Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Nedenleri Ve Çözümleri

İnsanlar nefes almayı hem ağız hem de burun yoluyla gerçekleştirse de bu durum bebekler için biraz farklıdır. Bebekler, yaşamlarının ilk 3 ayında ağızdan solunum yapma içgüdüsüne sahip değillerdir. Bundan sebeple sadece burundan nefes alırlar. Bundan dolayı, tıkalı bir burun bebekler açısından bizim için olduğundan çok daha büyük bir baş belasıdır. Burun ile gerçekleşen solunum, nefes almanın yanı sıra vücuda alınan havanın ısıtılması ve filtre edilmesi gibi birçok farklı yararı da beraberinde getirdiği için oldukça önemlidir. Ancak burun özellikle bebeklerde, mukus sebebiyle sık sık tıkanır. 

Burun tıkanıklığının sebepleri çok çeşitlidir. Bebekler en çok soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu hastalıklarını geçirdikleri dönemde burun tıkanıklığını deneyimlerler. Bebeklerde burun tıkanıklığı, nefes almayı zorlaştırmakla kalmayıp aynı zamanda beslenme ve hatta uyku düzeninin bozulmasına da yol açabileceği için risklidir. Ayrıca bebekler; ilk 6 ay boyunca burun kanallarını sümkürerek temizleme yetisine henüz kavuşmamışlardır. 

Gelin hep beraber bebeklerin burnu neden tıkanır, bebeklerde burun tıkanıklığının belirtileri nelerdir inceleyelim!

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Belirtileri

Bebeklerde burun tıkanıklığı, çoğu durumda solunum yollarındaki bir sorun veya enfeksiyondan kaynaklı olarak ortaya çıkar. Burun tıkanıklığı, solunumu zorlaştırdığından dolayı bebekler için oldukça rahatsız edici hale gelebilir. İşte bebeklerde burun tıkanıklığının belirtileri!

Zorlu Solunum

Bebeklerde burun tıkanıklığı, hava yollarının daralması dolayısıyla solunumu zorlaştırır. Bebeğin burnu tıkalı olduğunda hava akışı engellendiği için bebek solunum için daha çok çabalamak zorunda kalır. Bundan dolayı bebek, normalden daha hızlı ve sık sık nefes alır. Bebeğin solunumu sırasında gürültülü veya hırıltılı sesler duyulabilir. Ayrıca, bebeğin göğüs ve karın bölgelerinde daha fazla kasılma görülebilir. 

İrritasyon ve Huysuzluk

Bebeklerde burun tıkanıklığının belirtilerinden biri olarak ortaya çıkan irritasyon ve huysuzluk, bebeğin genel davranışlarında fark edilen önemli değişikliklerdendir. Burun tıkanıklığı nedeniyle bebek, nefes almakta zorlandıkça huzursuz hisseder. Hatta bu durum, beslenme ve uyku gibi temel ihtiyaçlarına da yansıyabilir. Bu nedenle bebeklerin burnu tıkandığında uyku düzeninde bozulmalar, aşırı ağlama, huzursuz hareketler ve sık sık meme bırakma gibi davranışlar görülebilir. Bebekler henüz kendilerini ifade edemediği için bu tür rahatsızlıkları olduğunda genellikle ağlayarak veya huzursuzlanarak gösterirler. Ailelerin bu belirtileri dikkatlice gözlemlemesi ve gerektiğinde bir doktora danışması gerekir.

Emme Zorluğu

Bebeklerde burun tıkanıklığı, emme sürecini olumsuz etkiler. Bebekler, burunları tıkalı olduğu zaman aynı anda emmekte ve nefes almakta güçlük çekerler. Bu durum, bebeklerin emme esnasında aralıklı olarak duraklamalarına ve huzursuzlanmalarına neden olabilir. Burnu tıkalı olduğunda bebek, meme emerken daha sık emer ve duraklar. Bunun sebebi, burun tıkanıklığı nedeniyle emme ve nefes alma arasında denge sağlamakta zorlanmasıdır. Emme sırasında bebeğin beslenme hızı yavaşlayabilir. Bu da hem beslenme süresini uzatabilir hem de emzirme veya beslenme sırasında bebeğin huzursuzlanmasına yol açabilir. 

Ağızdan Solunum

Bebeklerde burun tıkanıklığı belirtisi olarak görülen ağızdan solunum, bebeklerin burunlarının tıkalı olması nedeniyle normalde burundan yapmaları gereken solunumu ağız yoluyla yapmaya çalışmalarıdır. Ağızdan alınan hava burundan alınana göre daha kısıtlı olduğu için bu yolla solunum daha zorludur. Ağız yoluyla yapılan solunum, bebeğin ağzının ve boğazının kurumasına neden olur. Bu da bebeğin rahatsız hissetmesine yol açar. Ayrıca, normalde burun tarafından yapılan havanın ısıtılması, nemlendirilmesi ve filtrelenmesi gibi işlevler ağız yoluyla solunumda gerçekleşmez. Bundan dolayı solunum sisteminin sağlıklı işleyişini etkilenir. 

Ses Değişikliği

Bebeklerde burun tıkanıklığı nedeniyle ses değişiklikleri görülebilir. Bebeğin normalden farklı bir şekilde daha tıkalı bir sesle ağladığını veya konuştuğunu fark edebilirsiniz. Burun tıkanıklığı, hava yolunun daralarak nefes alırken ses tellerine daha fazla baskı yapmasına neden olur. Bu da bebeğin ses tonunda değişikliklere yol açar. 

Öksürük

Bebeklerde burun tıkanıklığı nedeniyle zaman zaman öksürük gözlenir. Bu öksürük, genellikle burun akıntısının boğaza doğru ilerlemesine bağlı olarak ortaya çıkar. Bebeğin burun yolları tıkandığında burun akıntısı boğaza doğru akar. Bu akıntı, boğazda tahrişe ve rahatsızlığa yol açar. Bebek, bu tahrişe karşı koruma mekanizması olarak öksürmeye başlayabilir. Öksürük, burun tıkanıklığının seviyesine bağlı olarak özellikle gece veya yatmadan önce daha belirgin hale gelebilir. Bebek öksürdüğünde, boğazın arkasındaki burun akıntısını temizlemeye çalıştığı gözlemleyebilirsiniz. Ancak, bu öksürük genellikle kuru ve hafiftir. 

Eğer bebekte diğer solunum sorunları veya semptomlar da varsa bir doktorun görüşü alınmalıdır. Bebeğin uyku düzeni veya beslenme alışkanlıklarında olumsuz etkileri olabileceği için, öksürüğün nedenlerinin araştırılması ve uygun tedaviye başlanması gerekir.

Bebeklerin Burnu Neden Tıkanır?

Bebeklerde burun tıkanıklığının nedenleri çeşitlidir. Üst solunum yolu hastalıkları yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerde de burun tıkanıklığını beraberinde getirir. Fakat burun tıkanıklığına sadece soğuk algınlığının sebep olduğu söylenemez. Alerjik durumlar, geniz eti, nem oranının azalmasına bağlı olarak burun içinin kuruması gibi pek çok durum da burun tıkanıklığına yol açabilir. Haydi gelin, bebeklerde burun tıkanıklığının sebeplerini inceleyelim!

Üst Solunum Yolu Rahatsızlıkları

Genellikle viral enfeksiyonlara veya soğuk algınlığına bağlı olarak meydana gelen soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu rahatsızlıkları bebeklerde sıklıkla burun tıkanıklığına yol açar. Bu rahatsızlıklar, solunum yollarının üst kısımlarını etkileyerek burun, boğaz ve hava yollarında semptomlara neden olur. Bebeklerde üst solunum yolu rahatsızlıkları, özellikle ilk yaşlarda sıkça karşılaşılan bir durumdur. 

Bu rahatsızlıklar genellikle burun akıntısı, tıkanıklık, hapşırma, öksürük ve hafif ateş gibi semptomlarla kendini gösterir. Üst solunum yolu rahatsızlıkları görüldüğünde bebeğin burun salgılarında gözle görülür bir artış olur. Bu da burun akıntısını tetikler. Bebeklerin bağışıklık sistemleri henüz gelişmekte olduğundan bu tür enfeksiyonlar daha yaygındır. 

Alerji

Bebeklerde de yetişkinlerde olduğu gibi çeşitli alerjiler gözlenir ve bunlardan bazıları burun tıkanıklığına sebep olur. Özellikle alerjik reaksiyona fazlaca maruz kalınması durumuna tıkanıklık iyice can sıkıcı bir hal alabilir.

Geniz Eti 

Geniz eti, boğazda bulunan lenf dokusu kümesidir. Geniz etinin birincil görevi, burun deliklerinden içeri sızan mikroplarla mücadele etmesi için vücuda yardımcı olmaktır. Bazı durumlarda geniz eti normalden daha büyük hale gelerek burun tıkanıklığına neden olabilir. 

Büyümüş geniz eti; burun boğazını tıkayarak solunumu zorlaştırabilir, horlamaya ve bebeğin ağızdan solunum yapmasına yol açabilir. Bu duruma özellikle çocuklarda sık rastlanır. Geniz etinden kaynaklı burun tıkanıklıkları genellikle enfeksiyonlar veya alerjiler sonucunda oluşur. 

Sinüzit

Sinüzit, sinüs adı verilen hava dolu boşlukların iltihaplanması durumudur. Sinüsler yüzün farklı bölgelerinde yer alırlar ve çevresel etkenlere bağlı olarak zaman zaman iltihapla dolarak tıkanabilirler. Sinüzit genellikle enfeksiyonlar, alerjiler veya solunum yollarındaki sorunlar nedeniyle görülür. 

Bebeklerde sinüzit; genellikle burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük, hafif ateş gibi semptomlarla kendini belli eder. Ancak bebeklerde sinüzit tanısı koymak belirtiler başka sağlık sorunlarına da benzerlik gösterebildiği için zor olabilir. Eğer bebekte sürekli veya şiddetli burun tıkanıklığı, yeşil veya sarı renkte burun akıntısı, ateş, huzursuzluk gibi belirtiler görülüyorsa bir sağlık kuruluşuna danışmak en doğrusu olacaktır.

Yabancı Cisim Kaçması

Özellikle 2 yaşına gelmemiş bebeklerde görülen davranışların başında küçük nesne ve oyuncakları ağza ve burna sokma gelir. Bebekler bu davranışı oyun sırasında veya keşfetmek amacıyla gösterirler. Bu nesneler; küçük oyuncak parçaları, besin artıkları gibi çeşitli şeyler olabilir. Bu yabancı cisimler, burun kanallarını tıkayarak normal hava akışını engeller. 

Yabancı bir cisimle bebeğin burnu tıkandığı zaman burun tıkanıklığı, huzursuzluk, öksürük ve hatta sık sık sümkürme gibi belirtilere gözlenir. Bu durum oldukça tehlikeli olabilir. Eğer bebeğinizin burnuna yabancı cisim kaçtığından şüpheleniyorsanız, derhal bir doktora görünmesini sağlamalısınız. 

Kötü Hava Kalitesi 

Hava kalitesinin düşük bir kalitede olması, havadaki kirleticilerin veya alerjenlerin yoğun olması anlamına gelir. Havadaki kirleticiler arasında toz, polen, küf sporları, ev içi kimyasallar ve hava yolu tahrişine yol açabilen partiküller olabilir. Bu kirleticiler bebeklerin hassas solunum sistemlerini etkileyerek burun tıkanıklıklarına, öksürüğe ve diğer solunum sorunlarına neden olabilir. 

Özellikle sigara ve egzoz dumanının yoğun miktarda bulunduğu ortamlar bebekler açısından son derece zararlıdır. Bu tür etkenler burun tıkanıklığına sebep olabileceği gibi daha ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Bebeklerin daha zayıf bağışıklık sistemleri olduğu için sağlıklı bir hava ortamı sağlamak, solunum yollarının rahatlamasına ve sağlıklı kalmalarına yardımcı olacaktır.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Nasıl Çözülür?

Bebeklerde burun tıkanıklığının çözüm şekli sorunun kaynağına göre değişir. Solunum yolları enfeksiyonlarına bağlı olarak oluşan burun tıkanmalarında mutlaka doktora danışılmalıdır. Hastalıklar dışında bir sebepten kaynaklanan burun tıkanıklıkları için burun tıkanıklığını rahatlatacak birkaç yöntem mevcuttur. Gelin, bebeklerde burun tıkanıklığı çözümlerini birlikte inceleyelim.

Nem Oranı

Bebeğin bulunduğu çevredeki nem oranının yetersiz olması, burun tıkanıklığına neden olabilir. Kuru hava bebeğin solunum yollarının da kuru kalmasına sebep olarak öksürüğe ve burun tıkanıklığına yol açabilir. Bebeğinizin rahat nefes alması için bulunduğu odasını bol bol havalandırmanızda ve kışın oda sıcaklığının 24 dereceyi geçmemesine dikkat etmenizde yarar var. Bebeklerde burun tıkanıklığını açma konusunda destek olması için aileler nemlendirici buhar makinelerini tercih edebilir. Buhar makineleri, burnunda tıkanıklığa neden olan mukusun gevşemesine yardımcı olur. Buhar makinesi kullanmak istemezseniz kalorifere ıslak bir havlu asabilir ya da odada içi su dolu bir kap bulundurmayı deneyebilirsiniz.

Sıcak Banyo

Burnu tıkalı bebekleri rahatlatmak için sıcak banyo birebir. Sıcak bir banyo, bebeğinizin solunum yollarında biriken mukusu yumuşatacağı gibi bebeğinizi de rahatlatarak burun tıkanıklığından kaynaklanan huysuzluğunu atmasına yardımcı olacaktır. Sıcak banyo saati, özellikle sudan keyif alan bebekler için keyifli vakit geçirebilecekleri bir aktivite olarak düşünülebilir.

Burun Damlası

Doktor önerisi ile eczaneden bir burun damlası temin etmeyi düşünebilirsiniz. Burun damlasını, bebeğinizin burun deliklerine 2-3 mililitre uzaklıktan 1-2 damla olacak şekilde nazikçe püskürtmelisiniz. Burun damlası sayesinde bebeğiniz hapşıracak ve mukus inceldiği için burnu rahatlayacaktır. 

Aspiratör İle Burun Temizliği

Öncelikle, sağlıklı bir bebekte rutin günlük burun temizliğine ihtiyaç olmadığı unutulmamalıdır. Ancak, bebeğinizin beslenmesine veya uyumasına engel olacak bir burun tıkanıklığı varsa burnunu temizlemeniz gerekir. Burun temizliğinin beslenmeden önce veya uykudan önce yapılması daha uygundur. Ayrıca burun temizliği, mutlaka temiz eller ile yapılmalıdır.

Aspiratörler pompa şeklinde olanlar ve nefes ile çalışanlar olmak üzere iki çeşitte bulunur. Aspiratör ile bebeğin burun temizliği yapılmadan önce burun içerisindeki mukusun yumuşaması için burun damlası uygulanması ya da bebeğe sıcak bir banyo yaptırılması faydalı olacaktır.

Aspiratör ile bebek burun temizliği yapmak için önce, her iki burun deliğine ikişer damla burun damlası damlatmalısınız. Pompa aspiratör kullanacaksanız aspiratörü sıkarak içindeki havayı dışarı boşaltmalısınız. İçindeki havayı boşalttıktan sonra sıkılmış pozisyonda bulunan aspiratörü bebeğin burnuna yaklaştırarak burun deliğinden mukusu almalı ve ardından bir kağıt peçete üzerine aspire ettiğiniz mukusu sıkıp boşaltmalısınız. Bu işlemi aynı şekilde her iki burun için gerektiği kadar tekrarlamalısınız. Burada dikkat etmeniz gereken nokta, aspiratör içindeki havayı veya mukusu bebeğin burnunun içine doğru püskürtmemektir. Pompa şeklinde olan aspiratörleri ilk kullanımdan önce ve her kullanımdan sonra mutlaka sabunlu suyla iyice yıkayıp bolca durulamak gerekir.

Eğer nefes ile çalışan aspiratör kullanacaksanız yine öncelikle burun içine damla uygulamalısınız. Sonrasında, aspiratörün emici ucunu bebeğinizin burnuna yaklaştırıp diğer ucuyla mukusun aspire olmasını sağlamalısınız. Haznede biriken mukusu kağıt peçete üzerine üfleyip boşalttıktan sonra gerektiği kadar işlemi tekrarlamalısınız. Bu aspiratörlerde, her kullanımda filtreyi değiştirmeniz gerekir.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Hangi Durumda Tehlikelidir?

Bebeklerde burun tıkanıklığı çoğu durumda normal kabul edilse de bazen ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Özellikle bebeğinizdeki burun tıkanıklığının tehlikeli hale gelip gelmediğini anlamanız için belirtilerini gözlemlemeniz gereklidir. 

İlk olarak; eğer bebeğinizde solunum güçlüğü gözlemliyorsanız yani solunurken hızlı, sık veya zorlukla nefes alıyorsa bu durum bebeğinizin burun tıkanıklığının vücudunun yeterli oksijeni almasını engellediğini gösteriyor olabilir.

Ayrıca, burun tıkanıklığına ek olarak ateş, halsizlik ve aşırı uyku hali gibi belirtiler varsa bebeğinizin bağışıklık sistemi altta yatan bir enfeksiyonla mücadele ediyor olabilir. Bu durumda, bebeğinizin sağlık durumunu kontrol altına almak için bir doktora danışmalısınız.

Bir diğer tehlike belirtisi, bebeğinizin yüzünde, dudaklarında veya tırnaklarında görülen morarma veya solukluktur. Bu renk değişiklikleri, bebeğinizin oksijen eksikliği yaşadığı anlamına gelebilir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.

Beslenme güçlüğü de önemli bir belirtidir. Eğer bebeğiniz, burun tıkanıklığı nedeniyle emmede güçlük çekiyorsa ve bebeğiniz yeterince kilo alamıyorsa bu durum beslenme eksikliğinden dolayı yetersiz gelişme riski doğurabilir. Bu durumda bir doktorla görüşerek bebeğin beslenmesini kontrol altına almak en doğrusu olacaktır.

Bebeklerde Burun Tıkanıklığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Bebeğimin burnu tıkalı evde ne yapabilirim?

Bebeğinizin burnu tıkalı ise aspiratörle temizleme, sıcak banyo yaptırma, havadaki nemi artırma, burun damlaları kullanma gibi yöntemleri deneyebilirsiniz.

25 saniyede burun tıkanıklığı nasıl açılır?

Bebeklerde 25 saniyede burun tıkanıklığını açmak için, burun damlası veya tuzlu su solüsyonunu nazikçe burun deliklerine uygulayabilirsiniz. Bebeğin başını hafifçe yükseltmek ve nemli bir ortam oluşturmak da yardımcı olabilir.

Evde bebeğin burnu nasıl açılır?

Evde bebeğin burnu aspiratörle temizleme, sıcak banyo yaptırma, havadaki nemi artırma, burun damlaları kullanma gibi pek çok yöntemle açılabilir.

Bebeklerde burun tıkanıklığı ve hırıltı nasıl geçer?

Bebeklerde burun tıkanıklığı ve hırıltıyı hafifletmek için burun damlası veya tuzlu su solüsyonunu kullanarak burun temizliği yapabilir, nemli bir ortam oluşturarak solunumu rahatlatabilirsiniz.