıvam artırıcı olarak bilinen keçiboynuzu lifleri katılması, daha dolgun bir süt dokusu sağlayarak reflü tedavisine yardımcı olabilir. Anne sütünün yetersiz ya da zayıf olması durumundaysa reflü tedavisinde geçerliliği kanıtlanmış olan keçiboynuzuyla desteklenmiş anti-regürjitasyon içerikli mamaların kullanımı tavsiye edilir.

Besleme Düzeni

Reflüsü olan bebekler beslenme düzenine ve miktarına karşı oldukça hassas olur. Bu noktada bebeklerde reflüyü tedavi etmek amacıyla az az ve sık sık besleme yapılması önerilir. Bu sayede mide kapasitesi aşılmaz ve kaçak durumunun önüne geçilebilir. Bebekler yoğun açlık yaşadıklarında daha hızlı emme ve bu sebeple daha fazla hava yutma eğilimi gösterir. Sık besleme bu durumun önüne geçmeye de yardımcı olur.

Biberon Emziği Seçimi

Anne sütü yerine mamayla beslenen bebeklerde biberon emziği seçimi de reflü tedavisinde oldukça önemli bir durumdur. Biberon emzikleri, yaş dönemlerine göre tasarlanır. Buna göre emziklerin formu, büyüklüğü ve sahip olduğu delik sayısı değişkenlik gösterir. Yaş grubuna uygun olmayan biberon emziği seçimi durumunda bebek beslenme sırasında fazla hava yutabilir, az ya da fazla beslenme durumuyla karşı karşıya kalabilir. Bu durum bebeklerde reflüyü tetikleyecektir. Bu sebeple yaş grubuna uygun bir biberon emziği seçimi yapılmasıyla reflü tedavisinde önemli bir adım atılabilir. Özellikle son yıllarda yaygın hale gelen "hava kaçırmayan biberon" çeşitleri de reflüyü önlemek ve tedavi etmek için kullanılabilecek önemli araçlar arasında yer alır. 

Yatırma Pozisyonu 

Bebeklerin yatma pozisyonu, kaçakları tetikleyerek reflüye yol açan en önemli etkenlerden biridir. Bu sebeple reflü tedavisinde bebeklerin yatma pozisyonu ve açısı da oldukça önemli bir konudur. Bebeğin otuz derecelik açıyla yatırılması en doğru pozisyondur. Bununla birlikte bebeğin hafif yan yatırılması kusma durumunda boğulmayı engellemeye yardımcı olacağı gibi reflü etkilerini azaltmada da faydalıdır. 

Bebeklerin sırt üstü yatırılması tavsiye edilmez. Yüz üstü yatırma durumunda ise bebeğin nefesinin kesilmemesi ya da kusma sırasında boğulma tehlikesi geçirmemesi için delikli reflü yastıklarının kullanılması önerilir.

Bebek Reflü Yatağı

Reflüsü olan bebeklerin baş bölgesi ayaklarından yukarıda olacak şekilde yaklaşık otuz derecelik açıyla yatırılması önerilir. Yastık gibi desteklerle sağlanabilecek olan bu açının en doğru şekilde oluşturulması ve bebek için konforlu şekilde sabit tutulabilmesi için bebek reflü yatağı kullanılması önerilir.

Bebek Reflü Yatağı Ne İşe Yarar?

Reflü yatağı modelleri eğimli yapıları sayesinde reflü olan bebeklerin doğru eğim açısıyla yatmasını sağlayarak reflü tedavisine katkıda bulunur. Bununla birlikte bebeklerde reflü oluşumunun önüne geçmek için de reflü yatakları kullanılabilir. 

Bebek Reflü Yatağının Faydaları Nelerdir?

Bebek vücuduna uygun şekilde tasarlanan reflü yatakları ergonomik açıdan boynu ve beli doğru noktalardan destekleyerek yüksek konfor sağlar. Aynı zamanda bel kemerleri sayesinde bebeğin uyku sırasında sağlıksız bir pozisyona geçmesini engeller. Bebeklerin uyku kalitesini artıran ve konforsuzluk sebebiyle uykudan uyanma sıklığını azaltan reflü yatakları, hava geçiren yapıları sayesinde bebeğin uyku esnasında aşırı terlemesini de engeller. 

Bebek Reflü Yatağı Ne Kadar Kullanılmalı?

Bebeklerde reflü yatakları yenidoğan döneminden altıncı aya kadar efektif şekilde kullanılabilir. Reflünün en yoğun görüldüğü dönem olan bu dönemde bebeğin doğru pozisyonda yatmasını ve güvende kalmasını sağlayan bu yataklar, sonraki dönemde de kullanılabilir. Bebeklerde reflü genellikle 1 yaşına kadar ortadan kalkmış olur ancak reflü yatağı sağladığı diğer faydalar sebebiyle sonraki dönemde de kullanılmaya devam edebilir.

Bebeklerde Reflü Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bebeklerde Reflü Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Bebeklerde reflü kendini beslenmeye karşı isteksizlik, besleme sonrasında kusma ya da tükürme, huzursuzluk ve ağlama, gaz sancıları, tekrar eden üst solunum yolu enfeksiyonları, kronik öksürük ve ortakulak iltihabıyla belli eder.

Bebeklerde Reflü Yatağı Gerekli Mi?

Reflü yatakları bebeklerde reflü oluşumunun engellenmesi ve tedavi edilmesi için kullanılır. Reflü olan bebeklerin doğru açıda ve pozisyonda yatması için yenidoğan dönemiyle altıncı ay arasında reflü yatağı kullanılması önerilir. 

Bebek Reflü Yatağı Gaza İyi Gelir Mi?

Bebeklerde reflü yatağı mide içeriğinin kaçak yapmasını engellemek için tercih edilir. Gaz sancılarını geçirmek içinse kiraz çekirdeği yastıkların kullanılması önerilir. Bu ürünler, kolayca çıkarılıp yıkanabilen bir kılıf içindeki kiraz meyvesi çekirdeklerinden meydana gelir ve mikrodalga fırında ısıtılıp bebeğin karnına konularak kullanılır. 

Reflüsü Olan Bebek Nasıl Rahatlatılır?

Reflüsü olan bebeklerin emzirmeden sonra hemen yatırılmaması, emzirme sırasında yutulan havanın çıkarılması rahatlamaya yardımcı olur. Bu sırada bebeğin sırtına dairesel hareketler uygulamak doğru olabilir.