Çocuklarda Yemek Seçme Nedenleri ve Çözümleri

Siz de mi “çocuğum yemek seçiyor, ne yapmalıyım?” sorusunun cevabını arıyorsunuz? Günümüzde çocukların yemek seçme alışkanlıkları, birçok ebeveynin ortak sorunlarından biri haline geldi, bir gün sevdikleri bir yemeği bir sonraki gün reddedebiliyor, sebzeleri tüketmek yerine tatlıları tercih edebiliyorlar. Pek çok ebeveyn, çocuklarının sağlıklı ve dengeli bir beslenme alışkanlığı geliştirmesini istese de, yemek seçme davranışı ile baş etmek zor olabilir. Bu yazıda, çocuklarda yemek seçme nedenlerini ve bu sorunun üstesinden gelmek için kullanılabilecek çözümleri ele alacağız. Sağlıklı beslenmenin temellerini atmaya yardımcı olacak bu çözümlerle, çocuklarınızın beslenme alışkanlıklarını geliştirmelerine ve dengeli bir yaşam tarzı benimsemelerine yardımcı olmayı amaçlıyoruz.

Yemek seçme davranışının temel nedenlerinden biri, çocukların doğal olarak yeni tatları ve yiyecekleri denemekten kaçınma eğilimleridir. Çocuklar, tanıdık ve güvenli buldukları yiyeceklere yönelmek isterler. Bunun yanı sıra, bazı çocuklar da yiyeceklerle ilgili duyusal hassasiyetlere sahip olabilirler. Renk, koku, dokunuş gibi faktörler, çocukların belirli yiyecekleri reddetmelerine yol açabilir. Ancak endişelenmeyin, yemek seçme davranışıyla başa çıkmak mümkün. Bu yazımızda çocukların yemek seçme nedenlerini çözümleri ile birlikte bulabilirsiniz.

Çocukların Yemek Seçme Nedenleri

Çocuklarda yemek seçme davranışı, tatsal hassasiyetler, tanıdık ve güvenli yiyeceklerin tercihi, duygusal faktörler ve sosyal etkileşim gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar yeni tatları denemekten kaçınırlar, bazıları belirli yiyecekleri tercih eder ve bazıları da duygusal durumlarına bağlı olarak yemek seçiminde değişiklikler yaşayabilir. Sosyal çevreleri veya arkadaşları arasında uyum sağlama kaygısı da çocukların yemek seçme davranışını etkileyebilir. Her çocuğun seçme nedenleri farklı olabilir, gelin bu nedenleri birlikte inceleyelim!

Yeni Yiyeceklerden Çekinme

Çocukların evrimsel olarak yeni tatları denemekten kaçındıkları için yeni yiyeceklerden çekindiği ve yemek seçme davranışını sergilediği birçok bilimsel çalışma tarafından desteklenmektedir. Beyin araştırmaları, çocukların lezzet algısının yetişkinlere göre farklı olduğunu göstermektedir. Çocukların dilindeki tat tomurcukları daha hassastır ve bazı tatları daha yoğun bir şekilde algılarlar ve böylelikle çocuklar bize gayet normal gelen bazı yiyecekleri acı veya ekşi olarak algılayabilirler. Bu tat hassasiyeti, yeni ve farklı yiyecekleri denemeye isteksiz olmalarına neden olabilir. Evrimsel bir perspektiften bakıldığında, çocukların yeni yiyeceklerden kaçınma davranışı, onları potansiyel olarak tehlikeli veya zehirli yiyeceklerden koruma amaçlı olabilir, insanlar atalarıyla birlikte yaşadıkları dönemlerde yabani bitki ve hayvanları denemek konusunda dikkatli olmak zorundaydılar bu nedenle, yeni ve bilinmeyen yiyeceklere karşı bir ön yargı geliştirmek, hayatta kalma şanslarını artırabilirdi. Bu evrimsel kalıntının, çocuklarda yeni yiyeceklere karşı doğal bir çekingenlik yaratabileceği görüşü son yıllarda bilim camiasında oldukça yaygın. Tüm bu bilimsel kanıtlar, çocukların yeni yiyeceklerden çekinme davranışının doğal olduğunu ve yemek seçme davranışını anlamak ve yönetmek için empati ve sabır gerektiğini söylüyor. 

Katı Gıdaya Geçmek

Katı gıdaya geçiş, çocukların yemek seçme davranışı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Bu dönemde çocuklar, daha önce sadece sıvı veya püre şeklinde beslenirken, farklı dokulara, tatlarına ve şekillerine sahip olan katı yiyeceklere tanışırlar. Bu yeni deneyimler, çocukların yemek tercihlerini etkileyebilir ve yemek seçme davranışını ortaya çıkarabilir. Katı gıdaya geçiş sürecinde, çocuklar genellikle yeni yiyeceklere karşı bir direnç veya çekingenlik gösterebilmesinin birkaç nedeni vardır: 

Öncelikle, katı gıdaya geçiş, çocukların daha önce deneyimlemediği farklı dokular, tatlar ve şekillerle karşılaşmalarını sağlar ve çocuklar başlangıçta çekingenlik veya reddetme gibi tepkiler verir. Aşina olmadıkları yiyecekleri tanımaları ve kabul etmeleri için onlara zaman vermeliyiz. Ayrıca katı gıdalar, çocukların dil, dudaklar, çene ve dişlerini kullanmalarını gerektiren çiğneme ve yutma becerilerini gerektirir, çocuklar bu yeni duyusal uyarıcılara uyum sağlamakta zorlanabilir ve bu da en azından bu becerileri geliştirene kadar olan süreçte yeni yiyecekleri reddetmelerine yol açabilir.

Bunun yanı sıra çocuklar, daha önce sevdikleri ve tanıdık buldukları yiyecekleri tercih edebilirler. Katı gıdalara geçişte, daha önceki beslenme alışkanlıkları ve tercihleri, yeni yiyecekleri denemekte tereddüt etmelerine ve seçici davranmalarına yol açabilir. Katı gıdaya geçiş sürecinde çocukların yemek seçme davranışı normal bir süreçtir; sabırlı, destekleyici ve teşvik edici bir yaklaşımla, çocuklar yeni yiyeceklere olan ilgilerini artırabilir ve daha çeşitli bir beslenme alışkanlığı geliştirebilirler.

Yemeğin Güzel Görünmemesi

Yemeğin güzel görünmemesi, çocukların yemek seçmesine neden olabilir. Yemeğin görselliği, görsel zevkleri yeni yeni şekillendiği için çocuklar için önemli bir etkendir ve yemeğin sunumu, rengi, dokusu ve genel görünümü çocukların yemekleri tercih etme veya reddetme konusunda etkili olabilir. Birçok çocuk, görsel olarak çekici veya cazip olmayan yiyecekleri reddetme eğilimindedir. Bu reddetme eğiliminin birkaç nedeni vardır:

Algısal etkileşim, çocukların yemek seçme davranışını şekillendirir. Çocuklar, yiyeceklerle ilk olarak görsel olarak etkileşime girerler. Renkli, çekici ve ilgi çekici yiyecekler, çocukların dikkatini çeker ve onları yemeğe teşvik eder. Ancak, görsel olarak hoş olmayan veya sıradan görünen yiyecekler, çocuklarda isteksizlik yaratabilir.

Ön yargılar ve alışkanlıklar da çocukları yemek seçme konusunda etkileyebilir. Çocuklar zamanla belirli yiyecekleri tanır ve alışkanlık haline getirirler; bu alışkanlıklar, yiyeceklerin görünüşüne dayalıdır. Örneğin, belirli bir sebzenin renkli veya şekilli versiyonunu sevmelerine rağmen, aynı sebzeyi farklı bir şekilde sunulduğunda reddetme eğiliminde olabilirler. 

Görsel beklentiler çocukların yemek seçiminde oldukça önemlidir. Çocuklar, televizyonda veya sosyal medyada gördükleri görsel olarak çekici ve süslü yiyecekleri örnek alabilirler. Bu tür yiyecekler, gerçek hayatta sunulan daha sade ve basit yiyeceklerle karşılaştırıldığında çocukların ilgisini çekmeyebilir. 

Büyük Porsiyonlar

Büyük porsiyonlar, çocukların yemek seçme davranışını etkileyebilir. Birçok çocuk, büyük miktarlarda sunulan yemekleri gördüklerinde veya kendilerine verildiğinde, isteksizlik veya baskı hissi yaşayabilir. 

İlk olarak, bu durumun sebepleri arasında büyük porsiyonlar çocuklar üzerinde oluşturabileceği görsel bir baskı önemli bir rol oynar. Çocukların küçük karnı ve daha az iştahı olduğundan, büyük miktarlarda sunulan yemekler onlar için stres veya baskıya neden olabilir. Büyük porsiyonlar gözle görülür şekilde dolu veya kalabalık görünebilir ve çocukların yemek yeme sürecinde rahatlamalarını veya keyif almalarını engelleyebilir. 

İkincisi, iştah kontrolü büyük porsiyonlarla zorlaşabilir. Çocukların iştahı genellikle yetişkinlere göre daha değişkendir ve çocukların ihtiyaçlarına uygun porsiyonlar daha küçük olabilir. Büyük porsiyonlar çocuklarda iştah kontrolünü zorlaştırabilir. Çocuklar, tabağındaki büyük miktarları bitirmeye çalışırken tok hissedebilirler veya yemek yeme sırasında sıkılabilirler. Bu durumda, çocuklar yemek seçme eğiliminde olabilir veya yemeği reddedebilirler. 

Üçüncüsü, yemekle baş etme becerileri henüz tam olarak gelişmemiş olabilir. Çocuklar, yemekle baş etme becerilerini zamanla öğrenirler. Büyük bir porsiyonla karşılaştıklarında, yemeği nasıl tüketmeleri gerektiği konusunda güvensizlik yaşayabilirler. Mesela, büyük porsiyonlar çocukların yemeğe nasıl başlayacaklarını, hangi lokmayı alacaklarını veya hangi kısmı yiyeceklerini belirlemelerini zorlaştırabilir. Bu durumda, çocuklar yemekle baş etme konusunda kendilerini kontrolsüz veya rahatsız hissedebilirler ve yemek seçme davranışı sergileyebilirler. 

Ebeveynlerin Yemek Seçmesi

Ebeveynlerin yemek seçmesi çocukların da yemek seçmesine sebep olabilir çünkü çocuklar, çevrelerindeki yetişkinlerin davranışlarını taklit etme eğilimindedirler. Bu nedenle, ebeveynlerin yemek seçme alışkanlıkları çocuklar üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Eğer ebeveynler çeşitli ve dengeli bir beslenme örneği sergiliyor ve çeşitli yiyecekleri tercih ediyorsa, çocuklar da benzer şekilde davranabilir. Ebeveynler, yemek seçimlerinde çeşitlilik göstererek çocuklarına farklı yiyeceklerin tadını ve besin değerini deneyimleme fırsatı sunabilirler. Örneğin, sebzeleri, meyveleri, tahılları, protein kaynaklarını ve süt ürünlerini içeren dengeli bir öğün düzeni oluşturarak çocuklarına sağlıklı beslenme alışkanlıklarını aşılayabilirler. 

Ayrıca, ebeveynlerin yemek seçimleri çocukların yeme alışkanlıklarını etkilemede model oluşturabilir. Örneğin, eğer ebeveynler sık sık fast food veya işlenmiş gıdaları tercih ediyorsa, çocuklar da benzer şekilde davranabilir. Ancak ebeveynler çeşitli ve besleyici yiyecekleri tercih ederek örnek oluştururlarsa, çocuklar da bu yönde hareket etmek isterler. Ebeveynlerin yemek seçimi, çocuklara yemekleri tanıtmak ve onları yeni yiyeceklere alıştırmak için bir fırsat da sunar; ebeveynler, çocuklarına farklı yiyecekleri denemeleri için cesaret verebilir ve onları destekleyebilir. Yemek seçimi konusunda olumlu bir yaklaşım benimseyen ebeveynlerin çocukları da daha açık fikirli ve yeni yiyeceklere karşı daha istekli olur.

Çocuğun Başkası Tarafından Beslenmesi

Çocuğun başkası tarafından beslenmesi, yemek seçme davranışının gelişmesine katkıda bulunabilir çünkü bu şekilde, çocuklar kendilerini bağımsız hissetme ve tercihlerini ifade etme fırsatı bulurlar. Başkası tarafından beslenmek, çocukların yemekle ilgili deneyimlerini çeşitlendirebilir, farklı kişilerin farklı yemek tercihleri olduğu için, çocuklar farklı tatları ve yiyecekleri keşfederler. Örneğin, çocuğun bir akrabası, öğretmeni veya bakıcısı tarafından beslenmesi durumunda, bu kişilerin tercih ettiği yiyecekleri deneyimleyebilirler. Bu deneyim, çocuğun damak tadını ve yemeklere olan ilgisini genişletebilir. 

Ayrıca, başkası tarafından beslenmek, çocuğun tercihlerini ifade etme ve kontrol hissi kazanmasına yardımcı olabilir. Çocuklar, kendilerine sunulan yiyecekleri kabul etme veya reddetme hakkına sahip olduklarını fark edebilirler ve başkası tarafından beslenirken, çocuklar kendilerine sunulan yiyecekler hakkında karar verebilirler ve tercihlerini ifade edebilirler. Bu durum, çocuğun yemek seçme becerisini geliştirmesine ve kendi ihtiyaçlarını ifade etmesine yardımcı olabilir ancak, çocuğun başkası tarafından beslenmesiyle birlikte bazı zorluklar da ortaya çıkabilir. Örneğin, çocuğun damak tadı ve tercihleri ile besleyen kişinin damak tadı ve tercihleri arasında uyumsuzluk olabilir. Bu durumda, çocuğun bazı yiyecekleri reddetme veya seçme davranışı sergilemesi mümkündür.

Dikkat Dağınıklığı

Dikkat dağınıklığı, çocukların yemek seçme davranışını etkileyebilir. Dikkat dağınıklığı, çocuğun dikkatini odaklama ve sürdürme becerisinde zorluk yaşadığı durumları ifade eder. Bu durum, çocukların yemek yeme sürecinde dikkatlerini dağıtabilir ve yemek seçmelerine neden olabilir. Genetik faktörler, beyin gelişim, çevresel faktörler ve beslenme alışkanlıkları başta olmak üzere birçok faktör, çocukların dikkat dağınıklığını etkileyebilir. Örneğin, uygun olmayan beslenme düzeni, yetersiz beslenme veya aşırı şeker alımı, çocuklarda dikkat dağınıklığına yol açabilir. 

Ayrıca, uyarıcı bir ortam, çok fazla ekran süresi veya aşırı oyun gibi faktörler de dikkat dağınıklığını artırabilir. Dikkat dağınıklığının yemek seçme davranışı üzerindeki etkisi birkaç yönden açıklanabilir: İlk olarak, çocuklar dikkatlerini yemeklere odaklayamadıklarında, yemek yeme süreci etkilenir. Örneğin, çocuk yemek masasında otururken dikkati kolayca dağılabilir ve yemek yeme konusunda isteksizlik gösterebilir. Bu durumda, çocuklar yemek seçme davranışı sergileyebilir veya yemeklerle ilgilenmekte zorluk çekebilir. 

İkinci olarak, dikkat dağınıklığı çocukların yemeklerle ilgili duyusal deneyimlerini etkileyebilir. Çocukların yemekleri tam olarak algılamaları, tatları, kokuları ve dokuları hakkında bilgi edinmeleri önemlidir. Ancak dikkat dağınıklığı yaşayan çocuklar, yemekleri tam olarak fark edemeyebilir ve bu da yemek seçme davranışına neden olabilir. Örneğin, bazı yiyecekleri reddetme veya yemek yeme sürecinde aşırı seçici olma eğiliminde olabilirler. 

Üçüncü olarak, dikkat dağınıklığı çocukların yemek yeme süreçlerini etkileyebilir. Çocuklar, dikkatlerini sürdürmede zorluk yaşadıklarında, yemeklerle ilgili düzenli bir ritim veya süreç oluşturmakta güçlük çekebilirler. Örneğin, yemekleri yavaş yemek, çatalı düzgün bir şekilde tutmak veya tabağı düzgün bir şekilde düzenlemek gibi becerilerde zorluk yaşayabilirler. Bu da yemek seçme davranışına katkıda bulunabilir.

Çocuğunuzun Yemek Seçmemesi İçin Çözümler

Ebeveynlerin karşılaştığı yaygın bir sorun olan ve çocuğun belirli yiyecekleri reddetmesi, sadece bazı yiyecekleri tercih etmesi veya yeni yiyeceklere kapalı olması olarak kendini gösteren çocuğun yemek seçme davranışı, dikkat edilmezse çocuğun beslenmesini etkileyerek sağlıklı büyüme ve gelişme sürecini olumsuz etkileyerek hem çocuğun hem de ailelerin günlük yaşamlarını etkileyebilir. 

Çocukların yemek seçme davranışının altında yatan birçok neden olabilir. Bunlar arasında duyusal hassasiyetler, yeni yiyeceklere karşı güvensizlik, özerklik arayışı, kontrol isteği, öğrenilmiş davranışlar, dikkat dağınıklığı ve ön yargı gibi faktörler yer alabilir. Bu nedenlerin her biri, çocuğun yemek seçme davranışını etkileyebilir ve çözüm bulunması gereken alanlardır. Ancak, bu durumu çözmek ve çocuğunuzu sağlıklı beslenme konusunda teşvik etmek mümkündür. Bu yazıda, çocuğunuzun yemek seçme davranışını nasıl ele alabileceğinizi ve çözümler sunarak, daha keyifli bir yemek deneyimi ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmenizde size yardımcı olacağız.

Çeşitli Besinler Deneyin

Çocuğun yemek seçme davranışını engellemek ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarını teşvik etmek, birçok ebeveynin hedefidir. Yemek seçme durumu çocuğun beslenmesini etkileyerek sağlıklı büyüme ve gelişme sürecini olumsuz etkileyebilir fakat çeşitli besinler denemek ve sunmak, çocuğun yemek seçme davranışını engellemekte etkili olabilir. 

Birinci adım, çeşitlilik sağlamaktır. Farklı besin gruplarından çeşitli yiyecekleri çocuğunuza sunmak, onların damak tadını ve beslenme alışkanlıklarını geliştirmelerine yardımcı olabilir. Örneğin, sebzelerin farklı türlerini ve renklerini denemek, protein kaynakları arasında çeşitlilik sağlamak veya tahılları farklı şekillerde sunmak gibi yöntemler denenebilir. Bu şekilde çocuğunuzun yeni tatları denemesini teşvik etmiş ve besinler arasında seçim yapma şansı vermiş olursunuz.

İkinci olarak, örnek olmak önemlidir. Ebeveynler, çocuklarının sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmesinde önemli bir rol oynar. Kendi beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirerek, çocuğunuza iyi bir örnek oluşturabilirsiniz. Evde sağlıklı ve dengeli bir beslenme ortamı yaratmak, çocuğunuzun yeni besinleri denemesini sağlayarak yemek seçme davranışını olumlu yönde etkileyebilir. 

Üçüncü olarak, yaratıcı sunumlar ve aktiviteler denemek çocuğun ilgisini çekebilir. Sebzeleri şekilli kesmek, yemekleri renkli tabaklarda sunmak veya çocuğunuzla birlikte yemek hazırlamak, yiyecekleri ilginç ve eğlenceli bir şekilde sunmak gibi yöntemler, çocuğun dikkatini çekebilir ve yeni yiyeceklere karşı daha istekli olmasını sağlayabilir. Son olarak, yemek seçiciliğini azaltırken çocuğunuza karşı sabırlı olmanız ve zaman tanımanız önemlidir, çocuklar yeni yiyecekleri denemek konusunda zaman zaman direnç gösterebilir. Bu nedenle, sabırlı bir şekilde çocuğunuza yeni yiyecekleri tekrar tekrar sunmak ve zamanla alışmalarına izin vermelisiniz. 

Her çocuğun beslenme alışkanlıkları farklıdır ve hepsi kendi hızında ilerler. Çocuğun yemek seçme davranışını engellemek için çeşitli besinler denemek ve sunmak, çocuğun besin çeşitliliğini artırmasına, yeni tatları keşfetmesine ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliştirmesine yardımcı olabilir. Ebeveynler olarak, sabırlı ve anlayışlı bir şekilde çocuğunuzun beslenme yolculuğunda onlara destek olmak, uzun vadede sağlıklı bir beslenme alışkanlığı oluşturmasına katkıda bulunacaktır.

Çocuğunuzun Kendi Besinini Seçmesine İzin Verin

Çocuğun besinini kendisi seçmesine izin vermek, yemek seçme davranışını engellemek için etkili bir strateji olabilir. Çocuklara yemek seçme ve karar verme yeteneği vermek, özerklik duygusunu destekler, böylelikle çocuklarınızın kendilerini yetişkinler gibi hissetmelerini sağlar, çocuğun özgüvenini artırır ve beslenme konusunda daha sorumluluk sahibi olmalarını sağlar. Bunun yanında, çocukların yemek seçme davranışı, tercihlerini ifade etme ihtiyacından kaynaklanabilir. Sevmedikleri yemekleri yemek zorunda kalmak, çocukların kendilerini ifade etme yeteneklerini engelleyebilir, yemeklerini kendileri seçme imkanı verildiğinde, tercihlerini rahatlıkla ifade edebilirler ve bu da yemek seçme davranışını azaltabilir. 

Çocukların yeni yiyecekleri keşfetme ve alışma süreçleri farklılık gösterebilir. Bazı yiyecekleri sevmemeleri veya kabul etmemeleri normaldir. Ancak bu durumu engellemek için çocuğa farklı yiyeceklerin tekrar tekrar sunulması gerekir. Zamanla çocuk, daha geniş bir yelpazede yiyecekleri denemeye ve kabul etmeye başlayabilir. Çocuğun sevmediği yemekleri zorlayarak veya olumsuz bir ilişki kurarak yedirmek, çocuğun yemek seçme davranışını artırabilir; bu durumda çocuk, yemek yeme sürecini bir savaş veya zorunluluk olarak algılayabilir. Bunun yerine, çocuğa yemek seçme ve deneme özgürlüğü vermek, daha olumlu bir ilişki kurulmasını sağlar. Çocuklara yemek seçme imkanı vermek, farklı yiyecekleri denemesine sebep olacağı ve bu da çocuğunuzun damak tadının gelişmesine sebep olacağı için çocuğunuzun yiyeceği besin çeşitliliğini artırır ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının oluşmasını destekler. 

Porsiyonları Yaşına Uygun Hazırlayın

Çocukların yemek seçme davranışı, bazen porsiyonların yanlış şekilde hazırlanmasıyla ilişkilendirilebilir. Çocukların mide kapasiteleri ve iştahları, yetişkinlere göre daha küçüktür ve yaşlarına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Eğer çocuğa yetişkin porsiyonları sunulursa, bu durum onların yemeğe karşı isteksizlik ve seçicilik geliştirmesine yol açabilir. Örneğin, çok fazla yiyecek sunmak çocuğunuzu sıkabilir ve yemekten kaçınmaya veya seçici davranmaya teşvik edebilir. Bunun yerine, çocuğun yaşına uygun porsiyonlar hazırlamalısınız. Bu şekilde, çocuğun ihtiyaçlarına uygun miktarda yiyecek sağlamış ve aşırıya kaçmamış olursunuz. Küçük porsiyonlar, çocuğunuzun yemeğe karşı daha pozitif bir tutum geliştirmesine ve daha çeşitli yiyecekleri denemeye istekli olmasına yardımcı olur. 

Ayrıca, doğru porsiyonlar çocuğunuzun açlık ve tokluk hissini daha iyi algılamasını sağlar. Bu, çocuğun sağlıklı bir beslenme düzeni geliştirmesine ve yemek seçme davranışını azaltmasına yardımcı olur. Dolayısıyla, çocuğunuzun sağlıklı bir beslenme düzeni geliştirmesini sağlamak ve çocuğunuzda yemek seçiciliğini azaltmak için yaşına uygun porsiyonlar hazırlamalısınız.

Kendi Hızında Yemesine İzin Verin

Çocuğun kendi hızında yemesine izin vermek, yemek seçiciliğini azaltır çünkü her çocuğun yeme hızı ve iştahı farklı olabilir. Bazı çocuklar yemeklerini hızlı bir şekilde tüketirken, bazıları daha yavaş yeme eğiliminde olabilir. Çocuğun kendi hızında yemesine izin vermek, onların doğal yeme ritimlerini takip etmelerine ve yemekleriyle daha iyi bağlantı kurmalarına yardımcı olur. Çocukların yemek yeme hızları, yemek seçiciliğini etkileyebilir. Örneğin, hızlı yiyen çocuklar, yemeklerini aceleyle tüketirken çeşitli lezzetleri tam olarak fark edemeyebilir veya doygunluk hissini zamanında algılayamayabilirler. Bu durumda, çocuklar belirli yiyecekleri seçme eğiliminde olabilirler veya daha az çeşitli besinlerle beslenmeyi tercih edebilirler. Kendi hızında yemek yeme imkanı vermek, çocuğun yeme deneyimini daha keyifli hale getirebilir. Yavaş yeme, çocuğun yiyecekleri daha iyi çiğnemesini, tadını tam olarak almasını ve sindirim sürecini düzenlemesini sağlar. 

Ayrıca, çocuğun doygunluk hissini daha iyi algılamasına yardımcı olur. Bu da çocuğun besinler hakkında daha fazla farkındalık geliştirmesine ve daha geniş bir yemek yelpazesini kabul etmesine yardımcı olur. Kendi hızında yemek yeme, çocuğun yemek seçiciliğini azaltır çünkü bu şekilde çocuklar yiyecekleri daha iyi keşfedebilir, farklı lezzetleri deneyimleyebilir ve besin çeşitliliği sağlanabilir. Ebeveynlerin çocuklarına yeme sürecinde sabırlı olmaları ve baskı yapmadan onlara zaman tanımaları önemlidir. Çocuğun kendi iştahını ve doygunluk hissini yönetmesine izin vermek, sağlıklı bir yemek ilişkisi geliştirmesini ve yemek seçiciliğinin azalmasını destekler.

Çocuğunuza Örnek Olun

Ebeveynlerin çocuklarının yemek seçiciliğini azaltmada önemli bir rolü vardır. Ebeveynler, çocuklarına sağlıklı beslenme alışkanlıklarını kazandırmak ve yemek seçiciliğini azaltmak için örnek olmalıdır. Ebeveynlerin yemek seçiciliğiyle başa çıkmak için en etkili yöntemlerinden biri, çocuklarına örnek olmalarıdır. Çocuklar, yetişkinlerin davranışlarını taklit ederler ve yemek seçimi konusunda da ebeveynlerinin tutumunu gözlemleyerek öğrenirler. Eğer ebeveynler çeşitli yiyecekleri seçmek, denemek ve keyifle tüketmek konusunda örnek olurlarsa, çocuklar da bu davranışları benimsemeye daha yatkın olurlar. Ebeveynler, çocuklarının yanında çeşitli yiyecekleri denemeli ve yemelidir. Özellikle sebze ve meyve tüketimi konusunda örnek olmak, çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirmesine yardımcı olur. 

Aynı zamanda, yemeklerin tadını keyifle çıkarmak ve yemek zamanlarını olumlu bir atmosferde geçirmek, çocuğun yemeğe olan ilgisini artırır. Ebeveynlerin tutumları da çocuğun yemek seçiciliğini etkiler. Eğer ebeveynler yemeklerle ilgili olumsuz bir tutum sergilerse veya çocuklarını baskı altına alırlarsa, çocuklar da yemek seçimi konusunda daha dirençli olabilirler. Bu nedenle, ebeveynler sabırlı, anlayışlı ve destekleyici bir tutum sergilemeliler. Yemek zamanlarını stresli bir atmosferden uzak tutmak ve çocuğun yemeğe karşı rahat hissetmesini sağlamak, yemek seçiciliğini azaltmada yardımcı olur.

Çocuğunuza Zorla Yedirmeyin

Çocukların yemek seçiciliğini azaltmak için ailelerin zorla yedirmeyi bırakmalılar çünkü zorla yedirme, çocukların yemeğe karşı olumsuz bir ilişki geliştirmesine ve yemek seçiciliğinin artmasına neden olabilir ve çocukların yemekle ilgili olumsuz duygular geliştirmesine hatta yemek seçiciliği davranışının artırmasına katkıda bulunabilir. Çocuklar doğal olarak kendi iştahlarına ve doygunluk hislerine sahiptirler ve bu ihtiyaçlarını kendi başlarına yönetmek isteyebilirler. Eğer aileler çocuklarına zorla yedirme yoluna giderlerse, çocuklar yemeğe karşı direnç gösterebilir, reddedebilir veya stresli bir durum yaşayabilirler bundan dolayı zorla yedirme, çocukların yemekle ilgili olumsuz bir deneyim yaşamalarına neden olabilir. Çocuklar, kendilerine dayatılan yiyecekleri tüketmek zorunda hissettiklerinde, yemeğin tadını, keyfini ve besinlerle olan ilişkilerini kaybedebilirler ve çocuklar, yemekle olan ilişkilerini negatif bir şekilde değerlendirebilir ve yemek seçiciliği davranışı geliştirebilirler. Zorla yedirme yerine, çocuklara kendi iştahlarına ve doygunluk hislerine güvenmeleri için fırsat vermek önemlidir. Ebeveynler, çocuklarına sağlıklı besinler sunabilir ve çeşitlilik sağlayabilir, ancak çocuğun seçim yapma özgürlüğünü ve tercihlerini saygıyla karşılamalıdır.

Çocuklar, yemeğe karşı istekli ve meraklı olmaları için olumlu bir ortamda beslenmelidirler. Bir çocuğun yemek tercihlerini zorla değiştirmek, uzun vadede istenilen sonucu vermeyebilir ve çocuğun besin çeşitliliğini kısıtlayabilir. Bunun yerine, ailelerin çocuklara sağlıklı yiyecekler sunması, yemek zamanlarını keyifli hale getirmesi ve çocukları besinlerin tadını keşfetmeye teşvik etmesi gerekir. Böylelikle, çocuklar kendi iştahlarına güvenebilir, yeni besinler denemeye açık olabilir ve yemek seçiciliği davranışını azaltabilirler.

Atıştırmalık ve Şekerlere Kısıtlama Getirin

Çocukların yemek seçiciliği davranışını azaltmak için ailelerin atıştırmalık ve şeker tüketimine kısıtlama getirmeliler çünkü atıştırmalıklar genellikle yüksek şeker ve düşük besin değeri içeren gıdalardan oluşur, bu tür gıdaların aşırı tüketimi çocukların iştahını etkileyebilir ve sağlıklı yemekleri reddetmelerine neden olabilir. Ailelerin atıştırmalık ve şeker tüketimine kısıtlama getirmesi, çocukların yemek seçiciliği davranışını azaltır. Atıştırmalık gıdalar genellikle yüksek şeker, tuz ve yağ içerirken düşük besin değeri sunarlar; çikolatalar, bisküviler, cipsler gibi yiyecekler, çocukların iştahını etkileyebilir ve sağlıklı yemekleri reddetmelerine neden olabilir çünkü çocukların aşırı şeker tüketimi, tatlılara olan düşkünlüğü artırabilir ve besin dengesini bozabilir. Şekerli gıdalar, tatlı bir lezzet sunarak ya da beyindeki ödül merkezlerini uyararak bağımlılık benzeri davranışlara yol açıp çocukların diğer besinleri reddetmelerine neden olabilir.. 

Sağlıklı ve dengeli beslenmeyi teşvik etmek için çocuklara sebze, meyve, tam tahıllar, sağlıklı protein kaynakları gibi besinler sunulmalı ve şekerli atıştırmalıkların miktarı ve sıklığı kontrol altına alınmalıdır. Kısıtlama getirmek, çocukların daha dengeli bir beslenme alışkanlığı geliştirmesine yardımcı olabilir. Çocuklar zamanla daha farklı tatları keşfedebilir ve sağlıklı besinleri tercih etmeye başlayabilirler ve ailelerin çocuklarıyla birlikte besin alışverişi yapması, yemekleri birlikte hazırlaması ve sağlıklı alternatifler sunması da bu süreci destekleyebilir ancak, kısıtlama getirirken dengeli bir yaklaşım gerekir. Çocukların tamamen şekerli gıdalardan mahrum bırakılmaması ve zaman zaman ölçülü miktarlarda tatlı tüketmelerine izin verilmesi önemlidir. Bu, çocukların yemek seçiciliğiyle başa çıkmak için sürdürülebilir bir yaklaşım sağlar.

Televizyondan Uzak Durun

Çocukların yemek seçiciliğini azaltmak için televizyon izlemelerinin kısıtlanması veya televizyondan uzak tutulması gerekir çünkü televizyon izleme sırasında çocuklar genellikle dikkatlerini ekrana odaklar ve yemeğe odaklanma yetenekleri azalır. Bu durum, çocukların yemeklerini yeterince fark etmemelerine ve dolayısıyla yemek seçiciliği davranışlarının artmasına neden olabilir. Televizyon izleme sırasında reklamlar genellikle çocuklara şekerli ve işlenmiş gıdaları sunar ve bu tür yiyecekleri arzulamalarına neden olabilir. Çocuklar, televizyonda gördükleri atıştırmalıklar ve fast food ürünlerine ilgi duyabilir ve daha sağlıklı seçeneklere direnç gösterebilirler. Bu nedenle, ailelerin çocukları televizyon izlemek sırasında yemek zamanlarında uzak tutmaları önemlidir. 

Yemek zamanı, ailelerin bir araya geldiği, sohbet ettiği ve sağlıklı besinleri birlikte tükettiği bir sosyal deneyim olmalıdır. Televizyon izlemek yerine, aileler çocuklarıyla birlikte masada oturup yemek yeme deneyimini paylaşmalı, sohbet etmeli ve çocukları yemeğe odaklanmaya teşvik etmelidir. Ayrıca, çocukların televizyon izlemek yerine daha aktif olmalarını teşvik etmek gerekir. Aktiviteler, çocukların fiziksel hareketlerini artırır ve iştahlarını düzenleyebilir, spor yapma, oyun oynama, açık havada zaman geçirme gibi aktiviteler, çocukların yemekle ilgili deneyimlerini zenginleştirebilir ve yemek seçiciliğini azaltmaya yardımcı olabilir.

Tabaklarını Hoşuna Gidecek Şekilde Hazırlayın

Tabakları çocuğun hoşuna gidecek şekilde hazırlamak, çocukların yemek seçiciliğini azaltmada etkili bir yöntemdir. Görsel olarak çekici sunulan yemekler, çocukların ilgisini çekebilir ve yemek yeme motivasyonunu artırabilir. Renkli sebzeler, meyveler veya yemekleri süslemek için kreatif sunumlar kullanmak, çocukların yemeklerden daha fazla keyif almalarını sağlayabilir. Çocuklar genellikle renkli ve çeşitli yiyeceklere ilgi duyarlar. Bu nedenle, tabakları renkli ve çeşitli malzemelerle doldurmak, çocuğun dikkatini çekebilir ve farklı lezzetleri denemelerini teşvik edebilir. 

Aynı zamanda, yemeğin porsiyonunu küçük tutarak, çocuğun daha kolay deneme yapmasını sağlayabilir ve yemeklerle daha olumlu bir deneyim yaşamasına yardımcı olabilir. Bununla birlikte, çocuğun tercihlerini dikkate almak da önemlidir. Her çocuğun farklı zevklere ve tercihlere sahip olduğunu unutmamak gerekir. Çocuğun sevdiği yiyecekleri tabakta ön plana çıkararak, onun hoşuna gidecek bir sunum yapmak, yemek yeme deneyimini daha olumlu hale getirebilir. Aileler, çocuklarıyla birlikte yemek planlaması yaparak ve onların tercihlerine saygı göstererek, çocukların yemek seçiciliğini azaltmada daha başarılı olabilirler.

Çocuğum Aşırı Aç Kalıyorsa Ne Yapmalıyım?

Eğer çocuğunuz aşırı aç kalıyorsa, öncelikle onun sağlıklı bir beslenme düzenine sahip olup olmadığını kontrol etmek önemlidir. Aşırı açlık genellikle yetersiz veya dengesiz beslenme alışkanlıklarından kaynaklanır.  Eğer çocuğunuz sürekli olarak aşırı aç kalıyorsa, beslenme düzenini gözden geçirmeniz gerekebilir. Çocuğunuzun yeterli ve dengeli bir şekilde beslendiğinden emin olmalısınız. İdeal olarak, çocukların günlük olarak tüm besin gruplarını içeren bir beslenme planına sahip olmaları gerekir ve bu beslenme planı; protein, karbonhidrat, yağ, meyve, sebze ve süt ürünleri gibi tüm besin gruplarını içermelidir. Ayrıca, çocuğunuzun porsiyonlarını da kontrol etmek önemlidir. Bazı çocuklar, porsiyon kontrolü konusunda zorluk yaşayabilir ve bu da aşırı açlık hissiyle sonuçlanabilir. Yemeklerin porsiyonlarını yaşa uygun bir şekilde hazırlamaya özen gösterirseniz gerektiğinde çocuğunuza ekstra sağlıklı atıştırmalıklar sunabilirsiniz. 

Aşırı açlık hissi genellikle düzenli ve zamanında yemek yeme alışkanlığı eksikliğinden kaynaklanır. Bu nedenle, çocuğunuzun öğün saatlerini düzenli bir şekilde belirleyin ve mümkün olduğunca her öğünde sağlıklı bir öğün sunmaya çalışın. Bu, çocuğunuzun enerji seviyesini dengede tutacak ve aşırı açlık hissini azaltacaktır. Bunun yanı sıra, çocuğunuzun su tüketimine de dikkat etmek önemlidir. Bazen açlık hissi susuzlukla karışabilir. Çocuğunuzun yeterli miktarda su içtiğinden emin olun ve susuz kalmamasını sağlayın. Aşırı açlık hissi, bazen düzenli ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarının eksikliğinden kaynaklanabilir. Çocuğunuzun yemekler arasında uzun süre aç kalmamasına dikkat etmek önemlidir. Öğün atlamak veya sağlıksız atıştırmalıklara yönelmek, açlık hissini artırabilir. Bu nedenle, çocuğunuza düzenli aralıklarla sağlıklı öğünler sunmak ve gerektiğinde sağlıklı atıştırmalıklar ile desteklemek önemlidir. 

Ayrıca, çocuğunuzun besinlerle dolu bir kahvaltı yapmasını sağlamak da aşırı açlık hissini azaltabilir. Sabah öğünü, çocuğun enerji seviyesini dengelemeye ve gün boyunca daha az açlık hissetmesine yardımcı olabilir. Protein, lif ve sağlıklı yağlar içeren bir kahvaltı, çocuğunuzun tokluk hissini daha uzun süre korumasına yardımcı olabilir ama eğer çocuğunuzun aşırı açlık hissi devam ediyor ve endişe verici boyutlara ulaşıyorsa, bir doktora danışmanız önemlidir çünkü bir doktor, çocuğunuzun sağlık durumunu değerlendirebilir ve gerekli önlemleri almanıza yardımcı olabilir.

Çocuklarda Yemek Seçme Nedenleri ve Çözümleri İle İlgili Sık Sorulan Sorular

Çocuğum Yemek Seçiyor Ne Yapmalıyım?

Eğer çocuğunuz yemek seçiyorsa, endişelenmeyin, çünkü bu oldukça yaygın bir durumdur. İşte çocuğunuzun yemek seçme davranışıyla başa çıkmak için bazı öneriler:

Sakin ve sabırlı olun, yemek seçme davranışı genellikle geçicidir ve zamanla düzelme eğilimi gösterir. Sabırlı olun ve çocuğunuza stres yapmadan yaklaşın. Farklı besinleri denemek, çocuğunuzun damak tadını genişletmeye yardımcı olabilir örneğin farklı renkler, dokular ve tatlar sunarak çocuğunuzun ilgisini çekebilirsiniz. Kendi beslenme alışkanlıklarınıza dikkat edin ve çocuğunuzun önünde sağlıklı yiyecekler tüketin çünkü ebeveynlerin örnek olması, çocuğunuzun sağlıklı beslenme alışkanlıklarını benimsemesine yardımcı olabilir. Çocuğunuzu yemek yemeye zorlamak, yemek zamanını stresli bir deneyim haline getirerek olumsuz bir etki yaratabilir. Bunun yerine, çocuğunuza yiyecekleri denemek için özgürlük verin ve kendi iştahına göre yemek yemesine izin vererek yemek zamanlarını olumlu bir ortama dönüştürün. Ailecek birlikte yemek yemek, sohbet etmek veya yemek pişirmeye çocuğunuzu dahil etmek, onun yemeğe olan ilgisini artırabilir. Eğer çocuğunuz yemeklerde seçiciyse; meyve, sebze, yoğurt gibi sağlıklı atıştırmalıklarla beslenmesini sağlayabilirsiniz. Eğer çocuğunuzun yemek seçiciliği ciddi boyutlara ulaşıyorsa ve beslenme düzenini olumsuz etkiliyorsa, bir uzmana danışmak iyi bir fikir olabilir. Uzman, çocuğunuzun durumunu değerlendirerek size daha spesifik önerilerde bulunabilir.

Çocuğumun Yeme Bozukluğu Mu Var?

Çocuğunuzun yeme bozukluğu olup olmadığını belirlemek için bir uzmana danışmanız önemlidir. Ancak bazı yaygın işaretler, çocuğunuzun yeme bozukluğu yaşayabileceğini düşündürebilir: 

Çocuğunuz sadece belirli yiyecekleri kabul ediyor ve diğerlerini reddediyorsa, bu aşırı seçicilik olabilir. Çocuğunuz sürekli olarak yemek yemeyi reddediyor, ya da yemek miktarı çok sınırlıysa ya da çocuğunuz sadece belirli besin gruplarını (örneğin sadece karbonhidratlar veya sadece proteinler) tüketiyorsa, çocuğunuzun kilo kaybı, büyüme geriliği, yorgunluk veya zayıflık gibi fiziksel belirtileri varsa, bu durum bir yeme bozukluğunun göstergesi olabilir.

Eğer çocuğunuzda yeme bozukluğu olduğundan şüpheleniyorsanız, bir çocuk psikoloğu, çocuk psikiyatristi veya pediatrist gibi uzmana başvurmanız önemlidir. 

Çocuğum Yemek Seçiyorsa Doktora Gitmeli Miyim?

Çocuğunuzun yemek seçiciliği olduğu durumda, genellikle hemen bir doktora gitmek gerekli olmayabilir. Yemek seçiciliği, çocukların doğal bir gelişim sürecinin bir parçası olabilir ve genellikle zamanla düzelme eğilimi gösterir. Bu sorunu aşmak için yazımızdaki tavsiyeleri uygulayabilirsiniz. Ancak, bazı durumlarda yemek seçiciliği ciddi boyutlara ulaşabilir ve çocuğunuzun beslenme ve büyüme sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Eğer çocuğunuzun yemek seçiciliği şiddetli ise ve beslenme düzenini etkiliyorsa, uzmana danışmak faydalı olabilir. Telaşlanmayın, erken tanı ve müdahale, çocuğunuzun sağlığına ve iyi beslenme alışkanlıklarının gelişimine yardımcı olabilir.

Selektif Yemek Ne Demek?

Selektif yemek, kişinin belli yiyecekleri tercih etmesi ve diğerlerini reddetmesi durumunu ifade eder. Bu durum genellikle belirli tatlar, dokular, renkler veya kokularla ilişkilidir. Seçici yemek, özellikle çocuklarda sık görülen bir durumdur, ancak bazı yetişkinler de benzer bir davranış sergileyebilir. Selektif yemek, kişinin belirli besinlere karşı duyduğu hoşnutsuzluk veya iştahsızlık hissiyle ilişkili olabilir. Kişinin damak tadı, çocukluk dönemindeki deneyimler veya genetik faktörler gibi birçok etken tarafından etkilenebilir. Bu nedenle, bireyler belirli yiyecekleri tercih ederken diğerlerini reddedebilir. Selektif yemek, genellikle bir sağlık sorunu olmasa da, çocukların beslenme dengesini etkileyebilir ve vitamin, mineral ve diğer besin öğeleri eksikliğine yol açabilir.